رازهای تازه باستانی فاش شد؛ اژدهایان، فرعون گمشده و شهرهای مدفون زیر خاک
با وجود گذشت هزاران سال از پیدایش تمدن‌های نخستین، کشف‌های باستان‌شناسی همچنان ادامه دارد. هر سال آثار تازه‌ای از زیر خاک بیرون می‌آید که دید ما را نسبت به تاریخ بشر دگرگون می‌کند. از کتیبه‌های نایاب و شهرهای گمشده گرفته تا اسکلت اژدهایان دریایی، هر کشف تصویری روشن‌تر از گذشته دور ارائه می‌دهد. مجموعه‌ای از این یافته‌ها در سال‌های اخیر، شناخت ما از نیاکان انسان را به‌شکلی چشمگیر تغییر داده است که در ادامه این مقاله به آن‌ها می‌پردازیم. (Love Exploring)
- شهر پنیکو پرو؛ شهری ۳۵۰۰ ساله
- آرامگاه دره پادشاهان مصر؛ بازگشت فرعون گمشده
- ردپای دایناسورها بریتانیا؛ کشف با بیل مکانیکی
- نقاشی‌های پمپئی ایتالیا؛ نمایش صحنه‌های تروا
- تندیس های سنگی اسپانیا؛ بازماندگان تمدن فراموش‌شده
- لوح های مرمری عراق؛ شکوه نقش‌برجسته‌های آشوری
- سازه سنگی ایرلند؛ اثری از دوران پیشاتاریخ
- موزاییک تاریخی سوریه؛ نمایش نبردی تاریخی
- فسیل دریایی مراکش؛ شکارچی ۶۶ میلیون ساله
- آرامگاه‌های سنگی ترکیه؛ ۴۰۰ اثر تاریخی
شهر پنیکو پرو؛ شهری ۳۵۰۰ ساله
در ژوئیه ۲۰۲۵، باستان‌شناسان از کشف شهری ۳٬۵۰۰ ساله به نام «پنیکو» (Peñico) در دره «سوپه» (Supe) خبر دادند. این محوطه شامل ۱۸ سازه از جمله معابد آیینی و محوطه‌های مسکونی است که زمانی متعلق به اعضای تمدن باستانی «کارال» (Caral) بود؛ تمدنی که قرن‌ها پیش از آزتک‌ها، مایاها و اینکاها در پرو شکوفا شده بودند. در این محوطه هیچ نشانی از دیوار دفاعی یا سلاح یافت نشده است و شواهد نشان می‌دهد جامعه‌ای مبتنی بر تجارت، موسیقی و همزیستی شکل گرفته بود.
آرامگاه دره پادشاهان مصر؛ بازگشت فرعون گمشده
در فوریه ۲۰۲۵، تیمی مشترک از پژوهشگران بریتانیایی و مصری، آرامگاهی سنگی را در غرب «دره پادشاهان» (Valley of the Kings) کشف کردند. این مقبره متعلق به فرعون «تحوتموس دوم» (Thutmose II)، معروف به «فرعون گمشده» بود که از سال ۱۴۹۲ تا ۱۴۷۹ پیش از میلاد فرمانروایی می‌کرد. هرچند آرامگاه خالی بود و نشانه‌هایی از جابه‌جایی پیکر و گنجینه‌های او چند سال پس از خاکسپاری وجود داشت، تیم پژوهشی امیدوار است آرامگاه دوم و دست‌نخورده او را به‌زودی بیابد.
ردپای دایناسورها بریتانیا؛ کشف با بیل مکانیکی
در آغاز سال ۲۰۲۵، بزرگ‌ترین مسیر ردپای دایناسورها در بریتانیا در معدن «اکسفوردشایر» (Oxfordshire) کشف شد. حدود ۲۰۰ ردپای عظیم، مربوط به ۱۶۶ میلیون سال پیش، حرکت دو گونه دایناسور را ثبت کرده‌اند که شامل «ستیوسوروس» (Cetiosaurus) غول‌پیکر گردن‌دراز و «مگالوسوروس» شکارچی است. این آثار نخستین‌بار در سال ۲۰۲۴ توسط کارگری کشف شد که در حال کار با بیل مکانیکی بود.
نقاشی‌های پمپئی ایتالیا؛ نمایش صحنه‌های تروا
شهر باستانی «پمپئی» (Pompeii)، که زیر خاکستر آتشفشان «وزوو» (Vesuvius) در سال ۷۹ میلادی مدفون شد، همچنان منبعی تمام‌نشدنی از کشف‌های باستان‌شناسی است. در سال ۲۰۲۴، پژوهشگران تالاری باشکوه با نقاشی‌های دیواری خیره‌کننده یافتند که قهرمانان اسطوره‌ای، از جمله «هلن»، «پاریس» و «کاساندرا» را در صحنه‌هایی از جنگ تروا به تصویر می‌کشید. دیوارهای این تالار با رنگ سیاه پوشانده شده بود تا دود چراغ‌های روغنی اثری بر آن نگذارد.
