زندگی در کاشان چگونه است؟
کاشان یکی از مهم‌ترین شهرهای استان اصفهان است که در حاشیه غربی کویر قرار دارد و منطقه‌ای دوست‌داشتنی برای سکونت و مهاجرت محسوب می‌شود.
نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۶/۱۰/۲۵ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۰/۰۹/۲۲ به‌روزرسانی شده است.
آیا تاکنون به مهاجرت به کاشان فکر کرده‌اید؟ کاشان را به‌خاطر داشتن مردمانی مذهبی و بافرهنگ همیشه ستایش کرده‌اند و کنون نیز به همین علت و به‌خاطر معماری خاص، جزو گردشگرپذیرترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. این شهر را دارالمومنین، شهر گل و گلاب، شهر خانه‌های تاریخی و پایتخت فرش و قالی جهان نامیده‌اند و به‌واسطه وجود تمدن سیلک، یکی از نخستین سکونتگاه‌های جمعی بشر روی کره خاکی به شمار می‌آید. در ادامه با ما همراه باشید تا در خصوص زندگی به این شهر، اطلاعات موردنیاز را ارائه دهیم.
آنچه باید درباره زندگی در کاشان بدانید
- کاشان کجاست؟
- تاریخچه کاشان
- اقلیم و آب و هوای کاشان
- جمعیت، دین و زبان مردم کاشان
- اقتصاد کاشان
- دانشگاه کاشان
- سرانه ورزشی در کاشان
- جاهای دیدنی کاشان
کاشان کجاست؟
عکس از وب‌سایت Wikipedia
کاشان از شهرهای استان اصفهان قرار گرفته در حاشیه کویر مرکزی ایران و با مختصات جغرافیایی ۵۱ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی و ۳۳ درجه و ۵۹ دقیقه عرض شمالی است. ارتفاع شهر کاشان از سطح دریا به ۹۹۵ متر است و مساحت منطقه کاشان حدود پنج هزار کیلومتر مربع را در برمی‌گیرد، شهرستان کاشان دارای چهار بخش شامل نیاسر، قمصر، برزک، مرکزی و حومه است. بر اساس تقسیم‌بندی رسمی کشوری درمجموع ۸۴ ده آباد در شهرستان کاشان وجود دارد، البته متاسفانه بسیاری از دهات دیگر نیز دیده می‌شود که به علل مختلف (نبودن آب و ...) خالی از سکنه و متروکه شده‌اند. به‌‌طور کلی ۱۱۰ تا ۱۳۰ روستا در اطراف این شهرستان وجود دارد. (مشاهده در نقشه)
مسیرهای دسترسی به کاشان
- مسیر شمال: تهران- قم - کاشان
- مسیر شرق: یزد - نایین - زواره - بادرود یا نطنز - کاشان
- مسیر غرب: خرم‌آباد - دورود- الیگودرز - خمین - دلیجان - مشهداردهال - کاشان
- مسیر جنوب: شیراز - آباده - شهرضا - اصفهان - نطنز - کاشان
عکس از وب‌سایت خبرگزاری فارس
تاریخچه کاشان
یکی از علت‌های اهمیت کاشان در طول تاریخ، قرار گیری در راه تجاری و ارتباطی است که در تمام دوره‌های تاریخی، در مسیر آن قرار داشته است. یکی از این راه‌های مهم جاده ابریشم است. جاده ابریشم در دورانی از کاشان عبور می‌کرده و همین امر باعث رونق و آبادانی آن شده است، همچنین بعد از تکمیل اتوبان قم - اصفهان این ارتباط سهل آسان‌تر نیز شده است. و همچنین شهر کاشان به‌خاطر قرارگیری در مسیر راه‌آهن تهران-اصفهان، تهران - یزد و کرمان توسعه و گسترش اقتصادی و رشد افزون‌تری پیدا کرده است؛ حتی در همین دوران نیز کاشان بر سر شاه‌راه ارتباطی بسیار مهمی قرار دارد که پایتخت را به شهرهای جنوبی کشور متصل می‌کرد. این شاه‌راه کاشان را از طرفی به قم و تهران و از طرفی دیگر به شهرهای جنوبی کشور همچون نائین، یزد، کرمان، بندرعباس و ... مربوط می‌سازد.
