فرهنگ کشور پرو (Peru)، مهد امپراتوری اینکا
در این مقاله به بررسی فرهنگ کشور پرو میپردازیم که ترکیبی از فرهنگ اسپانیایی و سرخپوستی بومی است. تمدن اینکاها بیشترین تاثیر را بر شکلگیری فرهنگ پرو دارد، هر چند تاثیرات فرهنگ آسیایی، اروپایی و آفریقایی را نیز نباید از قلم انداخت. در حقیقت این کشور، آمیزهای از فرهنگها و سنتهای گوناگون است.پرو در سواحل غربی آمریکای جنوبی واقع شدهاست و در همسایگی کشورهای اکوادور، کلمبیا، برزیل، بولیوی و شیلی قرارگرفتهاست. در غرب این کشور، اقیانوس آرام قرار دارد. توپوگرافی و آبوهوای این کشور از تنوع چشمگیری برخوردار است. نواحی خشک در کنار سواحل، بخشهای کوهستانی و مرتفع در مرکز و منطقهی وسیعی از زمینهای پست و کوههای جنگلی در شرق این کشور، سه منطقهی جغرافیایی پرو را تشکیل میدهند.جغرافیا بر فرهنگ ملتها تاثیرگذار است و کشور پرو نیز یکی از نمونههای بارز این تاثیرات جغرافیایی است. فرهنگ پرو یکی از متمایزترین و متنوعترین فرهنگها در آمریکای جنوبی به شمار میرود. فرهنگ این کشور، جنبههای مختلفی از جمله هنر، ادبیات، سنتها و آداب و رسوم، اعتقادات و سبک زندگی را دربرمیگیرد و یکی از بهترین نمونههای تنوع و آمیختگی فرهنگها است. این فرهنگ، ابتدا در تمدن اینکاها و بعد در سنتهای اسپانیایی ریشه دواندهاست.
هنر
پرو به عنوان مهد امپراتوری اینکا شناخته میشود. سنتهای هنری اهالی پرو به فرهنگهای پیش از اینکا باز میگردد.
ماچو پیچو
ساخت شهر عظیم ماچو پیچو، نمایش باشکوهی از دستاوردهای اینکاها در زمینهی معماری است.هنر استعماری در پرو، تحت تاثیر سبک باروک (Baroque) است. بیشتر اشکال هنری این دوره بر موضوعات مذهبی تمرکز دارند.
José Sabogal نقاش پرویی، یک مدرسهی بومی نقاشی را اداره میکرد که برای مدت ده سال بر هنر پرو تاثیرگذار بود.در طول دههی ۱۹۶۰، Fernando de Szyszlo هنرمند پرویی، مروج نقاشی انتزاعی یا آبستره در پرو بود و به مدرن کردن هنر پرو کمک زیادی کرد.
پرو یکی از کشورهایی است که هنر و صنایع دستی در آن از تنوع بینظیری برخوردار است.
هنر پرویی ترکیبی از انواع هنری است که توسط فاتحان اسپانیایی به این منطقه آورده شده و به تشکیل نوعی فرم هنری موسوم به Naif منجر شدهاست. اقتصاد پرو نیز هنرمندان جوان را به آفرینش آثار هنری تشویق میکند.
ادبیات
ادبیات پرو از سنتهای شفاهی تمدنهای پیش کلمبیایی، نشات میگیرد.
اسپانیاییها نوشتن را در قرن شانزدهم وارد ادبیات پرویی کردند.
قرن بیستم، نقطهی اوجی برای نویسندگانی چون Ciro Alegria، Jose Maria Arguedas و Cesar Vallejo بود.
ماریو بارگاس یوسا (Mario Vargas Llosa) در نیمهی دوم این قرن توانست ادبیات پرویی را به جهان معرفی کند. امروزه بسیاری از نویسندگان پرویی در آمریکا زندگی میکنند.
موسیقی و رقص
نام رقص سنتی و ملی پرو، Marinera است. سایر انواع رقصهای محلی نیز در پرو وجود دارند که با فعالیتهای کشاورزی، شکار و جنگ گره خوردهاند. برخی از این رقصها تحت تاثیر مسیحیان به وجود آمدهاند.
