بازگشت دکه‌های اغذیه فروشی به سی‌تیر؛ هرج و مرج در راه خیابان تاریخی

چندین ماه پس از جمع‌آوری دکه‌های پرحاشیه اغذیه فروشی خیابان سی تیر تهران، شهرداری قصد دارد دوباره دکه‌ها را به این خیابان بازگرداند.

اواخر سال گذشته شهرداری تهران اعلام کرد به‌دلیل مشکلاتی که طرح گذر خوراک در ابتدای خیابان سی تیر تهران داشته، دکه‌های این خیابان جمع‌آوری شده است تا با طراحی متفاوتی این طرح دوباره برپا شود. بر اساس اعلام شهرداری قرار بود این طرح از نوروز سال ۱۴۰۳ بازآفرینی و اجرا شود؛ اما این موضوع تا پایان تابستان ۱۴۰۳ مسکوت مانده بود.

طرح پرحاشیه راه‌اندازی گذر گردشگری و خوراک در ابتدای خیابان سی تیر تهران از ابتدا با مخالفت‌های همراه بود؛ اما شهرداری تهران با نادیده گرفتن این مخالفت‌ها طرح را ادامه داد و در چند فاز نسبت به گسترش آن اقدام کرد. شلوغی خیابان و مسدود شدن دسترسی محلی‌ها، وضعیت بهداشت، خطراتی که موزه ملی و وزارت خارجه را تهدید می‌کرد و همچنین سلب آسایش بیمارستان مجاور مجموعه‌ای از مشکلاتی بود که این طرح به وجود آورده بود. 

از ابتدای این طرح بر اساس اظهارات مدیر موزه ملی، قرار نبود دکه‌ها از حد مرز ساختمان موزه ملی بالاتر بیایند؛ هرچند چنین نشد و ده‌ها دکه رو‌به‌روی پنجره‌های مهمترین موزه ایران بساط خود را پهن کردند و با ایجاد دود روغن و چربی، مهمانان ناخوانده این خیابان بودند. اتفاقی که آن‌قدر به آن بی‌توجهی شد تا بالاخره پس از سال‌ها مقامات شهرداری تهران پذیرفتند که طرح گذر خوراک در ابتدای خیابان سی‌تیر مشکلات عدیده دارد و باید برای آن فکری شود.

وقتی دکه‌ها جمع‌آوری شدند

دی ماه سال گذشته بالاخره این دکه‌های مشکل‌زا جمع‌آوری شدند تا فکری به حال این خیابان تاریخی در شهر تهران شود. همان زمان مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران گفته بود که غرفه‌های این محور قدیمی بودند، از نظر بهداشتی مشکل داشتند و نیاز به بازطراحی داشتند. همچنین محور سی تیر تهویه مناسب و آب شهری نداشت و علاوه بر این موضوعات، به سیستم فاضلاب شهری هم متصل نبود. قرار بود که این دکه‌ها طی سه ماه بازطراحی شوند و دوباره به خیابان سی‌تیر برگردند.

با این وجود این طرح تا پایان تابستان سال ۱۴۰۳ اجرایی نشد و بسیاری امیدوار بودند با توجه به نزدیکی محور خوراک و گردشگری باب همایون به این محل و همچنین مشکلات گسترده‌ای که این دکه‌ها ایجاد می‌کردند، شهرداری تهران از بازگشت اغذیه‌فروش‌ها به خیابان سی‌تیر منصرف شود.

_{طراحی‌ای که پیش از این برای بازآفرینی دکه‌‌‌های سی‌تیر منتشر شده بود.}

دکه‌های به‌زودی برمی‌گردند

سعید بیگی، مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران به‌تازگی به ایرنا از بازگشت این اغذیه‌فروش‌ها به خیابان سی‌تیر خبر داده و گفته است:

قرار است تعداد ۳۰ عدد کانکس با طراحی و شکل جدید و با چیدمانی نو در این خیابان قرار گیرند؛ البته تعداد آن‌ها نسبت به دوره گذشته کمتر است؛ یعنی تلاش شده تا در دوره جدید تعداد کمتری از این کانکس‌ها فعال شوند تا آلایندگی، ازدحام و شلوغی و سروصدای آن‌ها مزاحمتی برای ساختمان‌های مجاور همچون بیمارستان، موزه ملی و وزارت خارجه ایجاد نکند.