کاشان را به‌لحاظ قدمت و تاریخ نیز می‌توان یکی از مهم‌ترین شهرهای ایران نام برد؛ زیرا این شهر یکی از کهن‌ترین مراکز استقرار بشر در فلات مرکزی ایران موسوم به «سیلک». مردمان نزدیک به ۷۵۰۰ سال پیش در این قسمت که در دو کیلومتری جنوب غربی کاشان قراردارد، تمدنی را بنیان نهادند که آبادانی کنونی منطقه کاشان می‌تواند دنباله همان تمدن دانست؛ هر چند که آنچه امروزه به‌عنوان کاشان مطرح است، هویتی کاملا اسلامی دارد. با این حال کاشان هزاران سال است که محل زندگی انسان‌ها و اقوام گوناگون بوده و تمدنی کهن را در خود جای داده است.
عکس از وب‌سایت مشرق‌نیوز
طی یک دوره کاوش و حفاری که یک هیئت باستان‌شناسی فرانسوی به سرپرستی پروفسور «رومن گریشمن» در سال‌های ۱۳۱۱ تا ۱۳۱۳ شمسی در سیلک کاشان انجام دادن، با به‌دست آوردن آثار سفالین و فلزی از دل تپه‌ها به نتایج شگفت‌انگیزی دست یافتند.
بر اساس تحقیقات این هیئت، اولین خواستگاه تمدن بشری و اولین سکونتگاه جمعی بشر در دشت و اولین نقطه‌ای که بشر با استفاده از مصالح ساختمان (خشت خام و ملات گل) به ساختن خانه پرداخته است، سیلک کاشان است. علاوه بر منطقه سیلک، مناطقی مانند غار رئیس، آتشکده نیاسر و آتشکده خرمدشت که مربوط به زمان ساسانیان است، بر تداوم آن تمدن صحه می‌گذارد.
علاوه بر آثار فوق، نویسندگان و مورخان نیز از دیرباز در آثار خود سخن از کاشان به میان آورده‌اند؛ از جمله شرکت اهالی کاشان در جنگ‌هایی که در زمان ساسانیان روی می‌داد و پس از آن هجوم عرب‌ها به کاشان و آبادانی شهر کاشان در دوران آل‌بویه، اهمیت پیدا کردن موقعیت کاشان درزمان حکومت سلجوقیان و آثار و ابنیه‌ای که از این دوره باقی مانده است و نیز حمله وحشیانه مغولان در قرن هفتم به این شهر، پیمودن راه ترقی در دوران صفویان و آثاری که از این دوره به جای مانده و آثار و اخباری که از زمان قاجاریه و نیز دوران مشروطیت داریم، همکاری‌هایی که مردم کاشان در قیام‌های مردمی در مخالفت با رژیم پهلوی از جمله ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و ادامه آن در انقلاب اسلامی ایران داشتند و... همه و همه بیانگر موقعیت و جایگاه تاریخی کاشان و حیات تاریخی مردم این دیار از حداقل ۷۵۰۰ سال پیش تاکنون در این خطه است.
اقلیم و آب و هوای کاشان
منبع عکس: ناشناس
شهرستان کاشان از محدوده‌ی جنوب و غرب در محاصره سلسله جبال مرکزی ایران قرار گرفته است. روستاهای دامنه این کوهستان عموما دارای آب و هوایی لطیف و معتدل هستند؛ ولی از جانب شمال شرق که به زمین‌های شوره‌زار کویر مرکزی ایران اتصال پیدا می‌کند، هوای آن به تدریج خشک و سوزان می‌شود و آب و هوا در قسمت جلگه‌ای کاشان گرم و خشک است. دلیل اصلی خشکی هوای کاشان مجاورت آن با دشت کویر است. از نظر پهنه‌بندی اقلیمی شهر کاشان در پهنه اقلیمی با زمستان‌های نسبتا سرد و تابستان‌های خیلی گرم و خشک قرار گرفته است، به‌طوری که گرمای هوا در این شهر در تابستان از مرز ۴۰ درجه سانتی‌گراد نیز عبور می‌کند. در فصل تابستان در اثر صعود هوا در سطح منطقه پست کاشان و برخورد با دامنه‌ها و سرد و متراکم شدن هوا ایجاد بارندگی می‌کند.
