قرنها است که کوهستانهای مه گرفته «آند» (Andes) در پرو، رازی سربهمهر را در سینه خود پنهان کردهاند. تصور کنید در ارتفاعات ایستادهاید و با نواری بیپایان از حفرههای سنگی روبهرو میشوید؛ دقیقا ۵,۲۰۰ حفره که با نظمی ریاضیوار در دل سنگ کنده شدهاند. این منظره عجیب در «مونته سیرپ» (Monte Sierpe) یا همان کوه مارپیچ، سالهاست که ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. (Live Science)
تحقیقات جدیدی که در نوامبر ۲۰۲۵ منتشر شد، پاسخی متفاوت و شگفتانگیز ارائه میدهد. باستانشناسان حالا معتقدند این مکان نه یک گورستان، بلکه یک بازار عظیم دادوستد و مرکز حسابداری برای امپراتوری «چینچا» (Chincha) و بعدها اینکاها بوده است. این نوار سوراخسوراخ که حدود ۱٫۵ کیلومتر طول دارد، درست در نزدیکی جادههای قدیمی و یک سکونتگاه دفاعی قرار گرفته است. حفرههایی که عرض برخی از آنها به دو متر میرسد و عمقشان تا یک متر هم میرود.
برای سالها، فرضیههای عجیبوغریبی از ذخیرهسازی ابرها گرفته تا باغبانی مطرح میشد؛ اما هیچکدام با شواهد علمی جور در نمیآمد. کلید حل معما در دستان فناوری بود. تیم تحقیقاتی با استفاده از پهپادها و تصویربرداری هوایی، متوجه الگوهای ریاضی پنهان در چیدمان حفرهها شدند. این گودالها تصادفی کنده نشدهاند؛ بلکه در بلوکها و بخشهای منظمی دستهبندی شدهاند که شباهت عجیبی به سیستمهای حسابداری باستانی دارد؛ اما مدرک فیزیکی چه بود؟ دانشمندان با کاوش در خاک انباشته شده درون حفرهها، بقایای گرده ذرت را پیدا کردند. نکته اینجاست که ذرت در آن ارتفاع و با آن شرایط آبوهوایی رشد نمیکند. تنها توضیح منطقی این است که انسانها مقادیر زیادی کالا و مواد غذایی را به آنجا منتقل کرده و درون حفرهها انبار میکردند.
به نظر میرسد مردم پادشاهی چینچا و بعدها اربابان اینکا، از حفرهها برای جمعآوری مالیات و خراج استفاده میکردند. چیدمان حفرهها یادآور «کیپو» (Khipu) است؛ همان طنابهای گرهداری که اینکاها برای ثبت اعداد و دادهها استفاده میکردند. تفاوت در تعداد حفرههای هر بلوک احتمالا نشاندهنده میزان خراج متفاوتی بود که هر شهر یا قبیله باید پرداخت میکرده است. تصور کنید کشاورزان با سبدهای بافتهشده از نی، محصولات خود را به این ارتفاعات میآوردند و ماموران حکومتی با پر کردن حفرهها، حسابوکتاب امپراتوری را نگه میداشتند. این سایت دیگر تنها یک اثر باستانی نیست؛ بلکه نمادی از نبوغ اداری و اقتصادی تمدنهای پیش از تاریخ است.
به نظر شما این روش محاسبه مالیات هوشمندانهتر و شفافتر از روشهای پیچیده امروزی نبوده است؟ دیدگاه خود را برای کجارو بنویسید.
منبع عکس کاور: New Atlas | عکاس: نامشخص