۱۳۴ اثر و محوطه باستانی در گزیک و قهستان شناسایی شد

به گفته‌ی صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی، مسئول حوزه پژوهش و مطالعات، قدیمی‌ترین آثار کشف شده شامل یک محوطه هزاره سوم پیش از میلاد (حدود پنج هزار سال پیش) و جدیدترین آن متعلق به دوره پهلوی است. سید احمد برآبادی افزود:

بررسی‌ها در بخش‌های گزیک و قهستان شهرستان درمیان خراسان جنوبی نشان می‌دهد شواهد استقرارهای انسانی ارتباط نزدیکی با منابع آب دارد بسیاری از قلعه‌ها و به‌ویژه آسیاب‌های منطقه در کنار منابع آب ساخته شده‌اند. شواهد باستان شناسی حاکی از آن است که این دو بخش در مورد توجه جدی جوامع انسانی قرار گرفته‌اند به‌طوری که محوطه‌های قابل توجهی از این دوره شناسایی شده‌اند که از آن میان می‌توان به قلعه طبس مسینا اشاره کرد.

وی ادامه داد:

در این بررسی ها مشخص شد اوج شکوفایی استقرارهای منطقه در دوران اسلامی و به‌ویژه دوره به بعد است.

مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی استان اعلام کرد:

ثبت تمامی محوطه‌های باستانی از آغاز حضور انسان در منطقه تا آثار شاخص تا پایان پهلوی اول، گردآوری و تهیه نقشه باستان شناسی منطقه از اهداف این پژوهش است.

برآبادی افزود:

برپایی توالی سفالی منطقه از آغاز تا سده‌های متأخر دوره اسلامی، تعیین دوره‌های استقرار منطقه به‌وسیله تلفیق داده‌های باستان شناسی و تعیین ارتباطات درون منطقه و برون منطقه‌ای در دوره‌های پیش از تاریخ تا اسلامی از دیگر اهداف گروه در اجرای این پروژه بود.

وی تاکید کرد:

قرار دادن داده‌های شهرستان درمیان در بافت پژوهش‌های باستان شناسی شمال شرق و شرق ایران و تعیین کم و کیف وضیعت منطقه در این بافت از اهم هدف‌های این بررسی باستان شناسی بود.

مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی استان گفت:

قلعه‌های اسلامی موجود در بخش‌های گزیک و قهستان به 3 دسته قلعه‌های کوهستانی بالای ارتفاعات نسبتاً بلند دوره تاریخی یا اسلامی با پلان نامنظم، قلعه‌های روی تپه ماهورها یا تک کوه‌های کم ارتفاع نسبتاً کوچک دوره تاریخی یا اسلامی با پلان نسبتاً منظم و قلعه‌های دشتی متأخر اسلامی با پلان منظم که بیشتر به دوره قاجاری قابل تاریخ گذاری هستند تقسیم بندی می‌شوند.

برآبادی اظهار امیدواری کرد که در آینده با انجام کاوش‌های منظم در برخی محوطه‌ها همچون قلعه طبس مسینا، محوطه شاه ولی و محوطه راوکان، اطلاعات ارزنده‌ای در زمینه گاهنگاری و بافت استقراری منطقه در دوران گذشته و برهم کنش‌های فرهنگی منطقه‌ای فرامنطقه‌ای به دست بیاید. منبع: میراث آریا