۱۰ مقصد پرطرفدار گردشگری سیاه: قبرستان آرلینگتون
کجارودر قالب مجموعه مطالب جدید «گردشگری سیاه»، شما را به بازدیدی متفاوت دعوت می‌کند؛ بازدید از دنیایی تیره و تار و آمیخته با بوی مرگ و میر. در این گشت و گذار، هدف آن است که با بزرگنمایی فصول سیاه تاریخ بشر و نمایش تلخ درد و رنج همنوع، به انسان گوشزد شود که می‌بایست به هر شکل ممکن از تکرار حوادثی از این دست جلوگیری کند.
تصور ما از قبرستان شاید تصوری تیره و تار باشد. سکوتی که به سختی شکسته می‌شود و درختانی که این گوشه و آن گوشه قد علم کرده‌اند. درختانی که در شاید در جهان مردگان آن زیبایی که چشم انتظارش هستیم را مخفی کرده‌اند و اکنون بیش از آن که دلفریب باشند، ترسناک و ناخوشایند جلوه می‌کنند. و البته ردیف‌های سنگ قبر که این گوشه و آن گوشه در کنار هم جا خوش کرده‌اند. و همان گونه که پیش‌تر گفتیم اینجا مکانی ایده‌آل برای گردشگران دنیای سیاهی است. اما مقصد گردشگری امروز ما شاید به آن اندازه که انتظارش را داریم، تیره و تار و بد منظره نیست.
این بار هم قصد داریم سری به یک گورستان بزنیم، گورستانی تاریخی که استراحت‌گاه ابدی شماری از قهرمانان و سربازان شجاع یک کشور است. اما بیش از معرفی این مکان، یادآوری می‌کنیم پدیده‌ی جنگ به هیچ عنوان رویدادی خوشایند و در خور افتخار نیست. پدیده‌ای شوم که تمامی طرف‌های درگیر در آن، به نوعی آسیب دیده و متحمل خسارات مالی و جانی می‌شوند. اینجا هدف ما تنها معرفی یک مکان دیگر از فهرست پربازدیدترین مقاصد گردشگری سیاه است و به هیچ روی در حال دفاع از واژه‌ی جنگ یا توجیه انگیزه و ستایش بانیان آن نیستیم. آفتی که متأسفانه این روزها آتشش در اقصی نقاط جهان شعله می‌کشد و هر روز قربانیان بیشتری می‌گیرد.
«گورستان ملّی آرلینگتون» (Arlington National Cemetery) که در ایالت ویرجینیا واقع شده است را باید مهم‌ترین و معروف‌ترین گورستان این کشور دانست. آرامگاه ابدی شماری از بزرگ‌ترین قهرمانان ملّی آمریکا، از جمله بیش از سیصد هزار کهنه سرباز که در جنگ‌های متعددی شرکت داشتند که این کشور در طول تاریخ به خود دیده است. از جنگ‌های استقلال گرفته تا جنگ داخلی و جنگ‌های اخیری همچون درگیری‌های این کشور در عراق و افغانستان.
این گورستان در سال ۱۸۶۶ تأسیس شد، و از دید اکثریت مردم آمریکا، اینجا مکانی است که بازتاب دهنده‌ی شجاعت مردان و زنانی است که زیر پرچم آمریکا و برای کشورشان شجاعانه جنگیده و جان باخته‌اند.
زمین این گورستان در گذشته بخشی از زمین‌های عمارت آرلینگتون بوده است، عمارت که به نوه‌ی رئیس جمهور سابق آمریکا «جرج واشنگتن» تعلق داشت. « جرج واشنگتن پارک کاستیس» (George Washington ParkeCustis) و همسرش «ماری لی فیتزهیو» (Mary Lee Fitzhugh) مالک این زمین و مستقلات آن بودند.
کاستیس معماری انگلیسی به نام «جرج هدفیلد» (George Hadfield) را انتخاب کرد تا عمارت او را طراحی کند. خانه‌ای با معماری به سبک یونانی که بر فراز تپه‌ای مشرف به چشم‌اندازهای شهر واشنگتن قرار داشت. البته ساخت این خانه یک مرتبه به اتمام نرسیده و عملیات احداث آن در سال‌های مختلفی به انجام رسید. نخست بخش شمالی که در سال ۱۸۰۲ احداث شد، بخش جنوبی در ۱۸۰۴ بنا شده و سرانجام بخش مرکزی خانه که این دو بخش را به یکدیگر متصل می‌کرد، در سال ۱۸۱۸ ساخته شد.
