رمزگشایی از هیولای اعماق اقیانوس؛ راز اسکوئید خونآشام فاش شد (ویدیو)
به نقل از لایو ساینس؛ در اعماق تاریک اقیانوس، موجودی مرموز با چشمانی شبحگون و شنلی به رنگ یاقوت تیره زندگی میکند که کلید یک معمای بزرگ تکاملی را در خود پنهان کرده بود. اسکوئید خونآشام (Vampyroteuthis infernalis) یا «ماهی مرکب جهنمی» به عنوان یک فسیل زنده، سرانجام اسرار ژنتیکی خود را فاش کرده و حلقه گمشده میان ماهی مرکبها (اسکوئیدها) و اختاپوسهای امروزی را به دانشمندان نشان داده است.
پژوهشگران با توالییابی ژنوم این موجود، کشف کردند که گرچه اسکوئید خونآشام (ماهی مرکب جهنمی) به شاخه تکاملی اختاپوسها تعلق دارد، اما کروموزومهایش بهطرز شگفتانگیزی شبیه به ساختار ژنتیکی اسکوئیدهای باستانی باقی مانده است. این کشف، تصویری زنده از جد مشترک این دو گونه در حدود ۳۰۰ میلیون سال پیش ارائه میدهد.
ژنومی غولپیکر و دستنخورده
تحلیلهای ژنتیکی نشان داد که اسکوئید خونآشام (ماهی مرکب جهنمی) دارای ژنومی عظیم با ۱۱ میلیارد جفت-باز است؛ این یعنی تقریبا چهار برابر بزرگتر از ژنوم انسان و بزرگترین ژنوم در میان تمام سرپایان توالییابیشده تا به امروز است اما اندازه آن تنها شگفتی ماجرا نیست.
برخلاف DNA اختاپوسهای مدرن که دائم در حال بازآرایی و ترکیب مجدد است، ژنوم اسکوئید خونآشام ساختار کروموزومی باستانی و «اسکوئید-مانند» خود را حفظ کرده است. به بیان ساده، ما با یک اختاپوستبار روبهرو هستیم که از نظر ژنتیکی، یک اسکوئید باستانی به نظر میرسد.
پخش از رسانه
موجودی که همیشه اشتباه گرفته میشد
اسکوئید خونآشام تاریخچهای طولانی از سوتفاهمها دارد. این موجود اولین بار در سال ۱۹۰۳ کشف و به دلیل پرده پوستی منحصربهفرد میان بازوهایش، یک نوع اختاپوس تصور شد. اما در دهه ۱۹۵۰ میلادی، دانشمندان آن را در گروه کاملا مجزای خود به نام «خونآشام ریختان» Vampyromorphida طبقهبندی کردند، چرا که ظاهرش یادآور شنل یک خونآشام بود.
بروس رابیسون، دانشمند ارشد در موسسه تحقیقاتی آکواریوم خلیج مونتری میگوید این یافتهها بسیار ارزشمند هستند، زیرا مطالعه اسکوئیدهای خونآشام فوقالعاده دشوار است. او میافزاید:
آنها در زیستگاهی صعبالعبور زندگی میکنند، منزوی و نادر هستند و در اسارت زنده نمیمانند. این نتایج تاییدی بر این تصور است که کلید حل این پازل تکاملی، در دستان همین موجودات شگفتانگیز پنهان بوده است.