پاسپورت آمریکا دیگر جزو ۱۰ گذرنامه قوی جهان نیست؛ جهش قدرت پاسپورت چین!

به نقل از سی‌سی‌ان؛ در جدیدترین گزارش شاخص هنلی، ایالات متحده برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته از فهرست ۱۰ گذرنامه قدرتمند جهان خارج شد. این کشور اکنون با امکان سفر بدون ویزا به ۱۸۰ مقصد، در جایگاه دوازدهم و هم‌رده با مالزی قرار گرفته است.

شاخص هنلی، که توسط شرکت مشاوره اقامت و تابعیت هنلی و شرکا مستقر در لندن تدوین می‌شود، از داده‌های انحصاری انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (IATA) بهره می‌گیرد و بر پایه میزان دسترسی بدون ویزا به ۲۲۷ کشور و قلمرو جهان، گذرنامه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند.

در صدر فهرست ۲۰۲۵، سه کشور آسیایی قرار دارند؛ سنگاپور با امکان ورود به ۱۹۳ مقصد بدون ویزا، کره جنوبی با ۱۹۰ و ژاپن با ۱۸۹ مقصد. پس از آن‌ها، کشورهای اروپایی مانند آلمان، ایتالیا و اسپانیا در رتبه‌های بعدی دیده می‌شوند.

گذرنامه آمریکا که در سال ۲۰۱۴ در جایگاه نخست قرار داشت، از سال گذشته با تغییر سیاست‌های ویزایی برخی کشورها جایگاه خود را از دست داده است. به طور مثال برزیل در آوریل ۲۰۲۵ ورود بدون ویزا برای شهروندان آمریکا، کانادا و استرالیا را لغو کرد و چین در سیاست‌های جدید خود، معافیت ویزا را برای کشورهای اروپایی گسترش داد اما نام آمریکا در میان آن‌ها دیده نمی‌شود. همچنین، تصمیم ویتنام برای حذف آمریکا از فهرست کشورهای معاف از ویزا و اجرای سامانه الکترونیکی جدید در سومالی، بر افت رتبه واشنگتن تاثیرگذار بوده است.

کریستین اچ. کلین، رئیس هنلی اند پارتنرز، در بیانیه‌ای اعلام کرد:

کاهش قدرت گذرنامه آمریکا فقط یک جابه‌جایی آماری نیست؛ نشانه‌ای از تغییر بنیادین در الگوی جابه‌جایی جهانی و توازن قدرت نرم است. کشورهایی که سیاست گشایش و همکاری را پیش گرفته‌اند، در حال پیشرفت‌اند و دیگران عقب می‌مانند.

در سوی مقابل، چین طی یک دهه گذشته جهشی چشمگیر داشته و از رتبه ۹۴ در سال ۲۰۱۵ به رتبه ۶۴ در سال ۲۰۲۵ رسیده است. پکن با لغو ویزا برای روسیه، امضای توافق‌های تازه با کشورهای خلیج فارس، آمریکای جنوبی و چند کشور اروپایی، سیاست «درهای باز» خود را ادامه می‌دهد.

امارات متحده عربی نیز در دهه اخیر یکی از سریع‌ترین رشدها را ثبت کرده و از رتبه ۴۲ به هشتم رسیده است. در پایین‌ترین بخش فهرست، افغانستان با دسترسی بدون ویزا به تنها ۲۴ مقصد، همچنان در جایگاه ۱۰۶ قرار دارد؛ پس از آن سوریه با ۲۶ و عراق با ۲۹ مقصد دیده می‌شوند.

بر اساس داده‌های شاخص هنلی، فاصله میان قدرتمندترین و ضعیف‌ترین گذرنامه‌ها اکنون به ۱۶۹ مقصد رسیده است؛ شکافی که بیش از هر زمان دیگری گسترده به نظر می‌رسد.