کاروانسرای سمنان از بند زندان رها شد!
به نقل از ایسنا، معاون میراث فرهنگی استان سمنان خبر داده که با واگذاری آخرین ساختمان مزاحم و آغاز عملیات پاکسازی محوطه، این بنای ۴۰۰ ساله آماده مرمت و احیا می‌شود؛ اتفاقی که احتمالا مسیر ثبت جهانی کاروانسرای تاریخی سمنان را هموار کند.
«سروش هاشمی»، معاون میراث فرهنگی استان سمنان درباره آخرین وضعیت پرونده آزادسازی کاروانسرای شاه عباسی گفت:
در هفته گذشته آخرین مرحله واگذاری ساختمان انقلاب فرهنگی نیز انجام شد. در حال حاضر پیمانکار در حال تخریب و پاکسازی کامل محوطه است تا بنا به‌طور کامل آزاد و آماده مرمت و بهره‌برداری شود.
ماجرای آزادسازی کاروانسرای شاه عباسی به آبان ١۴٠٠ بازمی‌گردد. در جریان سفر رئیس‌جمهور وقت به سمنان، وزیر وقت میراث فرهنگی «عزت‌الله ضرغامی» دستور داد: «دیوار مزاحم را بردارید، مردم نفس می‌کشند». این جمله به‌عنوان نقطه شروع آزادسازی کاروانسرای شاه‌عباسی تلقی شد؛ اما با وجود این دستور علنی، دیوارها و تصرف‌ها همچنان پابرجا ماند.
سپس، در ۱۹ شهریور ۱۴۰۱، کلید کاروانسرا به‌طور نمادین به اداره کل میراث فرهنگی سمنان تحویل شد و در مراسمی رسمی، نخستین دیوار تخریب شد. با این حال، تنها چند روز بعد مشخص شد که ساختمان‌های شمالی شامل دادگاه انقلاب و اداره زندان‌ها همچنان در محل حضور دارند و آزادسازی کامل محقق نشده است.
با وجود صدور سند مالکیت کاروانسرا به نام میراث فرهنگی، ساختمان‌های وابسته به قوه قضاییه تخلیه نشدند. تفاهم‌نامه ۷ آذر ۱۴۰۱ به‌عنوان مبنای انتقال مطرح شد، اما به‌صورت عمومی منتشر نشد. در فروردین ۱۴۰۲ و همزمان با سفر شهید رئیسی و رئیس وقت قوه قضاییه به سمنان، تاکید دوباره‌ای روی آزادسازی این کاروانسرا شد.
از مهر ۱۴۰۳ با ورود مستقیم «محسنی اژه‌ای»، رئیس قوه قضاییه بار دیگر امید به آزادسازی کامل زنده شد. دستور صریح او برای انتقال مالکیت صادر شد، اما همچنان دادگاه انقلاب از سند مالکیت حذف نشد. در ۲۱ اسفند ۱۴۰۳ نشستی در استانداری سمنان برگزار و وعده داده شد که اداره زندان‌ها تا پایان فروردین ۱۴۰۴ تخریب می‌شود.
در ۱۷ تیر ۱۴۰۴ فرماندار سمنان نیز از آغاز اجرای ماده ۶۹ برای آزادسازی خبر داد اما موضوع دادگاه انقلاب در ضلع شمال‌غربی به عنوان مانع اصلی باقی ماند و همین امر، تحقق وعده‌ها را به تعویق انداخت.
چندی پیش نیز، مسئولان سمنان اظهار کردند که فرآیند حقوقی آزادسازی پایان یافته و تفاهم‌نامه فی‌مابین قوه قضاییه و میراث فرهنگی توسط استاندار ابلاغ شده است. کاروانسرا به‌طور رسمی به اداره کل میراث فرهنگی سمنان تحویل داده شد و برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری ۱۴۰ میلیارد تومانی (۶۰ میلیارد مرمت، ۶۰ میلیارد تجهیز و ۲۰ میلیارد آزادسازی) در نظر گرفته شد. پیش‌بینی می‌شود مرمت کامل بنا دو سال به طول انجامد و امکان ثبت جهانی آن نیز وجود داشته باشد.