عرفان و فلسفه ایرانی در فهرست جهانی؛ ثبت دو شخصیت ایرانی در یونسکو
نام دو شخصیت عرفان و فلسفه «بایزید بسطامی» و «علامه طباطبایی»، در برنامه‌های کنفرانس عمومی یونسکو در سمرقند، در فهرست بزرگداشت‌های یونسکو برای دوره ۲۰۲۶–۲۰۲۷ به ثبت رسیدند.
بر اساس مصوبه یونسکو، هزار و صدوپنجاهمین سالگرد وفات بایزید بسطامی، به‌عنوان معلم عرفان اسلامی، با حمایت ارمنستان، تاجیکستان و ترکیه و نیز صدمین سالگرد زندگی فعال علامه طباطبایی (با تاکید بر اثر ماندگار او، اصول فلسفه و روش رئالیسم) با حمایت جمهوری آذربایجان، عراق و پاکستان تصویب شد.
برای این منظور در ادامه معرفی و تجلیل از این دو چهره ماندگار، رویدادهای فرهنگی و علمی در سطح ملی و بین‌المللی برگزار می‌شود.
در بخشی از طرح پیشنهادی کمیسیون ملی یونسکو در ایران آمده است:
علامه طباطبایی با وجود پرورش در محیطی سنتی، در فلسفه بر عقل و استدلال تأکید داشت و با نگاهی خلاقانه و فراملی به فلسفه اسلامی پرداخت. اثر برجسته او، اصول فلسفه و روش رئالیسم، شامل ۱۴ مقاله فلسفی است که در آن میان فلسفه اسلامی و فلسفه جدید غربی پیوندی برقرار کرده است. این اثر یکی از مهم‌ترین گام‌ها در ایجاد گفت‌وگو میان اندیشه شرقی و غربی به‌شمار می‌آید. در ادامه این طرح تأکید شده است که علامه طباطبایی پلی میان فلسفه اسلامی و فلسفه غربی ساخت و با رویکردی تطبیقی و گفت‌وگومحور، زمینه فهم متقابل میان فرهنگ‌ها را فراهم کرد. دیدارها و گفت‌وگوهای او با فیلسوف فرانسوی هانری کربن نقشی تعیین‌کننده در شناساندن اندیشه‌های اسلامی در محافل فلسفی غرب داشت.
همچنین در معرفی بایزید بسطامی معلم همزیستی، مدارا و صلح در طرح پیشنهادی کمیسیون ملی یونسکو در ایران آمده است:
بایزید بسطامی (ابویزید طیفور بن عیسی، متولد حدود ۱۸۰ هجری/ ۸۰۳ میلادی در بسطام سمنان) از بزرگ‌ترین عارفان و پیشگامان تصوف ایرانی است که به سبب جایگاه والایش در عرفان اسلامی به لقب سلطان‌العارفین شهرت یافته است. او شاگردان بسیاری از سرزمین‌های مختلف همچون ایران، عراق، هند، ترکیه و آسیای میانه تربیت کرد. بایزید در آموزه‌های خود بر عشق به انسان‌ها، احترام به طبیعت و ارزش علم و دانایی تاکید داشت. او دانش را زیباترین موهبت الهی می‌دانست و باور داشت که انسان باید در سراسر زندگی در حال آموختن یا آموزش دادن باشد. اندیشه‌های بایزید الهام‌بخش بزرگانی، چون خواجه عبدالله انصاری، شیخ ابوالحسن خرقانی، عطار نیشابوری، مولانا، سعدی و حافظ بوده و در شکل‌گیری عرفان عاشقانه ایرانی نقشی اساسی ایفا کرده است.
همچنین جمهوری اسلامی ایران در ثبت بزرگداشت سه تن از مشاهیر جهان اسلام و ایران فرهنگی شامل: رابعه بلخی به پیشنهاد مشترک تاجیکستان و ایران، «آیت‌الله محمدباقر صدر» از عراق و «باکی» (شاعر) از ترکیه نیز نقشی موثر و فعال ایفا کرد.
طبق مصوبه، هزاروپنجاهمین سالگرد تولد رابعه بلخی (۹۷۶ میلادی) به پیشنهاد مشترک تاجیکستان، افغانستان و ایران (با حمایت بلاروس و قرقیزستان)، پنجاهمین سالگرد کتاب «مبانی منطقی استقراء» اثر آیت‌الله العظمی سید محمدباقر صدر (۱۹۷۶) به پیشنهاد عراق و با حمایت کشورهای متعدد از جمله ایران، ژاپن، هند و روسیه و همچنین پانصدمین سالگرد تولد باکی، شاعر ترکیه‌ای (با حمایت مقدونیه شمالی و ایران) در فهرست بزرگداشت‌ها قرار گرفتند.