وزش بادهای کویری که از صبح تا شام جریان دارد، موجب حرارت و خشکی هوا است و از شام تا بام که نسیم خشکی از جهت کوهستان جریان پیدا می‌کند، باعث تعدیل هوای منطقه می‌شود. بادهای موسوم به باد سرخ، باد شهریاری، باد سام، باد شمال و باد قبله از بادهای معروف این منطقه است که اکثرا از کویر به سوی کاشان می‌وزد.
منبع عکس: ناشناس
در بررسی وضعیت بارندگی هر منطقه شناخت منشا و عامل بارندگی امری ضروری است در منطقه کاشان بارندگی بر اثر ورود توده‌های باران‌زای خارج از منطقه شکل می‌گیرد. توده‌های موثر بر کاشان شامل توده‌های غربی و مدیترانه‌ای و توده‌های سودانی هستند. وجود ناهمواری‌های بلند منطقه مانعی موثر در مسیر این سیستم‌ها است. از دیگر عامل‌های موثر بر بارندگی در سطح منطقه می‌توان بارندگی جابه‌جایی یا همرفتی را نام برد که براثر صعود هوای گرم همراه با بخار آب و سرد شدن آدیاباتیکی آن تا نقطه شبنم حاصل می‌شود. منشا بارندگی‌های بهاری منطقه کاشان از این نوع است.
در زمینه منابع آب، کاشان شامل رودخانه‌ها، چاه‌های عمیق، نیمه عمیق و چشمه‌سارها است. مهم‌ترین رودخانه‌های این شهر رودخانه‌های هنجن، قهرود، لتحر و چم رود است که همگی فصلی است و بیش از ۱۳۰ رشته قنات در اطراف شهر وجود دارد که بین ۴۰ تا ۵۰ رشته آن‌هم‌اکنون مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. علاوه بر قنات‌ها بیش از ۸ چشمه‌سار وجود دارد که بین آن‌ها چشمه سلیمانیه فین از آب‌دهی و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در قسمت کوهستانی پوشش گسترده‌ی برف، وجود هوای سرد و مرطوب با میزان نم نسبی بالا و اعتدال دما و همچنین شکل‌گیری رودهای دائمی چشمه‌ها، قنات‌ها و سفرهای پر آب به چشم می‌خورد. برخلاف چهره خشک و سوزان دشت کاشان، در بلندی‌های جنوبی و غربی آن بارش قابل ملاحظه‌ای را شاهد هستیم، به‌نحوی که میزان بارش در برخی مناطق حتی دو برابر متوسط بارش دشت کاشان است. در دشت کاشان بر اثر خشکی و فقدان بارش چهره‌ای کویری و حتی پوشش‌های سفید نمکی به چشم می‌خورد.
جمعیت، دین و زبان مردم کاشان
عکس از وب‌سایت موج ایران
کاشان همیشه به‌عنوان شهری مذهبی شناخته می‌شود، به‌طوری که در زمان صفویه کاشان پایتخت مذهبی ایران شناخته شده بود تقریبا مذهب تمام مردم کاشان، شیعه است و به خاطر ایمان راسخ، زهد و تقوای بی‌نظیر شیعیان آن از صدر اسلام تاکنون با نام دارالمومنین در صدر شهرهای شیعه‌‌نشین قرار گرفته و به نیکی از آن یاد شده است؛ البته در گذشته دور، عده‌ای از یهودیان نیز در کاشان ساکن بوده‌اند که از دوره صفوی تعداد آن‌ها زیاد بوده لیکن امروزه تعداد کمی از آنان در این شهر اقامت دارند. یاقوت حموی نیز در معجم البلدان در مورد ایمان مردم کاشان می‌نویسد:
عده‌ای از علویان ساکن کاشان منتظر هستند که صبح فردا قائم آنان ظهور کند و در هر طلوع، مسلح سوار بر اسب به خارج از شهر می‌روند و متاسف برمی‌گردند.
