منطقه آزاد چابهار؛ معرفی مناطق آزاد ایران

این مقاله در تاریخ ۱۳۹۹/۰۶/۰۶ توسط سعیده خلیلی‌صفا به‌روزرسانی شده است.

چابهار يکی از مناطق آزاد ایران و تنها بندر اقيانوسی کشور در استان سيستان و بلوچستان با آب‌وهوای هميشه بهاری است و تنها گذرگاه ارتباطی بين کشورهای آسيای ميانه محصور در خشکی (ازبکستان، تاجيکستان، ترکمنستان، قرقيزستان و قزاقستان) با آب‌های آزاد است. اين منطقه آزاد که در شرق خليج چابهار واقع شده است، به فرودگاه بين‌المللی کنارک و جاده‌های مواصلاتی دسترسی دارد.

در اين منطقه آزاد که يکی از مهم‌ترين نقاط کريدور شمالی و جنوبی و شرقی و غربی جهان است، سرمايه‌گذاری‌های زيادی انجام شده که از ميان آن‌ها می‌توان به ساخت اسکله، افزايش گنجايش کشتی‌های اقيانوس‌پيما، ساخت راه‌آهن به‌سمت کشورهای آسيای ميانه و احداث فرودگاه بين‌المللی اشاره کرد. در ادامه همراه کجارو باشید تا بیشتر با بندر همیشه بهار ایران آشنا شوید.

عکاس: محمد کسری شيرانی

منطقه آزاد چابهار دارای مزایای بسیاری است که از ميان آن‌ها می‌توان به متصل بودن به سرزمين اصلی ايران و عدم نياز به پرداخت هزينه‌های سنگين بارگيری و تخليه کشتی‌ها که مشکل اصلی مناطق آزاد کيش و قشم است، دوری از منطقه پرتنش خليج فارس و ارتباط مستقيم با اقيانوس هند، برخورداری از مراکز آموزش عالی، برخورداری از انواع تسهيلات و مزايا برای سرمايه‌گذاری و برخورداری از جاذبه‌های طبيعی زيبا و منحصر‌به‌فرد اشاره کرد.

اين منطقه از شمال با کشورهای افغانستان و کشورهای آسيای ميانه (ازبکستان، تاجيکستان، ترکمنستان، قرقيزستان و قزاقستان)، از شرق با پاکستان و از جنوب با اقيانوس هند همسايه است.

عکاس: اکبر علی صادقی (پرتابل منطقه آزاد چابهار)

منطقه آزاد چابهار تنها راه ارتباطی کشورهای آسيای ميانه با آب‌های آزاد بوده و امکان حمل‌و‌نقل زمينی، هوایی و ريلی نيز بين اين منطقه و کشورهای مذکور فراهم شده است. همچنين قرار است در آينده اقداماتی نظير احداث فرودگاه بين‌المللی و ايجاد راه‌آهن برای اتصال اين منطقه به خطوط ريلی سراسری کشورهای ايران، ترکمنستان و افغانستان و افزايش اسکله‌ها جهت افزايش ظرفيت بارگيری کشتی‌ها نيز جهت توسعه اين منطقه انجام شود. همچنين اين منطقه اکنون دارای دو اسکله بزرگ شهيد کلانتری و شهيد بهشتی با ظرفيت ۷۰ هزار تن است.

منبع: گوگل مپ

سقف مجاز خروج کالا از منطقه برای هر مسافر ۱۶۰ دلار است که برای ۸۰ دلار آن نيازی به پرداخت حق گمرکی نيست و ۸۰ دلار ديگر مشروط به پرداخت حق کمرگی است. در ضمن ميزان کالاها نبايد در حدی باشد که جنبه تجاری داشته باشد يا جزو کالاهای غير شرعی و غير قانونی باشد.

تمام مسافرانی که مستقيم از منطقه از طريق فرودگاه يا بنادر از کشور خارج می‌شوند (اعم از ايرانی و خارجی)، می‌توانند ميزان مشخصی از کالا را بدون پرداخت حق کمرگی از کشور خارج کنند. در مورد مسافرانی که از کشور خارج می‌شوند، نيز نبايد ميزان کالاها در حدی باشد که جنبه تجاری داشته باشد يا کالاها غير قانونی و غير شرعی باشند.

جاذبه‌های گردشگری چابهار را می‌توان به چهار دسته تقسيم کرد:

• مراکز تفريحی چابهار
• جاذبه‌های طبيعی چابهار
• جاذبه‌های تاريخی و باستانی چابهار
• مراکز خرید چابهار

مراکز تفريحی چابهار؛ منبع تصاوير: گوگل مپ

تفرجگاه ساحلی دريا کوچک: در اين تفرجگاه می‌توانيد از شنا و طلوع و غروب خورشيد نهايت لذت را ببريد. اين تفرجگاه در انتهای بلوار امام (بعد از ميدان کوزه)، جنب هتل لاله واقع شده است.

