واگذاری دو جزیره مصر به عربستان

شامگاه دیروز دولت مصر رسما از امضای توافق‌نامه مرزی آبی بین دو کشور مصر و عربستان سعودی خبرداد، به موجب توافق‌نامه‌ای دو جزیره صنافیر و تیران به داخل آب‌های منطقه‌ای عربستان سعودی بازگردانده خواهند شد.

دولت مصر دراین‌باره با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد:

دو جزیره صنافیر و تیران واقع در دریای سرخ، از این پس جزو حریم مرزی و آبی پادشاهی عربستان سعودی است و این امر بعد از امضای مقامات دو کشور بر توافق‌نامه مرزی بین دو کشور مصر و عربستان سعودی حاصل شده است.

این بیانیه می افزاید که «شریف اسماعیل» نخست‌وزیر مصر روز جمعه گذشته با طرف سعودی، توافق‌نامه رسمی تعیین و ترسیم مرزهای آبی بین دو کشور را در حضور «ژنرال عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر و «ملک سلمان‌بن عبدالعزیر» پادشاه عربستان سعودی در کاخ اتحادیه ریاست جمهوری مصر در شرق قاهره امضا کرد.

در ادامه این بیانیه آمده است که امضای توافق‌نامه مرزی بین عربستان سعودی و مصر به مثابه یک دستاورد بسیار مهم برای هر دو کشور تلقی می‌شود، و از این دستاورد بزرگ کل منطقه بهره‌برداری خواهد کرد و هریک به نوبه خود به‌اندازه سهمی که دارد، از منابع آن سود خواهد برد.

در خصوص کامل کردن این توافق مصری و سعودی که دربرگیرنده انتقادهای بسیاری از طرف گروه‌های معارض مصری شده، دولت مصر در این رابطه هم توضیح داد:

این دستاورد یعنی ترسیم مرزهای بین دو کشور بعد از یک سری فعالیت‌های طاقت‌فرسا و طولانی حاصل شده است و بیش از ۶ سال در این خصوص مذاکرات ادامه داشته، در این رابطه بیش از ۱۱ دور مذاکرات بین کمیته‌های تعیین مرزهای بین دو کشور مصر و عربستان سعودی برگزار شده است و آخرین دور از این مذاکرات هم طی دسامبر سال ۲۰۱۵ برگزار شد و این امر سرانجام اکنون به ثمر نشسته است.

دولت مصر در رابطه با پیشینه قانونی و سابقه مرتبط با قانون اساسی مصر برای امضای توافق‌نامه مرزی بین دو کشور اعلام کرده است که کمیته مذکور در توافق مذکور به قانون شماره ۲۷ سال ۱۹۹۰ ریاست جمهوری مصر استناد کرده است، در این قانون آمده است که باید عمق دریایی منطقه‌ای و منطقه‌ی ویژه اقتصادی مصر مورد توجه قرار گیرد، دراین‌باره حتی در ۲ ماه مارس سال ۱۹۹۰ اطلاعات لازم به سازمان ملل رسیده است و سازمان ملل از روند تمام مذاکرات انجام شده از سوی دو کشور مطلع شده است.

علاوه بر این طی فرمان پادشاهی عربستان سعودی در سال ۲۰۱۰ دولت عربستان سعودی هم خواستار تعجیل در بحث مذکور بود. علاوه بر این دولت مصر توضیح داد که در ماجرای ترسیم مناطق مرزی از نظر فنی و مهندسی هم به دستور پادشاهی عربستان سعودی و تصمیم ریاست جمهوری مصر توجه شده است، و براین اساس دو جزیره صنافیر و تیران جزو آب‌های منطقه‌ای پادشاهی عربستان سعودی قرار گرفته است.

دولت مصر در ادامه اعلام کرده است که اعضای کمیته فنی از هر دو طرف سعودی و مصری از راه و شیوه‌های عملی و علمی کمک گرفتند، تا درباره مساحت‌ها و دیگر مسائل مرتبط با این دو جزیره بررسی‌های لازم صورت گیرد، و مقرر شده است ترسیم مناطق مرزی بین دو کشور باید با دقت فراوانی انجام گیرد.

