آخر هفته کجا بریم؟ از عطر گلاب قمصر تا بوی اردیبهشت در الیمستان و قلاردن

اردیبهشت ماه همه جای ایران بوی بهار و طبیعت احساس می‌شود، اما ماجرای قمصر چیز دیگری است. نمی‌توان نام گلاب مرغوب را شنید و قمصر را به خاطر نیاورد. علت این همه تأکید بر گلاب قمصر مرغوبیت فوق‌العاده گل تولیدی قمصر بوده و این به سبب شرایط طبیعی ویژه قمصر است. قمصر، شهری با ارتفاع متوسط ۱۹۰۰ متر از سطح دریا هم چون کمربندی سبز با بازوهای متعدد در امتداد دره‌های کم شیب کوه‌های بخش مرکزی ایران تنیده شده است. این شهر همه ساله و به‌ویژه در ایام مراسم گلاب گیری که از اواسط اردیبهشت آغاز شده و تا اواخر بهار ادامه دارد، پذیرای هزاران گردشگر است. در این ایام تمام شهر پوشیده از درختان زیبا و رنگارنگ همراه با بوی مطبوع و دل‌نشین گلاب و گل‌های محمدی است.

• گلاب گیری ، فرهنگی هزار ساله

در شهر که پر از باغ گل است، امکان دیدن مراسم گلابگیری برای گردشگران مهیاست، مردم قمصر، مردمی مهمان‌دوست و خون‌گرم و باحوصله‌ای هستند و به‌گونه‌ای فرایند تهیه گلاب را توضیح می‌دهند که گویی از تکرار این توضیحات خودشان لذت بیشتری می‌برند تا مخاطب. به اعتقاد بومیان شهر, آفتاب باعث پژمرده شدن و کم شدن عطر گل‌ها می‌شود به همین علت گل‌ها در ساعات قبل از طلوع آفتاب چیده شده و برای گلابگیری فرستاده می‌شود. معمولا در کنار هر باغچه و گلستانی یک گارگاه گلابگیری نیز وجود دارد و می‌توان فرایند گلابگیری را از نزدیک مشاهده کرد.

مردم شهر قمصر بسیار مهمان‌نواز و دوست‌داشتنی هستند و با کمال میل همه چیز را برای شما توضیح می‌دهند و به شما اجازه ورود به تمامی گلستان‌ها و کارگاه ها را می‌دهند. کافی است شما چیزی بپرسید یا چیزی بخواهید، با کمال میل به شما کمک می‌کنند و از هیچ کمکی دریغ نمی‌ورزند. ایام گلابگیری از اواسط اردیبهشتآغازشده و تا اواخر بهار ادامه دارد. بهترین زمان برای حضور در مراسم گلابگیری قمصر ساعات اولیه روز، یعنی زمانی که هنوز آفتاب کاملا گرم نشده است، گل‌هایی که در ساعات پیش از طلوع چیده شده‌اندتازه‌ترند و طبیعتا گلاب بهتری از آن‌ها بهدستمی‌آید. قمصر در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب شهر کاشان قرارگرفته است. برای رسیدن به قمصر، ابتدا باید مسیر ۲۴۶ کیلومتری تهران -کاشان را از آزادراه تهران - قم پی گرفته و با رسیدن به کاشان، جاده‌ی قمصر را در پیش بگیرید.

الیمستانیک فهرست باز است؛ فهرستیبرای آن‌ها که می‌خواهند جاده و جنگل و کوه و استپ، مرتع و دشت و گلزار و قلّه را درسفری یکروزه تجربه کنند. اختلاف دما و تنوع پوشش در طول مسیرالیمستانبسیارمثال‌زدنی است. جاییهوایمسیرآفتابی وشرجی است، جایدیگر مطبوع و بهاری. جایی مه است و خنک، جایدیگری باد تندیمی‌آید. یکجا انبوه جنگل است، مسیربعدیتبدیل به دشت می‌شود. دشت پاییندستپرچین است، پرچینبهسوی مرتع می‌رود، مرتع گلزار دارد و آن بالا قلّه است و بنایامامزاده‌اش. از روستایالمیستان تا قلّه چهار ساعت و نیم تا پنج ساعت جنگل‌نوردی و کوه‌پیماییدارید. از قله، خط‌الرأس دماوند تادریای خزر را می‌بینید. آن بالا کل جنگل و همه مراتع اطراف، زیرپای شما است و دور نمایقله دماوندپیشرویتان. قدمبهقدمالیمستانتا آن بالا، دیدنی‌هایینهفته‌ای دارد که مسافران موقع صعود یکی‌یکیکشفشانمی‌کنند. یکیبینبوته‌هامردابی را نشان می‌دهد، یکیاز خزیدن مارمولک بزرگیهیجانزدهمی‌شود و دیگری خم می‌شود و از گل‌هایرنگبهرنگبین راه عکاسیمی‌کند. از همه این‌ها که بگذریم، قله الیمستان یکی دیگر از جاذبه‌های این روستا است که بازمستان‌هایپربرف و بهارهای همیشه سرسبز، کوهنوردان بسیاری را به خود فرامی‌خواند. قله‌ای که حدود ۲۵۱۰ متر ارتفاع دارد و یکی از بهترین گزینه‌های کوهنوردی در زمستان به شمار می‌رود. اگر اهل کوهنوردی باشید، این قله با تمام جاذبه‌های طبیعی اطرافش بهترین گزینه سفر کوهنوردی شما به شمار خواهد رفت. در کل مسیر دامنه شرقی، قله دماوند در پیش چشمانتان حدیث صلابت می‌خواند.