در سال ۱۸۳۱ ، این زوج تنها یک فرزند داشتند، دختری به نام «ماری آنا رندولف کاستیس» (Mary Anna RandolphCustis) که بعدها با دوست دوران کودکی خود که از قضا پسر عمویش نیز بود ازدواج کرد، جوانی به نام «رابرت لی» (Robert E. Lee)، مراسم ازدواج آنها در همین خانه برگزار شد. ماری و جرج کاستیس بزرگ تا زمان مرگ خود در سال‌های ۱۸۵۳ و ۱۸۵۷ در همین خانه رزندگی می‌کردند. پس از مرگ آنها این عمارت به مری آنا رسید. اگرچه شوهر او رابرت هرگز مالک این دارایی نشد، اما او و همسرش تا سال ۱۸۶۱ در همین خانه زندگی کردند، یعنی تا زمانی که ایالت ویرجینیا از اتحاد خارج شده و رابرت به ارتش ایالتی پیوست. این در حالی بود که ماری آنا به سلامت در جای دیگری زندگی می‌کرد. لی هرگز به عمارت آرلینگتون باز نگشت.
در سال ۱۸۶۴، دولت فدرال به دلیل مشکلات ناشی از پرداخت مالیات، خانه را مصادره کرده و آن را به مزایده گذاشت. در آن زمان این عمارت و زمین‌های اطراف از سوی دولت برای اهداف آموزشی و مؤسسات خیریه خریداری شد. پس از آن پسر رابرت «کاستیس لی» نسبت به مصادره‌ی اموال خود به صورت قانونی شکایت کرد و در سال ۱۸۸۲ دادگاه عالی دستور داد که این زمین مجددا به خانواده‌ی لی بازگردانده شود. اما کنگره به سرعت ترتیبی داد تا این بار املاک به صورت قانونی دیگر بار خریداری شوند.
در ۱۵ ژوئن سال ۱۸۶۴، عمارت آرلینگتون و ۲۰۰ جریب زمین اطراف آن به عنوان قبرستان ارتش مورد استفاده قرار گرفت. در آن زمان ژنرال «مونتگمری میجز» به هر شکل ممکن می‌خواست مطمئن شود که دیگر «لی» به این محل باز نخواهد گشت. اولین مراسم تدفین برگزار شده در گورستان ملی آرلینگتون برای سربازی به نام «ویلیام هنری کریستمن» (WilliamHenry Christman) از پنسیلوانیا برگزار شد که در بخش ۲۷ قطعه‌ی ۱۹ به خاک سپرده شد.
به طور میانگین هر هفته این گورستان شاهد ۲۸ مراسم خاکسپاری است که در مجموعه سالانه شامل ۶.۹۰۰ مورد می‌شود. پرچم‌ها در گورستان ملی آرلینگون از سی دقیقه پیش از اولین مراسم تدفین تا ۳۰ دقیقه بعد از آخرین مراسم تدفین به اهتزار درمی‌آیند.
در مقایسه با دیگر دیگر گورستان‌های ملی، برای تدفین در گورستان آرلینگتون شرایط سخت‌تری وجود دارد. در واقع متوفق بایست صلاحیت، قابلیت و شایستگی‌های مشخصی داشته باشد که به تفضیل در وب سایت این گورستان به آنها اشاره شده است. امروزه وسعت این قبرستان ۶۰۰ جریب است، زمینی که بقایای اجساد بیش از ۳۰۰ هزار کهنه سرباز جنگ‌های مختلف را در خود اسکان داده که در ۷۰ بخش مختلف به خاک سپرده شده‌اند . همچنین ۳۸.۵۰۰ جسد دیگر در قالب هشت بخش دیگر در این گورستان مدفون شده‌اند. مسیرهای رفت و آمد منحنی شکل این گورستان بر اساس فرم زمین شناختی و توپوگرافی این محل طراحی شده و بیشتر محوطه آن دارای چشم اندازهای طبیعی است. هر چند چندین مسیر اصلی وجود دارد که به ویژه از گوشه‌ی جنوب شرقیمحوطه شروع شده و با ردیف‌های درختان همگام شده‌اند. در تمام گورستان، بناهای یادبودی را مشاهده خواهید کرد که بر فراز تپه‌های بلند قرار گرفته‌اند. بسیاری از آنها به صورت نمادین با شهر واشنگتن دی سی در ارتباط بوده و همچون عمارت آرلینگتون رو به سوی «رودخانه پوتومَک» (Potomac River) داشته و از این نظر از منظره‌ای زیبا برخوردارند.