تندیس های سنگی اسپانیا؛ بازماندگان تمدن فراموش‌شده
در مه ۲۰۲۳، باستان‌شناسان پنج تندیس سنگی تمام‌قد در نزدیکی شهر «مریدا» (Merida) کشف کردند که تنها بازمانده‌های شناخته‌شده از مردم تمدن باستانی «تارتسوس» (Tartessos) به‌شمار می‌روند؛ تمدنی که بیش از ۲٬۵۰۰ سال پیش ناپدید شد. این چهره‌ها در گودالی مهروموم‌شده همراه با استخوان حیوانات قربانی یافت شدند و به قرن پنجم پیش از میلاد بازمی‌گردند. برخی فیلسوفان یونان باستان، از جمله ارسطو، این تمدن را با شهر افسانه‌ای آتلانتیس مرتبط می‌دانستند.
لوح های مرمری عراق؛ شکوه نقش‌برجسته‌های آشوری
در اکتبر ۲۰۲۲، گروهی از باستان‌شناسان هنگام بازسازی دروازه «ماشکی» (Mashki Gate) در شهر موصل، هفت لوح مرمری مربوط به ۲٬۷۰۰ سال پیش را کشف کردند. این آثار با نقوش درخت نخل، انار و سربازان آشوری تزیین شده‌اند و بخشی از تالاری پنهان در کاخ پادشاه آشور بودند. این دروازه که در قرن هشتم پیش از میلاد ساخته شده بود، در دهه ۱۹۷۰ بازسازی شد؛ اما در سال ۲۰۱۶ به دست نیروهای داعش به ویرانی رسید.
سازه سنگی ایرلند؛ اثری از دوران پیشاتاریخ
در سال ۲۰۲۲، بنایی سنگی در بندر «کورک» (Cork) که تصور می‌شد سازه‌ای تزئینی از قرن هجدهم باشد، به‌عنوان یک میز سنگی ماقبل‌تاریخ شناسایی شد. این سازه در گذشته بخشی از املاک قلعه «روستلان» (Rostellan) بود. باستان‌شناسان ایرلندی می‌گویند شواهدی قطعی وجود دارد که این بنا مربوط به دوران پیشاتاریخ است و احتمال می‌دهد سازه‌های بیشتری در زیر خاک پنهان باشند.
موزاییک تاریخی سوریه؛ نمایش نبردی تاریخی
در اکتبر ۲۰۲۲، موزاییکی ۱٬۶۰۰ ساله در شهر «راستان» (Rastan) سوریه کشف شد که صحنه‌هایی از جنگ افسانه‌ای تروا را به تصویر می‌کشد. این موزاییک ۱۲۰ مترمربعی، کف حمامی باستانی در دوران روم بوده است. در این اثر، سربازانی با شمشیر و سپر دیده می‌شوند که طبق روایت‌ها در کنار تروجان‌ها جنگیده‌اند. این اثر، یکی از چشمگیرترین کشف‌های هنری خاورمیانه در سال‌های اخیر محسوب می‌شود.
فسیل دریایی مراکش؛ شکارچی ۶۶ میلیون ساله
در اوت ۲۰۲۲، دانشمندان در نزدیکی کازابلانکا، فسیلی از موجودی دریایی با نام «تالاسوتیتان آتروکس» (Thalassotitan atrox) پیدا کردند که به معنای «تایتان مهیب دریا» است. این شکارچی باستانی حدود ۶۶ میلیون سال پیش در آب‌های اقیانوس زندگی می‌کرد و طول آن به ۹ متر می‌رسید. پژوهشگران آن را ترکیبی از اژدهای کومودو، کوسه سفید و «تیرانوسور» توصیف کرده‌اند. شواهد نشان می‌دهد این جانور استخوان‌های شکار خود را بالا می‌آورد و بخشی از آن‌ها ممکن است هنوز در محل دفن فسیل باقی مانده باشد.
آرامگاه‌های سنگی ترکیه؛ ۴۰۰ اثر تاریخی
در اکتبر ۲۰۲۱، شبکه‌ای گسترده از ۴۰۰ آرامگاه سنگی در شهر باستانی «بلاوندوس» (Blaundos) در ترکیه کشف شد. این آرامگاه‌ها که در دیواره‌های شیب‌دار دره‌ای عمیق تراشیده شده‌اند، متعلق به ۱٬۸۰۰ سال پیش‌اند. دیوارهای داخلی آن‌ها با نقش‌های انگور، گل، اشکال هندسی و صحنه‌های اسطوره‌ای تزیین شده و ظروف سفالی و اشیای تدفینی متعددی درونشان یافت شده است. این شهر که در زمان اسکندر مقدونی پایه‌گذاری شده بود، بعدها به یکی از مراکز مهم امپراتوری روم در آسیای صغیر تبدیل شد.
مجموعه اکتشافات تازه نشان می‌دهد زمین هنوز اسرار ناگفته‌ای در دل خود دارد. هر یافته جدید، فصل تازه‌ای از تاریخ بشر را آشکار می‌کند و یادآور این است که گذشته نه‌تنها در کتاب‌ها، بلکه در دل خاک، سنگ و فسیل‌ها نفس می‌کشد. شما نیز از دیدگاه خود درباره این آثار با کجارو بگویید.
منبع عکس کاور: Wikimedia | عکاس: The catcherintherye