زبان کاشانی‌ها عموما فارسی است؛ ولی در روستاهای حاشیه شهر، زبان رایجی و تاتی رواج دارد که اصل آن در واژه‌های فارسی دری یا فرس قدیم است. شرابی در تاریخ کاشان می‌نویسد:
مردم بلوک (حومه) را زبانی دیگر است که اهل شهر از فهم معانی آن بی‌خبرند و آن را زبان رایجی گویند که دارای واژه‌های دری فراوانی است.
عکس از وب‌سایت خبرگزاری تسنیم
اقتصاد کاشان مبتنی بر صنعت کشاورزی است؛ به همین دلیل در اراضی کشاورزی منطقه کاشان و حومه انواع درختان میوه می‌روید. قسمت عمده زمین‌های این منطقه زیر کشت پنبه و غلات مختلف است و روستایان شهرستان کاشان بیشتر در زمینه کشاورزی فعال هستند. البته در کاشان معادن نیز فعال هستند و از جمله آن‌ها می‌توان به معادنی مانند مس، آهن، سولفات باریم، زاج سبز، نمک طعام، سنگ‌های مرمر و تراورتن وجود دارد.
صنعت فرش دستباف کاشان از شهرت جهانی برخوردار است و نقش مهمی در صادرات این استان ایفا می‌کند، به همین دلیل چندین مرکز بافت دستی و ماشینی فرش در این شهر واقع شده است و تعداد زیادی از مردم در این صنعت مشغول به کار هستند.
دانشگاه کاشان
عکس از وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان
کاشان یک دانشگاه دولتی بزرگ دارد که شامل ۱۲ دانشکده علوم انسانی، شیمی، برق و کامپیوتر، مدیریت اقتصاد، منابع طبیعی و علوم زمین، مهندسی، فیزیک، معماری و هنر، مهندسی مکانیک، علوم ریاضی، ادبیات و زبان‌های خارجه، آموزش‌های الکترونیکی، پردیس خواهران پردیس دانشگاهی می‌شود و ضمنا این دانشگاه دارای پژوهشکده‌های اسانس‌های طبیعی، انرژی، کاشان شناسی، فرش، دانشجویی و مرکز پژوهشی و دفتر فنی معماری و دو مرکز تحقیقات نجوم، علوم و فناوری نانو است. شعبه دانشگاه آزاد نیز در این شهر فعالیت می‌کند.
سرانه ورزشی در کاشان
فضاهای ورزشی در اختیار وزارت ورزش و جوانان در حدود ۶۵ هزار و ۳۲۰ مترمکعب است، از این مقدار ۴۸ هزار و ۸۹۳ متر فضای روباز و ۱۶ هزار و ۴۲۷ متر فضای سرپوشیده است. با اینکه شهرستان کاشان دومین شهر شهر بزرگ استان بعد از اصفهان محسوب می‌شود ولی از نظر امکانات و فضاهای ورزشی رتبه ۲۲ را به خود اختصاص داده است و از مجموع سرانه ورزشی هر شهروند ۱۵ سانتی‌متر آن را سرانه فضاهای روباز و پنج سانتی‌متر دیگر فضاهای ورزشی سرپوشیده است.
جاهای دیدنی کاشان
کاشان به‌واسطه قرارگیری در منطقه‌ای باستانی، از آثار ارزشمند فراوانی برخوردار است که عموما در محدوده تپه سیلک واقع شده‌اند. به‌علاوه این شهر با تاریخی پرفراز و نشیب، به شهر خانه های تاریخی مشهور است که غنای فرهنگی استان اصفهان می‌افزاید. از جمله آثار تاریخی و جاهای دیدنی کاشان می‌توان به باغ فین، خانه تاریخی طباطبایی‌ها، خانه تاریخی بروجردی‌ها، تیمچه امین الدوله و مسجد یا مدرسه آقابزرگ اشاره کرد.
نظر و تجربیات خود را دریاره سفر به کاشان و اقامت در این شهر با ما و سایر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.
دیدگاه