بخش ۲۷ شامل بقایای اجساد بیش از ۳.۸۰۰ برده‌ی پیشین است که زمانی در «دهکده فریدمن» (Freedman) زندگی می‌کردند. دهکده‌ای که روی زمین‌های این قبرستان واقع شده بود. از سال ۱۸۶۳ تا ۱۸۳۳ به این برده‌های آزاد اجازه داده شده بود در این زمین‌ها کشاورزی کنند و همچنین پس از مرگ در همان زمینی به خاک سپرده شوند که در زمان حیات روی آن روزگار می‌گذراندند.
اعضای ارتش ائتلاف به صورت رسمی در بخش‌های مختلفی از این گورستان به خاک سپرده شده‌اند. مزار آنها با استفاده از سنگ قبرهایی که شبیه به هم و به عنوان نشانی از قربانیان جنگ داخلی آمریکا علامت گذاری شده است. در اوایل سال ۱۸۹۸، اعضای کنفدراسیون تلاش کردند تا محل دفن اعضای ارتش ائتلاف به صورت ویژه مشخص شود. در سال ۱۹۰۰، قانونی وضع شد که به موجب آن بودجه‌ی لازم برای جابجایی ۲۵۰ عضو ارتش ائتلاف که در دیگر گورستان‌های ملی سربازان به خاک سپرده شده بودند را به گورستان آرلینگتون منتقل کنند. از سوی دیگر سنگ مزار سربازان ارتش اتحادیه نیز به سنگ‌های کشته شدگان ارتش ائتلاف شباهتی بسیار دارد، تنها بخش فوقانی این سنگ‌ها اندکی تفاوت دارد که این دو را از یکدیگر متمایز می‌کند.
بزرگ‌ترین بنای این گورستان، آمفی تئاتر یادبود است که در نزدیکی بخش مرکزی محوطه واقع شده است. این آمفی تئاتر که در واقع تماشاخانه‌ای بدون سقف است، در تاریخ ۱۵ ماه می ۱۹۲۰ ساخته شده است. مکانی ارزشمند که هر ساله محل برگزاری سه مراسم ویژه و اصلی است، روز یادبود، روز کهنه سربازان و روز شکرگذاری. این آمفی تئاتر بیضی شکل توسط یک ردیف ستون‌های مرمرین احاطه شده است. کتیبه‌ای در این آمفی تئاتر قرار داده شده که در آن به نام ۴۴ نبرد معروف این کشور از جنگ‌های استقلال تا جنگ مکزیک اشاره شده است. همچنین اسامی ۱۴ ژنرال ارتش آمریکا و ۱۴ آدمیرال نیروی دریایی نیز روی پنل‌هایی کناره‌های سکوها نوشته شده است. در قسمت فوقانی ورودی غربی این سازه قطعه شعری از شاعر رومی «هوراس» (Horace) درج شده است که از شیرینی مرگ در راه کشور صحبت می‌کند.
در نزدیکی آمفی تئاتر ، بنای یادبود سربازان گمنام واقع شده است، محل تدفین سه جسد ناشناس که یکی متعلق به جنگ جهانی اول، دیگری به جنگ جهانی دوم و سومی متعلق به جنگ کره است. این یادبود در واقع تابوت سفید مرمرینی است که رو به سوی شهر واشنگتن دارد و با سه نماد تمثیلی یونانی مزین شده است که صلح، پیروزی و شجاعت را به نمایش گذارده‌اند.
سرباز گمنام متعلق به جنگ جهانی اول در روز «متارکه جنگ» در سال ۱۹۲۱ به اینجا آورده شد و در جایگاه خود آرام گرفت، البته تا زمانی که بقایای جسدش از فرانسه فرستاده شد. سرباز ناشناس جنگ جهانی دوم و دیگری که در جنگ کره کشته شده بود نیز در تاریخ ۴ می ۱۹۵۶ در این بنای یادبود جای گرفتند و هرکدام به پاس خدمات‌شان مدال افتخار نیز دریافت کردند. برای سربازان کشته شده در جنگ ویتنام نیز جایگاهی در نظر گرفته شده بود که در سال ۱۹۸۴ پذیرای جسد سربازی گمنام شد که او نیز موفق به دریافت نشان افتخار شده بود. اما بعدا مشخص شد که این جسد سربازی از نیروی هوایی به نام «مایکل جی بلاسی» (Michael J. Blassie) است، به همین دلیل جسد او بعدا به نزد خانواده‌اش در «سنت لوئیس» فرستاده شده و این جایگاه خالی ماند. این مقبره توسط سه سرباز پیاده محافظت می‌شود که به نام «نگهبان پیر» نیز شناخته می‌شوند. آنها مأمور تشریفات خاک سپاری ارتش هستند، همچنین این بخش از ارتش وظیفه‌ی اسکورت رئیس جمهور و حفظ امنیت واشنگتن در مواقع اضطراری یا مشکلات داخلی را نیز بر عهده دارد.
