افتتاح موزه بزرگ مصر؛ گنجینه شگفتانگیز فراعنه در نزدیکی اهرام (+ تصاویر)
پس از دو دهه ساختوساز و تاخیرهای پیاپی، سرانجام روز شنبه، ۱۰ آبان، درهای موزه بزرگ مصر (GEM)، به عنوان یک پروژهای یک میلیارد دلاری در حومه قاهره به روی عموم گشوده شد. این مجموعه عظیم که در فاصله کوتاهی از اهرام ثلاثه جیزه قرار دارد، همچنین به عنوان بزرگترین مرکز باستانشناسی جهان شناخته میشود.
ایده ساخت این مجموعه در سال ۱۳۷۱ (۱۹۹۲) مطرح شد؛ اما عملیات ساختمانی آن تا سال ۱۳۸۴ (۲۰۰۵) آغاز نشد. افتتاح بزرگ این موزه چندین بار به تعویق افتاد که آخرین مورد آن در ماه ژوئیه به دلیل درگیریهای خاورمیانه بود. با این حال، بخشهایی از موزه در یک افتتاحیه محدود در سال ۱۴۰۳ (۲۰۲۴) در دسترس بازدیدکنندگان قرار گرفته بود.
این موزه در زمینی به مساحت ۴۷۰,۰۰۰ متر مربع بنا شده و گنجینهای شامل بیش از ۵۰,۰۰۰ اثر باستانی را در خود جای داده است. از برجستهترین این آثار میتوان به مجسمه غولپیکر ۸۳ تنی و ۳۲۰۰ ساله رامسس دوم و قایق خورشیدی ۴۵۰۰ ساله متعلق به خوفو، فرعونی که ساخت هرم بزرگ جیزه به او نسبت داده میشود، اشاره کرد. بسیاری از این آثار از موزه مصر در میدان تحریر قاهره، که ساختمانی صدساله و مملو از اشیای تاریخی بود، به این مکان جدید منتقل شدهاند. برخی دیگر نیز به تازگی از گورستانهای باستانی مانند گورستان سقاره کشف شدهاند.
«احمد غنیم»، مدیرعامل موزه، در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که تالارها به فناوریهای پیشرفته و ارائههای چندرسانهای، از جمله نمایشهای واقعیت ترکیبی، مجهز شدهاند تا میراث کهن مصر را با خلاقیت قرن بیستویکم برای نسلهای جدید پیوند دهند:
ما از زبانی استفاده میکنیم که نسل Z با آن صحبت میکند. این نسل دیگر برچسبهای توضیحی که ما افراد مسن میخوانیم را نمیپسندد و ترجیح میدهد از فناوری استفاده کند.
موزه بزرگ مصر علاوه بر فضای نمایشگاهی دائمی به وسعت ۲۴ هزار متر مربع، شامل یک موزه کودکان، مراکز کنفرانس و آموزشی، یک منطقه تجاری و یک مرکز بزرگ حفاظت و مرمت آثار است. این مجموعه بخشی از یک طرح زیرساختی بزرگ در مصر است که شامل ساخت مترو و فرودگاهی جدید است که در سال ۱۳۹۹ (۲۰۲۰) به بهرهبرداری رسید.
دولت مصر امیدوار است افتتاح این موزه، که با یک مسیر پیادهروی جدید به اهرام متصل میشود، جان تازهای به صنعت گردشگری این کشور بدمد. مصر در سال ۱۴۰۳ (۲۰۲۴) میزبان رکورد ۱۵٫۷ میلیون گردشگر بود و قصد دارد این رقم را تا سال ۱۴۱۱ (۲۰۳۲) دو برابر کند.
«حسن علام»، مدیرعامل شرکت هلدینگ حسن علام که مدیریت موزه را بر عهده دارد، پیشبینی میکند که این مجموعه روزانه میزبان ۱۵ تا ۲۰ هزار بازدیدکننده باشد. «شریف فتحی»، وزیر گردشگری و آثار باستانی مصر، نیز این موزه را چنین توصیف کرد:
این هدیهای از مصر به جهان است و ما مفتخریم که سرانجام آن را به اشتراک میگذاریم.
این افتتاح در حالی صورت میگیرد که نگرانیهایی در مورد ایمنی آثار باستانی در مصر وجود دارد. در هفتههای اخیر، دو اثر، از جمله یک دستبند طلای ۳,۰۰۰ ساله فرعون، از یک آزمایشگاه مرمت در قاهره به سرقت رفته است.