مهارلو، تنها دریاچه استان فارس خشک شد

دریاچه مهارلو به خاطر ورود فاضلاب شیراز که تا چندی پیش کمی آب داشت هم‌اکنون خشک شده است. بنابراین از وسعت ۲۵ هزار هکتاری فقط بخش بزرگ باتلاقی و نمکی باقی مانده است. دریاچه مهارلو یا نمک تا پیش از خشک‌سالی تاثیر زیادی در مرطوب نگه داشتن هوای شیراز داشت و علاوه بر ارزش‌های زیست محیطی، فرصت مناسب طبیعت گردی را در کمترین فاصله از کلان‌شهر شیراز فراهم کرده بود اما اکنون یک پهنه خالی از آب در بستر دریاچه وجود دارد که از نمک پوشیده شده است. دریاچه مهارلو هم‌اکنون به یک نمکزار تبدیل شده و وضعیت آن بسیار نگران کننده است ازاین‌رو باید هرچه سریع‌تر برای احیای آن اقداماتی انجام شود. به گفته‌ی کارشناسان، از مهمترین دلایل خشک شدن این دریاچه عدم ورود آب به‌دلیل مصرف بی رویه از سطح سفره آب‌های زیرزمینی طی چند سال اخیر بوده است. از جمله تغییر وضعیت اقلیم در سطح استان و شهر شیراز می‌توان به اختلاف شدید دمای هوا در شب و روز اشاره کرد. در گذشته به‌دلیل آبدار بودن دریاچه همواره رطوبت در منطقه وجود داشت اما در حال حاضر دریاچه به دشت نمک تبدیل شده و وضعیت بحرانی است. تداوم خشک‌سالی این دریاچه می‌تواند برای مردم شیراز نیز به‌عنوان یک تهدید به شمار رود ازاین‌رو باید هرچه سریع‌تر طرح‌هایی برای احیای دریاچه در نظر گرفته شود. عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در خصوص آلاینده‌های دریاچه مهارلو گفت:

حدود پنج تا شش سال قبل با مطرح شدن موضوعاتی در خصوص خاک‌های سمی و آلاینده‌های دریاچه مهارلو شش نفر از دانشجویان فوق لیسانس و یک دانشجوی دکترای علوم زمین در دانشگاه شیراز تحقیقات خود را در این خصوص آغاز کردند.

عزت الله رئیسی در خصوص نتایج این تحقیقات گفت:

تحقیقات نشان داد که مواد آلی که از سمت رودخانه کنار راهدار وارد دریاچه می‌شود آلوده است اما میزان آن در حد مجاز است.

وی با بیان اینکه مواد تیره و فلزات سنگین که از طریق رودخانه وارد دریاچه می ‌شوند در حد مجاز است، افزود:

متاسفانه وقتی این مواد وارد دریاچه می‌شوند به‌دلیل اینکه تبخیر دریاچه زیاد است غلظت آن از حد مجاز بیشتر می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز با اشاره به خشک شدن دریاچه مهارلو بیان کرد:

خشک‌سالی چند سال گذشته حداقل در ۹۰ ساله گذشته بی سابقه بوده ازاین‌رو خسارات جبران ناپذیری به‌همراه داشته است. وی با بیان اینکه ورود آب به دریاچه در گذشته باعث می‌شد که میزان آلاینده‌ها به حد خطرناک نمی‌رسید، بیان کرد: متاسفانه چهار چشمه اطراف دریاچه از جمله چشمه برم دلک، برم جعفرخانی و... که از چشمه های مهم دریاچه بوده و آب آن وارد مهارلو می شد به‌طور کامل خشک شده‌اند که این امر در افزایش میزان آلاینده ها تاثیرگذار بوده است.

پرفسور رئیسی گفت:

متاسفانه طی چند سال گذشته با پمپاژ آب از این چشمه‌ها به‌سمت زمین‌های کشاورزی یا حوضچه‌های پرورش ماهی این چشمه‌ها به‌طور کامل خشک شدند که این امر باعث بروز مشکلاتی برای دریاچه شد.

خشک شدن دریاچه باعث از بین رفتن رطوبت شده از همین رو پوشش‌های گیاهی اطراف دریاچه مهارلو نیز طی چند سال آینده و در صورت ادامه این روند از بین می روند. وی با تاکید بر اینکه نمک‌های کف دریاچه در زمان وزش باد روی مزارع می‌نشیند، گفت:

با توجه به خشک شدن دریاچه این نمک ها پس از وزش باد از کف دریاچه بلند شده و بروی مراتع اطراف می نشینند و این امر می‌تواند باعث از بین رفتن حاصلخیزی مراتع شود.

وی با اشاره به برداشت بالای ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب از اطراف دریاچه تصریح کرد:

این میزان برداشت آب در از بین رفتن دریاچه موثر بوده ازاین‌رو باید هرچه سریع‌تر نسبت به پر کردن چاه‌های غیرمجاز اطراف دریاچه اقدام شود.

رئیسی افزود:

علاوه بر این به‌دنبال خشک شدن دریاچه تردد خودروها در مهارلو آغاز می‌شود که این امر در از بین رفتن ساختار خاک و همچنین احتمال انتقال ریزگرد موثر است به همین دلیل باید با کامیون اطراف دریاچه را خاکریزی کرده تا از عبور و مرور خودرو جلوگیری شود.

منبع: خبرگزاری مهر