چرا ساختمان‌های روم باستان خراب نمی‌شوند؟

یک‌شنبه 7 دی 1404 - 18:05
مطالعه 2 دقیقه
مسیر سنگفرش در شهر پمپئی ایتالیا
راز ۲,۰۰۰ ساله‌ای که بالاخره فاش شد. پمپئی نه تنها تاریخ، بلکه دستورالعمل ساخت مقاوم‌ترین بتن جهان را نیز در دل خاکستر برای ما نگه داشته بود.

پروژه‌های ناتمام ساختمانی در سایت باستانی «پمپئی» (Pompeii)، امروز به گنجینه‌ای برای مهندسان مدرن تبدیل شده است. ابزارها، مواد اولیه و دیوارهای نیمه‌کاره، درست مثل یک کپسول زمان دست‌نخورده باقی مانده‌اند تا رازی بزرگ را برملا کنند. تیمی از محققان بین‌المللی با کاوش در این سایت ساختمانی باستانی، به شواهدی دست یافته‌اند که دستورالعمل دقیق بتن‌سازی رومی‌ها را فاش می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد مهندسی رومی بسیار پیچیده‌تر از تصورات قبلی ما بوده است. (CNN)

تا پیش از این، تصور می‌شد کتاب مشهور «۱۰ کتاب معماری» اثر «ویتروویوس» (Vitruvius)، معمار نامدار رومی، مرجع اصلی ساخت‌وسازهای باستانی است. او نوشته بود که باید آب را قبل از هر چیز به آهک اضافه کرد؛ اما یافته‌های جدید در پمپئی، خط بطلانی بر این ادعا کشید. شواهد نشان می‌دهد که کارگران ابتدا مواد خشک را با سنگ‌دانه‌های آتشفشانی مخلوط می‌کردند و سپس آب را به آن می‌افزودند. این فرآیند که «مخلوط داغ» نامیده می‌شود، واکنش شیمیایی گرمازایی ایجاد می‌کرده که راز استحکام این سازه‌ها است.

نکته شگفت‌انگیز ماجرا، وجود تکه‌های کوچک سفیدرنگ آهک در بتن است که تا سال‌ها تصور می‌شد حاصل ترکیب‌بندی ناقص یا کیفیت پایین مواد بوده است؛ اما این تکه‌های آهک، در واقع یک سیستم ایمنی هوشمند برای ساختمان هستند. وقتی ترک‌های ریز در بتن ایجاد می‌شود، آب باران به داخل نفوذ و این آهک‌ها را حل می‌کند. محلول حاصل، باعث پرشدن ترک‌ها می‌شود و پس از خشک شدن، دوباره کریستال آهکی به‌وجود می‌آید. به زبان ساده، ساختمان‌های رومی قابلیت «خودترمیمی» داشتند؛ فناوری‌ای که ما تازه در قرن ۲۱ به دنبال دستیابی به آن هستیم.

با رمزگشایی از این فرمول باستانی، دانشمندان امیدوارند بتوانند بتن‌های مدرنی بسازند که عمر زیرساخت‌های امروزی را از چند دهه، به چند قرن افزایش دهد. شاید روزی برسد که ساختمان‌های ما نیز مثل کلوسئوم، حریف سرسخت زمان شوند.

به نظر شما چرا ساختمان‌های امروزی با وجود پیشرفت تکنولوژی، عمر کمتری نسبت به سازه‌های ۲,۰۰۰ سال پیش دارند؟ دیدگاه خود را برای کجارو بنویسید.

منبع عکس کاور: | عکاس: نامشخص

نظرات