در بخش ۲ باز هم به نوعی شاهد بنای یادبودی برای سربازان گمنامی هستیم که جان‌شان را در جریان جنگ داخلی از دست داده‌اند. اتفاقا نخستین مراسم مختص به سربازان گمنام نیز در همین بخش انجام شده است. ظاهرا در سا ل ۱۸۶۶ بقایای اجساد ۲.۱۱۱ سرباز گمنام در این مکان به خاک سپرده شده است که تلفات جنگ «بول‌ران» (Bull Run) بوده و از جاده‌ی «راپاهانِک» (Rappahannock) آورده شده بودند. با این حساب فرض بر این است که بقایای سربازان هر دو ارتش ائتلاف و اتحادیه در این بخش و در کنار هم به خواب ابدی فرو رفته‌اند.
در مجموع باید گفت که این گورستان آرامگاه ابدی ۳۶۰ نفری است که موفق به دریافت مدال افتخار شده‌اند. سربازان وطن پرستی که زندگی خود را بر سر انجام وظیفه و کشور خود گذاشته‌اند. در این میان باید به روسای جمهور سابق «ویلیام هاوارد تافت» (William Taft) و «جان اف کندی» اشاره کرد که هر دو در بخش ۳۰ و در نزدیکی بخش ۵ با احترام به خاک سپرده شدند. شعله‌ی جاودانی جان اف کندی که در واقع مکان یادبود این رئیس جمهور فقید است نیز در همین محل قرار گرفته است. یادبودی که به درخواست همسر او «ژاکلین» ساخته شد. دیگر اعضای خانواده‌ی او از جمله دو فرزند و دو برادر او نیز جایی در همان نزدیکی به خاک سپرده شده‌اند.
همچنین این گورستان مدفن ۵ مقام نظامی بلند مرتبه‌ی کشور آمریکا است که هر کدام ۵ ستاره داشتند: آدمیرال «ویلیام دی لهی» (William D. Leahy)، ژنرال «جورج سی مارشال» (George C. Marshall)، ژنرال «هنری اف آرنولد» (HenryF. Arnold) ، آدمیرال «ویلیام اف هالسی» (William F. Halsey) و ژنرال «عمر بردلی» (Omar N. Bradly).
از دیگر ساکنان معروف این آرامگاه می‌تواند به نقشه کش فرانسوی «پیر چارلز لنفنت» (Pierre Charles Lenfant) اشاره کرد که نقشه شهر جدید واشنگتن را ارائه داده بود. همچنین «رابرت ادوین پری» (Robert Edwin Peary) جستجوگر و کاشف قطب شمال به همراه ۱۲ عضو دادگاه عالی از جمله ۴ قاضی القضات و ۱۹ فضانورد نیز در این آرامستان به خاک سپرده شده‌اند.
به هر روی این مکان از دید آمریکایی‌ها به عنوان مکانی ارزشمند شناخته می‌شود، جایی که قهرمانان ملی برای همیشه در آن آرام گرفته‌اند. اما یک نکته واضح است، این آرامگاه با آن چه از گورستان‌های معمول در ذهن داریم تفاوت دارد. چشم انداز این منطقه در کنار ارزش تاریخی و البته ملی آن را به مقصد گردشگری جالب و مورد توجه برای گردشگران خارجی مبدل کرده است و آمار بالای بازدید از این گورستان هم به خوبی نشان دهنده‌ی این جذابیت است.
امیدوارم از مطالعه این مطلب نیز لذت برده باشید. خوشحال خواهیم شد شنونده‌ی نظرات، پیشنهادات و انتقادات شما خوانندگان عزیز باشیم. همچنان ما را در مطالب آتی همراهی کنید.