• کلبه غواصی: چابهار يکی از بهترين مکان‌های ايران برای غواصی بوده و می‌توانيد در آن با امنيت کامل و زير نظر مربيان مجرب از غواصی لذت ببريد. در ضمن در اين سايت غواصی می‌توانيد از تفريحات آبی مثل شاتل و بنانا، قايق تفريحی عادی و VIP، اسکی روی آب و عکاسی زير آب نيز استفاده کنيد. اين سايت پايين‌تر از هتل ليپار، بلوار ريگی واقع شده است.
• اسکله تيس: اسکله تيس مکانی جالب برای تماشای کشتی‌ها و قايق‌های صيادی، آشنایی با صيادان و صيد انواع آبزيان است. اين اسکله در داخل محوطه و اراضی منطقه آزاد واقع شده است.
• پلاژ ساحلی: اين پلاژ مکانی کاملا مناسب برای شنا بوده و در آن امکانات رفاهی نظير آلاچيق، دوش، اغذيه‌فروشی و رستوران و امکانات تفريحی مانند قايق‌‌های تفريحی، جت‌اسکی، شاتل، استخر بادی و سرسره آبی نيز فراهم شده است. اين پلاژ در ۵ کيلومتری جاده چابهار کنارک، بعد از جاده ساحلی تيس واقع شده است.
• تفرجگاه دريا بزرگ: در اين تفرجگاه می‌توانيد شاهد جدال آب و صخره و همچنين موج‌فشان‌هايی که آب را تا ۵ متر نيز پرتاب می‌کنند، باشيد. وجود لاک‌پشت‌ها و خرچنگ‌ها و صخره‌های مفروش شده با خزه نيز زيبايی اين تفرجگاه را مضاعف کرده‌ است. اين تفرجگاه در جاده چابهار- رمين، امتداد خيابان کارگر واقع شده است.

جاذبه‌های طبيعی چابهار؛ منبع تصاوير: گوگل مپ

چابهار جاذبه‌های طبيعی شگفت‌انگيزی در اطراف خود دارد که بازديد از آن‌ها هر بيننده‌ای را شگفت‌زده می‌کند. در ادامه توضيح مختصری در رابطه با اين جاذبه‌ها بيان می‌کنيم.

• گل فشان:گل فشان چابهار کوهی نسبتا مرتفع با ارتفاع ۱۰۰ متر است که هر چند ثانيه یک بار حبابی از گل سرد از دهانه آن خارج می‌شود. گل اين گل‌فشان برای درمان بيماری‌های مفصلی، بيماری‌های پوستی و... نيز مفيد است. اين جاذبه در ۱۲۰ کيلومتری غرب چابهار در دهستان تنگ از توابع کنارک واقع شده است.
• کوه‌های مریخی: اين کوه‌ها ظاهر منحصر‌به‌فردی دارند و فاقد هرگونه پوشش گياهی هستيد، زمانی که وارد محوطه احاطه شده با اين کوه‌ها می‌شويد، تصور می‌کنيد که به مريخ پا گذاشته‌ايد. اين کوه‌ها در جاده ساحلی شرق بندر چابهار به گواتر قرار گرفته‌اند.
• تالاب ليپار: تالاب ليپار يا تالاب صورتی يکی از جاذبه‌های منحصربه‌فرد چابهار محسوب می‌شود که صورتی رنگ بوده و در ماه‌های بهمن، اسفند، فروردين، شهريور و مهر به اوج زيبایی خود می‌رسد. اين تالاب در ۱۵ کيلومتری شرق چابهار و در مسير جاده چابهار به گواتر واقع شده است.
• جنگل‌های حرا هم يکی ديگر از جاذبه‌های طبیعی منطقه آزاد چابهار بوده که در جاده ساحلی شرق بندر چابهارف و در خليج گواتر واقع شده است.
• درخت انجير معبد نيز از جاذبه‌های منحصر‌به‌فرد چابهار بوده که شاخه‌های آن به‌جای اينکه بالا بروند، در زمين فرو می‌روند و ريشه‌های آن هم در خارج زمين قرار دارد. عصاره پوست اين درخت به‌عنوان دهان‌شويه برای تسکين دندان درد، تقويت لثه و درمان اسهال، اسهال‌خونی، سوزاک و زخم معده مفيد است. در ضمن برگ‌ها و شاخه‌های درخت جهت درمان بيماری‌های پوستی مورد استفاده قرار می‌گيرند. در روستای رمين که در کيلومتر ۱۲ جاده چابهار به گواتر واقع شده، می‌‌توانيد اين درخت را از نزديک تماشا کنيد.

جاذبه‌های تاريخی چابهارِ؛ منبع تصاوير اول، دوم، سوم، چهارم، پنجم و هفتم: گوگل مپ؛ منبع تصوير ششم: سايت سيری در ايران و منبع تصوير هفتم: خبرگزاری ايرنا (عکاس رستم کريمی‌نژاد)

غارهای سه گانه، قبرستان تاريخی تيس (قبرستان جن‌ها)، مسجد جامع تيس در روستای تيس، ساختمان تلگراف‌خانه در خيابان مولوی چابهار، مقبره سيد غلام‌ رسول در بلوار ريگی، موزه محلی چابهار در انتهای غربی بلوار امام خمينی و قلعه پرتغالی‌ها در ميدان تيس (نرسيده به پلاژ تيس)، از جاذبه‌های تاريخی منطقه آزاد چابهار هستند.