Kashua و Huayno دو نمونه از رقصهای سرخپوستی هستند. رقص Kashua معمولا گروهی و رقص Huayno، دو نفری انجام میشوند.
پرو چندین نمونه رقص جنگی از جمله Chiriguano و رقص کارناوالی نیز دارد.اهالی پرو، موسیقی این کشور را هزاران سال زنده نگه داشتهاند. موسیقی امروزی پرو ترکیبی از موسیقی سرخپوستی و اسپانیایی است.
در گذشته، آلات موسیقی با مواد متنوعی ساخته میشدند؛ موادی مانند پوسته صدف حلزونی، فلزات گرانبها، شاخ حیوانات و حتی گِل.
سازهای بادی نمایانگر تاثیر سرخپوستها بر موسیقی پرو هستند. سازهایی مانند آکارینا، waqra phuku، موسیقارهایی (panpipes) نظیر siku و antara و فلوتهایی مانند pinkillu، tarka و quena.
جشنها و مراسم سنتی
در کشور پرو، سالانه نزدیک به ۳۰۰۰ جشنواره برگزار میشود که بیشتر آنها مربوط به مذاهب مسیحی هستند.
غیر از کریسمس، Corpus Christi و هفتهی مقدس، مراسمی هستند که اعتقادات بومی را با مسیحیت درآمیختهاند.Alasitaswhich جشن دیگری متشکل از بازار صنایع دستی، رقص و وعدههای غذایی مخصوص است.
آشپزی
آشپزی و غذاها نیز در این کشور از تنوع قابلتوجهی برخوردار هستند. مواد اصلی تشکیلدهندهی غذاهای پرویی معمولا شامل ذرت، گوجهفرنگی و سیبزمینی میشوند.
اهالی پرو از میوههایی نظیر chirimoya، lucuma و آناناس استفاده میکنند.
یکی از غذاهای سنتی و لذیذ پرو، ceviche نام دارد؛ ماهی مارینه شده در آبلیمو.
اهالی پرو به همراه غذا یک نوشیدنی گوارا و لذیذ تحت عنوان chicha de jora سرو میکنند.
نوشیدنی ملی پرو، Pisco نام دارد.
Lomo Saltado یکی از غذاهای لذیذ و جزء جداییناپذیر آشپزی پرو است. این غذا از قطعات باریک گوشت گاو سرخشده به همراه ادویهجات، گوجهفرنگی، پیاز، سیبزمینی، برنج سفید و سبزیجات معطر مانند گشنیز و جعفری تهیه میشود.
مردم پرو
مذهب، یکی از ابعاد فرهنگ و یکی از عناصر متعالی آن است. قانون اساسی پرو بر آزادی عقیده و مذهب استوار است. با این حال، مذهب رسمی این کشور کاتولیک است و کاتولیسیزم رومی نقشی تعیینکننده در فرهنگ و تمدن پرو دارد.
از میان سایر مذاهب و ادیانی که در پرو رایج هستند، اسلام، هندو و بودائیسم را میتوان برشمرد.
بیشتر از پنجاه درصد جمعیت پرو در نواحی ساحلی زندگی میکنند و بقیه در بخشهای کوهستانی ساکن هستند. کمتر از ۵ درصد اهالی این کشور در مناطق جنگلی سکونت دارند.
۴۵ درصد جمعیت پرو را بومیان و نزدیک به ۳۷ درصد آن را دورگهها تشکیل میدهند. زبان رسمی آنها اسپانیایی است و زبان Quechua نیز در برخی از مناطق رواج دارد.
کوزکو (Cusco) پایتخت فرهنگی پرو است.
به طور متوسط، ۹۲ درصد از مردان و حدود ۷۹ درصد از زنان، باسواد هستند.
فرهنگ امروزی پرو، آمیزهای از فرهنگ سنتی و معاصر این کشور است. علیرغم جهانیشدن و پیشرفتهای امروزی، مردم پرو سنتهای دیرین خود را حفظ کردهاند و به تنوع فرهنگی خود افتخار میکنند.
منبع: Buzzle