از آمل، کیلومتر ۲۰ و از تهران، کیلومتر ۱۴۰ جاده هراز، به جاده فرعی سمت راست به تابلویی برمی‌خورید که روی آن نوشته شده؛ امامزاده قاسم، وارد آن شوید، در اوایل مسیر به دو راهی می‌رسید که باید جاده سمت چپ را دنبال کنید، جاده فرعی آسفالته باریک با پیچ‌وخم بسیار حدود ۷ کیلومتر است که ابتدا شما را به روستای لهاش و پس از آن با در ۵ کیلومتر مسیر خاکی به روستای الیمستان رهسپارتان می‌کند. از آنجا با پشت سر گذاشتن آبادی دورنمای جنگل را پیش روی خود می‌بینید.

محلی‌ها در اردیبهشت ماه به‌سمت دشت گل گاوزبان منطقه قلاردن می‌روند، گل گاوزبان می‌چینند و گیاه دیگری به نام «زی زا». راه مسیر چندان شیب‌دار نیست و از روستای الیمستان تا منطقه قلاردن حدود یک ساعت و نیم تا دو ساعت راه است. آنجا بقایایی از یک قطعه قدیمی به جا مانده و یک گاوسرا ساخته شده که اقامتگاهی برای چوپانان محلی است. در فاصله‌ای حدود یک کیلومتری گاوسرا، مرتعی به نام «سجمون» گسترده شده که گله‌دارها با آب چشمه‌های آنجا گله‌هایشان را سیراب می‌کنند. اگر فرصت بیشتری دارید، آبشار شاهاندشت، دژ نظامی تسخیرناپذیر ملک بهمن، کوچه‌باغ‌های روستا، کتیبه ناصری، روستای نوا و منظره منحصربه‌فرد کوه دماوند از ارتفاع ییلاق نوا، پیاده‌روی در دره سیالیز هرکدام تجربه‌ای خاطره‌انگیز در خود نهان دارند.

تالاب آب شیرین زریوار یکی از جاذبه‌هایطبیعتگردی شگفتانگیز استان کردستان است که در نزدیکی شهر مریوان قرار دارد. اردک سرحنایی و سرسبز (Anos platyrhynchos)، اگرتها، بوتیمار بزرگ و کوچک، انواع چنگر، پرستوهای دریایی، کشیم بزرگ (Podiceps cristafus) و کشیم کوچک (Tachybaptus ruficolis)، کاکائی‌ها، حواصیل خاکستری، خوتکا، گیلار، و پرندگان شکاری همچون سنقر تالابی و دلیچه از گونه‌های با اهمیت و ارزشمند این تالاب به شمار می‌آیند. سگ آبی، روباه، خوک وحشی، خرگوش، گراز و نوعی گربه وحشی (Filis catus) از پستاندارانی موجود در این منطقه وجود هستند.

از شگفتی‌های زریوار جزیره‌های متحرکی است که در آن وجود دارند. این جزیره‌ها از ریشه‌های در هم تنیده نی و گیاهان حاشیه‌ای دریاچه تشکیل شده‌اند که با جریان آب و باد از کناره‌های دریاچه جدا شده و در وسط آن به چشم می‌خورند، گاه مساحت این جزیره‌های کوچک در زریوار به ۲۰ متر هم می‌رسد.

از هر کجای ایران که قصد سفر دارید خود را به سنندج، مرکز استان کردستان، برسانید. مسیر سنندج به مریوان را در پیش بگیرد، با رسیدن به مقصد، تنها سه کیلومتر با دریاچه زریوار فاصله دارید. از مردم محلی، مسیر دریاچه رو جویا شده و دقایقی بعد از بودن در کنار این تالاب دیدنی لذت ببرید.