راز تونل امپراتور خون‌ریز؛ راه مخفی کولوسئوم پس از قرن‌ها گشوده شد
تونل باستانی موسوم به «گذرگاه کومودوس» که بیش از ۵۰ متر طول دارد، در زیر آمفی‌تئاتر کولوسئوم ساخته شده بود تا امپراتوران و مهمانان ویژه بدون عبور از میان جمعیت به جایگاه سلطنتی خود برسند.
این گذرگاه نام خود را از امپراتور «کومودوس» گرفته است؛ فرمانروای بی‌رحمی که از سال ۱۷۷ تا ۱۹۲ میلادی حکومت کرد و گفته می‌شود در همین مسیر زیرزمینی هدف سوقصد قرار گرفت.
شخصیت کومودوس برای بسیاری از تماشاگران یادآور نقش «واکین فینیکس» در فیلم گلادیاتور است؛ امپراتوری حیله‌گر که پدرش «مارکوس اورلیوس» را به قتل رساند و در میدان نبرد با «ماکسیموس» روبه‌رو شد.
به‌گفته باستان‌شناسان، کومودوس در واقعیت نیز شیفته قدرت‌نمایی بوده و در نبردهای گلادیاتوری با پوشش «هرکول» شرکت می‌کرد. او حتی حیوانات و مبارزان ضعیف را می‌کشت؛ از جمله شترمرغی را که در برابر جمعیت سر برید.
این تونل نخستین‌بار میان سال‌های ۱۸۱۰ تا ۱۸۱۴ توسط باستان‌شناسان فرانسوی به سرپرستی معمار «کارلو لوکانجلی» کشف شد و پس از بازگشایی دوباره در سال ۱۸۷۴، در دهه ۱۹۹۰ مورد مطالعه مجدد قرار گرفت. در جریان مرمت جامع سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱، نقشه کامل آن ترسیم و فاز تازه‌ای از حفاظت آغاز شد.
در جریان پاک‌سازی اخیر، دیوارهای پوشیده از غبار قرون، با ابزار لیزری تمیز و گچ‌های فرسوده تثبیت شدند. در نتیجه، نقاشی‌ها و نقش‌برجسته‌هایی از مناظر، اسطوره‌ها و صحنه‌های می‌گساری آشکار شد؛ از جمله روایت «دیونیسوس». در نزدیکی ورودی نیز تصاویری از شکار گراز، نبرد خرس‌ها و بندبازان دیده می‌شود که یادآور نمایش‌های خونین کولوسئوم است.
باربارا ناتزارو، باستان‌شناسی که سرپرستی پروژه را برعهده داشت، گفت:
بازدیدکنندگان اکنون می‌توانند احساس کنند ورود به کولوسئوم از نگاه یک امپراتور چگونه بوده است.
به‌گفته «ماسیمو اوسانا»، مدیرکل موزه‌های ایتالیا، این گشایش تازه «نقطه‌عطفی مهم» در پیوند پژوهش و حفاظت به شمار می‌رود. امکانات جدیدی چون نقشه لمسی و بازسازی ویدئویی برای دسترسی همه‌جانبه‌تر بازدیدکنندگان طراحی شده است.
تونل طاق‌دار کولوسئوم که در سده‌های نخست و دوم میلادی به بنا افزوده شد، سه شاخه دارد؛ دو مسیر شرقی‌ـ‌غربی و یک مسیر شمالی‌ـ‌جنوبی. نورپردازی تازه با شبیه‌سازی نور روز از پنجره‌های قدیمی و پنل‌های شیشه‌ای، امکان مشاهده مستقیم فعالیت باستان‌شناسان را فراهم می‌کند.