در حالی تعداد این دکه‌ها ۳۰ عدد اعلام شده که پیشتر فعالان شهری پیگیر وضعیت خیابان سی‌تیر اعلام کرده بودند که شهرداری قرار است ۲۰ دکه را باز طراحی کند. با این وجود بیگی با تاکید بر رفع مشکلات پیشین این اغذیه‌ فروشی‌ها گفته است:

با مسئولان بیمارستانی که در این خیابان قرار دارد، صحبت کردیم تا کانکس‌ها به‌گونه‌ای چیدمان شود تا بوی غذا و سروصدا مزاحم بیماران نباشد؛ همچنین با مسئولان وزارت امور خارجه هم توافق کردیم تا ساعات استفاده مردم از کانکس‌های اغذیه‌فروشی از بعدازظهر باشد تا مزاحمتی برای مردم ایجاد نشود. همچنین قرار شده تا دستگاه‌های تهویه مخصوص در این خیابان قرار داده شود تا دود حاصل از پخت غذا و تردد خودروها مشکلی برای موزه ملی ایجاد نکند.

هرج و مرج در راه سی‌تیر؟

برخلاف امیدها حالا قرار است دکه‌های پرحاشیه دوباره به خیابان سی‌تیر بگردند. ترانه یلدا، معمار و شهرساز ساکن خیابان سی تیر، پیش از این درباره وضعیت این خیابان به کجارو گفته بود:

برای رفع مشکلاتی که دکه‌های ابتدای خیابان سی تیر ایجاد کرده بود، پیگیری‌های مختلفی انجام دادیم. با شهردار منطقه ۱۲ صحبت کردیم و آن‌ها اذعان کردند که دیگر اجازه فعالیت دکه‌ها به‌شکل گذشته را نخواهند داد. آن‌طور که اعلام کرده‌اند، در طرح جدید فعالیت دکه‌ها در حد چای، قهوه، غذاهای سبک و محصولات فرهنگی است و دیگر خبری از آن حجم پخت و پز، دود و چربی نخواهد بود. بعد از جمع شدن دکه‌های قبلی، اختلاف رنگ خیابان نشان می‌دهد که چه حجم چربی از این دکه‌ها ایجاد شده که هم جمع‌آوری آن سخت است و هم روی بناهای ارزشمند اطراف تاثیر گذاشته است. پیش از این ۲۸ دکه در این محور فعال بود؛ اما بنا به گفته شهردار قرار است از تعداد آن‌ها کاسته شود. شهرداری ۲۰ دکه را مدنظر دارد؛ با این وجود از آن‌ها درخواست کردیم که باز هم از تعداد دکه‌ها کاسته شود.

حالا مشخص شده که شهرداری تهران از ابتدا برخلاف وعده‌های قبلی قرار است ۳۰ دکه را در این خیابان مستقر کند و خبری از کاهش تعداد دکه‌ها نیست. با این وجود باید دید که آیا وعده‌های دیگر از جمله رفع خطرهای این طرح برای موزه ملی و بیمارستان نیز اجرایی شدند یا این وعده‌ها نیز به دست فراموشی سپرده شده است.

خیابان سی‌تیر تهران یکی از مهمترین خیابان‌های تاریخی پایتخت است که مجموعه‌ای از بنا‌ها، محوطه‌ها و موزه‌های ارزشمند را در خود جای داده است. موزه ملی ایران به‌عنوان مهمترین موزه کشور در ابتدای این خیابان و در معرض آسیب‌های ناشی از اغذیه‌فروشی‌هاست. هرچند مدیریت فعلی موزه ملی کمترین پیگیری را نسبت به این اغذیه‌ فروشی‌ها داشته است، فعالان حوزه میراث و شهر تهران بارها نسبت به خطرات این طرح در همسایگی موزه ملی هشدار دادند و بسیاری نیز اجرای این طرح در چنین شکلی را در شان مهمترین موزه کشور نمی‌دانند.