دولت مصر در خصوص بحث‌های صورت‌گرفته در رابطه با تعلق این دو جزیره به خاک مصر، چنین اعلام کرد که «ملک عبدالعزیز آل سعود»، بنیان‌گذار عربستان سعودی در ژوئیه سال ۱۹۵۰ از دولت و نظام حاکم بر مصر خواسته بود، حمایت و کنترل اداری دو جزیره مذکور را به دست گیرد و متقابلا دولت و نظام وقت مصر با این خواسته پادشاهی عربستان سعودی موافقت کرد و از آن تاریخ به بعد حمایت از این جزایر بر عهده مصر بود.

دولت مصر دراین‌باره توضیح می‌دهد، امضا و موافقت با این توافق‌نامه باعث خواهد شد، تا مصر بتواند از این منطقه به‌عنوان منطقه آزاد اقتصادی در دریای سرخ استفاده کند، و فرصت‌های سرمایه‌گذاری بی‌شماری را برای کشف منابع طبیعی دیگر برای دولت مصر را فراهم می‌سازد.

همچنین دولت مصر در این رابطه اعلام می‌دارد، توافق‌نامه تعیین و ترسیم مرزهای آبی بین مصر و عربستان سعودی قرار است برای تصویب نهایی به مجلس نمایندگان مصر ارجاع داده شود، در مجلس مصر که اکثریت اعضای آن از طرفداران نظام مصری هستند مورد تایید قرار خواهد گرفت، و بعد از تایید از سوی نمایندگان مجلس دیگر مراحل قانونی اجرای این توافق‌نامه به موجب قوانین مدون در قانون اساسی مصر دنبال خواهند شد.

به موجب قانون اساسی مصر، توافق‌نامه تعیین و ترسیم مرزهای بین مصر و کشورهای همسایه که توافق‌نامه اخیر امضا شده بین مصر و عربستان سعودی را هم در بر می‌گیرد، ابتدا باید به تایید نمایندگان پارلمان مصر برسد، مجلسی که هم‌اکنون اکثریت نمایندگان حاضر در آن را نمایندگانی از طرفداران نظام تشکیل می‌دهند، در این پارلمان قرار است تایید یا مناقشه یا حتی رد آن مورد بررسی قرار گیرد.

بعد از اعلام امضای توافق مربوط به واگذاری دو جزیره تیران و صنافیر از سوی دولت مصر به دولت پادشاهی عربستان سعودی، موجی از اعتراض‌ها و انتقادها از دولت و نظام مصری در داخل این کشور به راه افتاده است، در بین این معترضان چهره‌های معروف و برجسته و شناخته شده‌ای هم دیده می‌شوند.

برخی از مسئولان و نمایندگان سابق در پارلمان مصر با تمام توافق‌نامه‌های امضا‌شده از سوی نظام حاکم فعلی مصر با تمام کشورها مخالفت خود را بیان کردند، که در راس این توافق‌نامه‌ها همین توافق‌نامه اخیر امضا‌شده بین مصر و عربستان سعودی است.

این معارضان و مخالفان مصری با صدور بیانیه‌ای مشترک چنین آمده است:

ما با تمام توافق‌نامه‌های امضا‌شده از سوی دولت کنونی مصر با تمام کشورها مخالفت خود را بیان می‌داریم، چراکه از نظر ما این دولت و نظام کنونی فاقد مشروعیت است، برخی از این توافقنامه‌ها دربرگیرنده تضییع حقوق و چشم‌پوشی از حق ملت مصر است، ازاین‌رو یا آب این مملکت یا بخشی از خاک آن و اکنون بخشی از آب‌های منطقه‌ای مصر را به تاراج می‌برند، و به دیگران واگذار می‌کند، نظام کنونی مصر حتی حریم هوایی این کشور را هم واگذار می‌سازد. حتی دیده شده اداره فرودگاه‌های کشور و منابع طبیعی مصر به دیگر کشورها واگذار شده است و دیده شده تخصص‌های قضایی هم به دیگران از سوی دولت مصر واگذار شده و این سلطه کشور را زیر سوال می برد.

جزیره تیران در ورودی تنگه تیران واقع شده است، این منطقه خلیج عقبه را از دریای سرخ جدا می‌سازد، این منطقه ۶ کیلومتر از ساحل شرقی سینا فاصله دارد، و مساحت این جزیره ۸۰ کیلومتر مربع است، اما جزیره صنافیر که در واقع در کنار جزیره تیران واقع شده است، از ناحیه شرقی به این جزیره نزدیک است و مساحت آن در حدود ۳۳ کیلومتر مربع است.