کالیفرنیا، گسل سانآندریاس


اخیرا فیلمی با عنوان "سانآندریاس" (San Andreas)، از کمپانی برادران وارنر (Warner Bros) پخش شده است. لذا بر آن شدیم تا در خصوص پدیده زمینشناسی گسل سنآندریاس که از کالیفرنیا عبور میکند اطلاعاتی کسب کنیم. در ادامه با کجارو همراه باشید.
گسل سنآندریاس، مرزی بین دو زمین ساخت صفحهای است؛ محل تلاقی صفحهی اقیانوس آرام و صفحهی آمریکای شمالی. این گسل از ایالت کالیفرنیا و شهر مندوسینو تا مرز مکزیک عبور میکند که در واقع این مکان را به دو قسمت تقسیم میکند. با این مرزبندی، ساندیگو، لسآنجلس و بیگسور در صفحهی اقیانوس آرام و سانفرانسیسکو، ساکرمنتو و سیرانوادا در صفحهی آمریکای شمالی قرار میگیرند. این گسل حدوداً ۸۱۰ مایل طول دارد و حداقل تا عمق ۱۰ مایلی زیر زمین گسترده شده است. گسل سنآندریاس، یک مرز انتقالی است؛ یعنی صفحهها در امتداد گسل حرکت میکنند. صفحهی اقیانوس آرام در شمالغربی صفحهی آمریکای شمالی حرکت میکند و نتیجهی همین حرکتها است که موجب وقوع زلزله میشود.
این صفحات پشت سر یکدیگر و به میزان حدودا ۱.۵ اینچ در سال حرکت میکنند اما این حرکت، تکانشی ثابت و مستمر نیست. ممکن است این صفحات سالها قفل شده و بدون هیچ حرکتی فقط به یکدیگر فشار وارد کنند. این بخشهای گیر کردهی گسل، انرژیهایی مانند جهش در خود ذخیره میکنند که کمکم موجب فشار بین صفحات شده تا زمانی که سنگهای بین گسل میشکنند و صفحهها به یکباره مقدار کمی حرکت میکنند. سنگهایی که در حال شکسته شدن هستند، امواج ضربهای در تمام جهات ساطع میکنند و همین امواج هستند که به هنگام بروز آنها احساس میکنیم زلزلهای در حال وقوع است. طی زلزلهای که در سال ۱۹۰۶ در سانفرانسیسکو رخ داد، جادهها، حصارها، درختان و بوتههایی که در مسیر گسل بودند، چندین متر از جای خود منحرف شدند.
گسل سانآندریاس به خاطر طول خود که عمدتا در "دشت کاریزو" گسترده شده است، همانند یک خط طویل قابل مشاهده و از آسمان بسیار دیدنی است. هرچند که از روی زمین، مشخصات و ویژگیهایش بهتر دیده میشوند. در برخی بخشها، این گسل به مدت چندین سال حرکت نکرده و پوشیده از آبرفت و یا بوتهی درختان است. در شهرهای سانبرناردینو و لسآنجلس، بیشتر جادهها از این گسل عبور میکنند که دارای انحنا و پیچهای زیادی هستند. در منطقهی پالمدیل، جایی که بزرگراه ۱۴ از میانبر معروف ناحیه عبور میکند، به راحتی میتوان لایههای سنگی ناهموار و کج را که در مجاورت گسل سانآندریاس هستند، مشاهده کرد.
کالیفرنیا هر ساله، آبستن هزاران زمینلرزهی کوچک است اما زلزلههای بزرگتر مابین فواصل نسبتا طولانی رخ میدهند. آخرین زلزلهی بزرگی که در گسل سانآندریاس رخ داد، زلزلهی سانفرانسیسکو در سال ۱۹۰۶ بود که بزرگیاش به ۷.۸ ریشتر میرسید. پیشبینی این موضوع که زلزلهی بزرگ بعدی چه زمانی خواهد بود، دشوار است اما احتمالا در آیندهی نزدیک باید منتظرش باشیم. پژوهش جدیدی که توسط سازمان زمینشناسی آمریکا به عمل آمده، نشان میدهد که کالیفرنیا طی ۳۰ سال آینده، شاهد زلزلهای ۸ ریشتری یا حتی بزرگتر خواهد بود.
گسل سانآندریاس در امتداد بزرگراه ۱۴، نزدیک پالمدیل، کالیفرنیا
خط گسل در سانتا مارگاریتا
خط گسل در والاسکریک
دیدگاه