جناب وزیر! بافت تاریخی شیراز را دریابیم

افشین حیدری
افشین حیدری چهار شنبه، ۲۶ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۲۱:۳۲
جناب وزیر! بافت تاریخی شیراز را دریابیم

در چند روز گذشته مطرح شدن یک خبر دیگر از جنس تخریب آثار تاریخی و بازتاب آن در جامعه باعث شده تا شاهد آزردگی خاطر جمع زیادی از دوستداران میراث فرهنگی باشیم.

خبر تخریب بافت تاریخی شیراز که تقریبا در ۲۷ سال اخیر و از دهه ۷۰ در پهنه ۳۶۰ هکتاری بافت تاریخی شیراز اتفاق افتاده است، هر از چند گاهی نقل محافل می‌شود و گویا حواشی طرح توسعه حرم شاهچراغ تمامی ندارد.

بنا بر این گزارش، از بافت تاریخی شیراز که دارای ۲,۵۰۰ اثر تاریخی ارزشمند است، تاکنون تنها ۴۱۰ اثر آن در فهرست آثار ملی ثبت شده است و حتی در سالیان اخیر نیز ثبتی بودن بناها مانع از تخریب آن نشده و حتی در یک بازه زمانی هفت ساله، شاهد تخریب ۱۰ اثر ثبت ملی نظیر خانه پور نواب، سلیمی، منتصری، رقیه رسولی و... بوده‌ایم.

به واقع سوالی که اینجا پیش می‌آید، این است که چرا به‌جای حفظ میراث فرهنگی کشور که گنجینه‌ای گران‌بها از تاریخ یک کشور را تشکیل می‌دهد، باید مثل بیگانگان هرروز به جان یک قسمت از این آثار و در شهرهای مختلف بیفتیم بدون اینکه بدانیم برای انتقال آن‌ها از گذشته، تابه‌حال چه تلاش‌هایی شده است و به‌راحتی هرچه تمام‌تر آن‌ها را به ورطه نابودی می‌کشانیم.

 در این خصوص تازه‌ترین اظهار نظر عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، در حاشیه جلسه چهارشنبه هیئت دولت درباره اخبار تخریب بافت تاریخی شیراز جای بسی تأمل دارد. وی گفته بود با وجود شایعات و جو‌سازی‌هایی که گاه شناخته شده هستند، باید پاسخگوی تخریب‌های سال ‌های گذشته باشند.

بد نیست که برای واشکافی این موضوع، سراغی از تخریب سایر بناها و آثار تاریخی بگیریم که در طول سالیان گذشته صورت گرفته است و ببینم که این ادعای آقای وزیر چقدر قابل‌پذیرش خواهد بود. کافی است تا به چند نمونه آثار که در آن‌ها یا وزارت میراث فرهنگی متولی بوده یا به‌عنوان ناظر بر روند آن‌ها رسیدگی داشته، نظاره‌ای بیاندازیم و بینیم که چقدر از این آثار به ورطه نابودی کشیده شده‌اند و آیا باز هم آقای وزیر این موارد را شایعاتی بی‌اساس می‌خوانند یا خیر.

تخریب عمارت تاریخی «گلستانه» در خرداد ۱۳۹۹ و عمارت «اقدسیه» در بهمن ۱۳۹۸ که از خانه های تاریخی شیراز متعلق به دوران پهلوی بودند یا تخریب قسمتی از خانه زند نوابی که سازه‌ای متعلق به دوره پهلوی  و در ضلع شمال شرقی میدان فلسطین قرار داشت هم گواهی دیگر بر این دعا است.

مثالی دیگر از این بی‌تدبیری را باید در ۱۸ سال پیش و در مرمت دارالفنون دید؛ به‌طوری که درب‌های آن را برای گرم کردن کارگران سوزاندند؛ زیرا موریانه به آن‌ها آسیب زده‌ بود و می‌خواستند درب‌های جدیدی بسازند.

بافت تاریخی شیراز

منبع:سایت شهرخبر

دیوار موزه ۹۰ ساله علم و صنعت (کارخانه پنبه) در گرمسار که به‌دلیل عریض کردن کوچه توسط شهرداری، دیوار آن تخریب شد و پس از مدتی این بنا محل خواب معتادان و بی‌خانمان‌ها شد نیز نمونه دیگری از تخریب آشکار آثار تاریخی به شمار می‌رود.

شاید این گفته آقای وزیر که گفتند «کار ما مرمت است نه تخریب و کار ما اصلاح تخریب‌های گذشته است» را باید به فال نیک بگیریم و از آنجا که انسان همیشه امیدوار به آینده است، باید منتظر باشیم و ببینیم که در آینده اقدامات مسئولان وزارت میراث فرهنگی برای حفاظت از میراث فرهنگی چگونه رقم می‌خورد.

موضوع دیگری که نشان از کم اهمیتی موضوع بافت تاریخی شیراز را در میان مسئولان ارشد وزارت میراث می‌دهد، توئیت دو روز قبل مدیرکل روابط عمومی مبنی بر سفر به شیراز جهت بررسی میدانی این موضوع و روشنگری و پاسخ به دغدغه به حق دوستداران میراث فرهنگی است.

توئیت حسن میثمی، مدیر روابط عمومی وزارت میراثمنبع عکس: توئیت مدیر روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی

باید گفت مگر مدیر روابط عمومی، مقام مسئول بررسی این موضوع در وزارت میراث فرهنگی است و چرا نباید معاونت میراث فرهنگی به‌عنوان متولی اصلی حفظ آثار تاریخی ولو به‌شکل نمادین با حضور در شیراز پاسخگوی دغدغه‌های این‌چنینی باشد. نظر شما درباره ضرورت حراست از میراث فرهنگی و بافت تاریخی شهر شیراز چیست؟ نظر و انتقادهای خود را با کجارو در میان بگذارید.

 

 

مطالب مرتبط:

دیدگاه