شهرداری به جان بنای ارزشمند خانه اندیشمندان افتاد؛ میراث پل آبکار زیر تیغ! (تصاویر)

طی روزهای گذشته ویدیویی از فضای مجازی از تخریب تابلوی «خانه اندیشمندان علوم انسانی» پر بازدید شد و بسیاری از استادان و پژوهشگران نسبت به این اقدام واکنش نشان دادند.

پس از تخریب تابلو، حالا تصاویر جدید نشان می‌دهد که اطراف این بنا داربست کشیده شده و مشخص نیست شهرداری تهران چه برنامه‌ای برای این بنای ارزشمند شهر تهران دارد.

بنایی که به نام خانه اندیشمندان شناخته می‌شود، طراحی معمار سرشناس ارمنی، پل آبکار است. این بنا با وجود فاصله کمی که با ساختمان اداره کل میراث فرهنگی تهران دارد، هنوز در فهرست میراث ملی ثبت نشده و اکنون مشخص نیست شهرداری تهران چه برنامه‌ای برای آن دارد.

وضعیت این روزهای بنا نشان می‌دهد که احتمالا تغییر و تخریب در این بنای ارزشمند وجود دارد. این بنا در خیابان ویلا نبش وروشو در دل پارک وروشو قرار گرفته است. ساختمان شامل یک طبقه زیرین، دو طبقه اصلی و یک نیم طبقه در بام است؛ معمار با ایجاد دو بدنه شهری وسیع، مابقی زمین را به صورت یک باغ در جنوب و غرب آن حفظ کرده است.

روش آبکار در طراحی پلان، مشابه ساختمان های ویلایی آجری است؛ اما در ترکیب حجمی بنا رویکردی متفاوت دارد. او در ساختمان های آجری از غنای بافت مصالح در نما و ترکیب احجام صلب آجری بهره برده و از به کارگیری پنجره‌های بزرگ در نماهای خارجی اجتناب کرده است؛ اما در این بنا با طرح پنجره در گنج ساختمان ارزشی ویژه به طراحی گنج بنا که در تقاطع دو خیابان اصلی قرار دارد، بخشیده است. استفاده از اندود سیمان درزبندی شده در نماسازی گویش جدیدی در پوشش نهایی ساختمان های ویلایی آبکار است. علی رغم اینکه استفاده از اندود سیمان می توانست به سادگی بنا منجر شود، اما آبکار با استفاده از تمهیداتی چون قرنیزهای بتنی افقی و مشبک‌های بتنی همچنین با استفاده به‌جا از سنگ به‌ویژه در اِزاره( نقطه اتصال دیوار و کف) در محدوده ورودی و قاب دور پنجره ها، به آن ترکیبی فعال از احجام و شکستگی ها داده است.

پل آبکار در طراحی نمای این ساختمان، گرایش‌های متفاوتی‌تری ایجاد کرده است. نما ساده‌تر شد، پنجره‌ها در کنج شمال شرقی بنا، حجم یکپارچه را سبک‌تر کرده است. در این بنا نیز مانند سایر کارهای آجری پل آبکار، استفاده از خطوط استریم لاین (منحنی‌سازی)، به‌خصوص در نمای شرقی و نمای جنوبی دیده می‌شود. موتیف‌های مشبک در نمای شمالی، تزئینات معماری آرت دکو را یادآوری می‌کند.

ساختمان خانه اندیشمندان علوم انسانی اگرچه در فهرست آثار ملی ثبت نشده بود، اما از سال ۱۳۹۰ به یکی از فضاهای شهری فعال میان استادان و پژوهشگران علوم انسانی برای گفتگوهای تخصصی، نقد کتاب و... تبدیل شده بود.