از مهم‌ترين مراکز خريد چابهار می‌توان به بازار تيس، بازار پرديس، بازار صالحيار، مجتمع تجاري صدف، بازار فردوس، بازار ابريشم، بازار سنتی يا دکه بازار، بازار زرگرها و مجتمع تجاری سينا اشاره کرد.

بازار صدف

منبع: گوگل مپ

مرکز خريد صدف يکی از برزگ‌ترين مراکز خريد چابهار است که در آن پوشاک، لوازم‌خانگی، کفش و خوراکی يافت می‌شود. اين مرکز خريد که از ساعت ۹ تا ۲۳ باز است، مکانی مناسب برای خريد لوازم‌خانگی، صندل و تلفن‌همراه محسوب می‌شود.

مجتمع تجاری سينا

مجتمع تجاری سينا هم يکی از مراکز خريد مهم چابهار بوده که در خيابان امام بعد از ساختمان شهرداری واقع شده است.

بازار صالحيار

منبع: گوگل مپ

مرکز خريد صالحيار دومين مرکز خريد چابهار بوده که از ساعت ۹ تا ۲۳ پذيرای بازديد‌کنندگان است و در آن کالاهای مختلفی از جمله پتو، محصولات آرايشی و بهداشتی و لوازم‌خانگی به چشم می‌خورد. در اين مرکز خرید کالاهای مناسب با قيمت مقرون‌به‌صرفه به‌وفور عرضه می‌شود.

مجتمع تجاری تيس

منبع: گوگل مپ

اگر طرفدار اجناس چينی هستيد، بازار تيس را از دست ندهيد. طبقه دوم اين مرکز خريد به اجناس چينی اختصاص يافته و طبقه اول مختص فروش لوازم آرايشی و بهداشتی و لاستيک است.

مرکز خريد پرديس

منبع: گوگل مپ

بازار پرديس محل عرضه کالاهای دست‌دوم و کالاهایی از جمله لوازم‌خانگی، عينک، صندل و پوشاک است.

بازار ابريشم

منبع: گوگل مپ

در بازار ابريشم فروشگاه‌های عرضه‌کننده کالاهايی مايحتاج روزانه، لوازم آرايشی و بهداشتی و لوازم‌خانگی ديده می‌شود. ساعات بازديد از اين مرکز خريد از ساعت ۹ تا ۲۰ است.

بازار سنتی يا دکه بازار

عکاس: میلاد رفعت (خبرگزاری مهر)

بازار سنتی يا دکه بازار که به بازار فجر هم شهرت دارد، به‌نوعی يک از جاذبه‌های گردشگری چابهار نيز محسوب می‌شود، بازاری محلی است که در آن ميوه و سبزيجات، خوراکی‌های محلی، صنايع‌دستی مثل پارچه‌های سکه‌دوزی و آينه‌دوزی شده و ديگر پارچه‌های محلی، زيورآلات سنتی، حصير، آثار معرق‌کاری شده، صدف، روسری‌های محلی، روبند، کاموا و همچنين گياهان دارويی و ادويه يافت می‌شود. در ضمن بانوان در صورت تمايل می‌توانند دستان خود را به دست زنان هنرمند بومی بسپارند تا آن‌ها را مزين به نقش حنا کنند. بازار سنتی چابهار در بلوار امام خمينی، خيابان فردوسی واقع شده است.

در چابهار بازار جالب ديگری نيز وجود دارد که به آن‌ بازار زرگرها می‌گويند و بالاتر از پارک بهار واقع شده است. در اين بازار انواع طلا و جواهرات به فروش می‌رسد.

نکات ضروری در رابطه با بازارها

• مراکز خريد بزرگ و مهم چابهار در منطقه کنارک واقع شده‌اند که برای رسيدن به آن بايد ابتدا وارد بلوار امام خمينی شويد و سپس راه کنارک را در پيش بگيريد.
• چابهار بيشتر برای خريد کالاهايی همچون چای، ظروف، پتو، پارچه، شکلات و نسکافه مناسب است و خريد لباس در آن را توصيه نمی‌کنيم.

عکاس: علی اکبر صادقی

يکی از رويدادهای مهم چابهار برای جذب گردشگر، جشنواره تابستانی مونسون بوده که از ۳۱ تير تا ۲۲ شهريور به‌مدت ۸ هفته هر شب برگزار می‌شود. از برنامه‌های اين جشنواره که با آغاز وزش بادهای موسمی و اقيانوسی مونسون آغاز می‌شود، می‌توان به برنامه‌های شاد و متنوع فرهنگی، هنری، تفريحی و ورزشی مانند مثل جنگ‌های شادی کودکان و بزرگسالان، رالی خانواده، مسابقه شترسواری، جشنواره‌ها و نمايشگاه‌های غذاهای محلی و صنايع‌دستی، جشنواره آبزيان حلال، اجرای موسيقی سنتی بلوچی و کارناوال ساز و دهل و رقص چوب سيستانی اشاره کرد.