نحوه‌ی سرمایه گذاری در مکان های تاریخی

در خصوص نحوه سرمایه‌گذاری خصوصی روی اماکن تاریخی، هیات وزیران در سال ۸۴ بنا به پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مستند به ماده ۱۱۴ قانون برنامه چهارم توسعه، صندوقی با نام «صندوق احیا و بهره‌برداری از بناها و اماکن تاریخی و فرهنگی» تاسیس کرد . ماده ۱۱۴ این قانون، از دولت می‌خواست به‌ منظور اهتمام ملی در شناسایی، حفاظت، پژوهش، مرمت، احیا، بهره‌برداری و معرفی میراث فرهنگی در کشور و ارتقای توان گردشگری، تولید، ثروت، اشتغال‌زایی و مبادلات فرهنگی اقداماتی را انجام دهد؛ از جمله اینکه به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اجازه داده شد، به‌منظور اعطای مجوز کاربری و بهره‌برداری مناسب از بناها و اماکن تاریخی قابل احیا با هدف سرمایه‌گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی صندوق احیا و بهره‌برداری از بناها و اماکن تاریخی- فرهنگی را ایجاد کند. به این ترتیب صندوق احیا و بهره‌برداری از بناها و اماکن تاریخی و فرهنگی پایه‌گذاری شد. وظایف این صندوق به شرح زیر است:

• تشویق و هدایت و حمایت از فعالیت‌های قانونی سرمایه‌گذاران؛
• تعیین کاربری و اعطای مجوز بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور با رعایت قوانین و مقررات مربوط؛
• حمایت از اشخاص حقیقی و حقوقی مرتبط با احیای بناهای تاریخی برای توسعه ظرفیت‌های فنی و مهندسی در این زمینه؛
• اعطای تسهیلات حمایتی به بهره‌برداران؛
• انجام سایر امور مرتبط با توسعه و تقویت احیا و بهره‌برداری اماکن تاریخی با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

اعضای هیات‌مدیره صندوق نیز عبارتند از رئیس سازمان میراث فرهنگی، وزیر امور اقتصادی، وزیر مسکن، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و سه نفر کارشناس خبره در امر مرمت و احیای آثار تاریخی. طبق اساسنامه صندوق عوامل حفظ و احیای اماکن تاریخی عبارتند از:

۱- کالبدی (آنچه به موازین و مبانی میراث فرهنگی مربوط می‌شود)؛

۲- اجتماعی (آنچه به موازین اجتماعی، ارگان‌های نظارتی و شئونات و نظام جمهوری اسلامی ‌مربوط است)؛

۳- اقتصادی (آنچه به موازین اقتصادی، ارگان‌های صنفی و مسائل اقتصادی ارتباط دارد. با عنایت به موارد فوق است که صندوق اجازه سرمایه‌گذاری و احیای اماکن تاریخی را به افراد و اشخاص می‌دهد).

از سوی دیگر مطابق مصوبه هیات‌مدیره صندوق در سال ۹۴، بخش غیردولتی اعم از مالک یا متصرف قانونی مشروط به رعایت کلیه ضوابط و شرایط کاربری، طرح‌های حفظ و احیا و بهره‌برداری متناسب، ضمن دریافت مجوز کاربری، احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی خود توسط خود صندوق احیا، امکان بهره‌مندی از معافیت‌ها و مشوق‌های حمایتی را دارا خواهد بود که به واسطه تاییدیه سازمان میراث فرهنگی محقق و از مجاری قانونی خود پیگیری خواهد شد

اما بخش خصوصی یا دولتی که مالک یا متصرف اماکن تاریخی است، مکلف خواهد بود کلیه فرآیندها و شرایط و ضوابط تهیه و طرح‌های حفاظت و احیای این‌گونه اماکن را در جهت تعیین و تغییر کاربری، احیا و بهره‌برداری متناسب و پایدار را تحت نظارت متولیان قانونی به سرانجام برساند و گرنه مجوز کاربری و بهره‌برداری بنای تاریخی لغو می‌شود.

صندوق لیستی از اماکن قابل واگذاری در همه استان‌ها را ارائه داده است. متقاضیان سرمایه‌گذاری باید در مزایده‌های واگذاری شرکت کنند و پس از پذیرش درخواست و انعقاد قرارداد، در همان ابتدا نسبت به مرمت مکان تاریخی اقدام و سپس از آن بهره‌برداری کنند