پیشکسوت باستانشناسی: خاطرات تلخ دولت دهم را فراموش نخواهیم کرد
حکمتالله ملاصالحی با بازخوانی آسیب به بدنه باستانشناسی کشور، وضعیت میراث فرهنگی در دولت دهم را غیر قابل فراموش شدن خواند.
پیشکسوت و چهره سرشناس باستانشناسی گفت:
اهمیت گزارشهای باستانشناسی پس از کاوشها صد چندان میشود و اینها بهعنوان منبع در تاریخ خواهند ماند.
حکمتالله ملاصالحی در مراسم افتتاحیه بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستانشناسی ایران که در موزه ملی برگزار شد، با اشاره دوران تحصیل خود در رشته باستانشناسی اظهار داشت:
زمانی که وارد این رشته شدم، هرگز فکر نمیکردم این رشته تمام ذهن و زندگی من را با مرگ و سرچشمه چیزها درگیر کند. بعدتر متوجه شدم که باستانشناسی دانش مرگآگاهی و دانش جستجو ریشه و بنیاد انسان بودن است. بسیاری از ما مجال توجه به مسائل بنیادین نداریم؛ اما اگر توجه بنیادین صورت بگیرد، نوع نگاه ما تغییر خواهد کرد.
او ادامه داد:
باستانشناسی، دانشی به غایت پیچیده، حساس و شریفی است. باستانشناسی دانش منفعت نیست؛ ماهیت باستانشناسی، ماهیت معرفتی است. ما باستانشناسان به ماهیت و سرشت و پیچیدگی رشتهای که در آن کار میکنیم، فکر نمیکنیم، چون برای ما بدیهی است، مثل ایرانی بودن ما که آنقدر برای ما بدیهی است که خود را بر ما پنهان میکند و یادمان میرود اینجا بورکینافاسو یا ایسلند نیست وزیر میراث فرهنگی ایران هم وزیر بورکینافاسو یا ایسلند نیست؛ بلکه وزیر یکی از غنیترین تمدنهاست.
ملاصالحی با اشاره به دوران هخامنشی گفت:
هیچ تمدنی در آغاز خود در عهد باستان، بهاندازه هخامنشیان به انسان و حقوق انسان نیاندیشده است. این افتخار بزرگ این سرزمین بوده و شما این را در نقشبرجستههای تخت جمشید نیز خواهید دید. تخت جمشید کاخ یک شاه نیست؛ تخت جمشید خانه انسانهاست. اگر قرار بود ساختمان سازمان ملل بنیاد بپذیرد ما مدعی آن در ایران هستیم.
این استاد دانشگاه راهکارهایی برای جلوگیری از خطاها مطرح کرد و گفت:
آگاهی و اهمیت از این رشته که عمر خود را بابت آن هزینه کردیم و پایداری در این راه و همچنین التزام به اخلاق از جمله این راههاست. تقدم داشتن سرشت و ماهیت معرفت باستانشناسی بر معرفت آن نیز یکی دیگر از این موارد است. هر کاوش باستانشناسی یک رویداد است و این کاوشها خود رویدادی روی رویدادهایی است که متوقف شدهاند. کار باستانشناسی برپا کردن رستاخیزی برای رویدادهای قبلی است؛ در این شرایط ارزش معرفتی باستانشناسی صد چندان میشود. هر محوطه باستانشناسی یک محوطه بی بدیل است و اگر از بین برود، هزاران صفحه از تاریخ ما برای همیشه از بین رفته است. در قرآن دهها آیه وجود دارد و این آثار را عتیقه و دفینه نمیداند، بلکه منبع شناخت معرفی میکند.
حکمتالله ملاصالحی با اشاره به دوران ریاست جمهوری دولت دهم عنوان کرد:
آنچه در آن دوران اتفاق افتاد، بخشودنی نیست. هزاران گزارش باستانشناسی از بین رفت و ما هرگز خاطره تلخ آن را از یاد نخواهیم برد. وزریر فعلی گام مبارکی در باز گذاشتن در گفتوگو برداشته است؛ اما این کافی نیست. امکان گفتوگو با مشایی خطاکار وجود نداشت؛ امروز درهای گفتوگو گشوده شده؛ اما کافی نیست. اساس گفتوگو آمادگی شنیدن حرف دیگری و آمادگی به کار بستن مصلحت است. این اتفاق باید در وزارت میراث فرهنگی کشور رخ دهد.
دیدگاه