ماه گرفتگی ۲۵ و ۲۶ تیر را از دست ندهید

اگر از علاقه‌مندان به نجوم هستید، از شبانگاه ۲۵ تیر تا بامداد ۲۶ تیر ماه، پدیده ماه گرفتگی را از دست ندهید. به گفته‌ی مدیر انجمن آماتوری ایران، در طی این خسوف، ۶۷ درصد سطح ماه با سایه زمین پوشیده می‌شود.

به گفته مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، آخرین ماه گرفتگی جزئی قابل‌مشاهده در ایران، دوشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۶ بوده است و گرفت جزئی بعدی روز شنبه ۶ آبان سال ۱۴۰۲ خورشیدی رخ خواهد داد.

در هر دو ماه گرفتگی، مقدار کمی از ماه درون سایه زمین قرار می‌گیرد؛ اما در گرفت ۲۵ تیر، بخش بیشتری از ماه درون سایه زمین قرار خواهد گرفت، به‌طوری که ۶۷ درصد سطح ماه با سایه زمین پوشیده می‌شود.

گرفت شبانگاه ۲۵ تیر مربوط به ساروس ۱۳۹ و بیست و یکمین گرفت از ۷۹ گرفت این ساروس است.

در علم نجوم، «ساروس» به دوره‌ای گفته می‌شود که برای پیشگویی زمان کسوف و خسوف استفاده می‌شود و دوره‌ای به‌مدت ۱۸ سال خورشیدی و ۱۱ روز و هشت ساعت است که البته اگر سال کبیسه باشد، این دوره ۱۸ سال و ۱ روز و هشت ساعت خواهد بود.

به گفته‌ی عتیقی، رصدگران آمریکای جنوبی و قاره‌های آسیا، اروپا، آفریقا و استرالیا می‌توانند این ماه گرفتگی را تماشا کنند. علاقه‌مندان به نجوم در سراسر ایران نیز پس از نیمه‌شب ۲۵ تیر، در بامداد چهارشنبه می‌توانند بدون هیچ خطری و با چشم غیر مسلح، تماشاگر این رویداد نجومی زیبا باشند.

گرفت ۲۵ تیر ماه به‌صورت نیم سایه در ساعت ۲۳ و ۱۳ دقیقه و ۵۱ ثانیه شبانگاه ۲۵ تیر آغاز می‌شود که امکان مشاهده آن با چشم انسان وجود ندارد.

گرفت جزئی این پدیده در ساعت ۳۱ دقیقه و ۴۳ ثانیه بامداد چهارشنبه ۲۶ تیر شروع می‌شود و اوج ماه گرفتگی، ساعت ۲ و ۴۴ ثانیه بامداد همین روز خواهد بود.

گرفت جزئی در ساعت ۳ و ۲۹ دقیقه و ۳۹ ثانیه در تهران پایان خواهد یافت و ساعت ۴ و ۴۷ دقیقه و ۳۸ ثانیه، ماه از نیم‌سایه خارج می‌شود.

ماه گرفتگی بعدی امسال از نوع نیم‌سایه خواهد بود. عتیقی در مورد این ماه گرفتگی گفت:

با وجود اینکه این رخداد در آسمان شبانگاهی است، ولی از آنجایی که چشم انسان برای مشاهده این نوع از گرفت ماه حساسیت کافی ندارد، امکان مشاهده این رویداد در ایران وجود ندارد.

سه‌شنبه ۱۱ تیر ماه ۱۳۹۸ نیز پدیده خورشیدگرفتگی رخ داده بود که در ایران قابل‌مشاهده نبود. این پدیده نجومی برای ساکنان آمریکای جنوبی به‌ویژه کشورهای شیلی، آرژانتین و اقیانوس آرام به‌راحتی قابل رصد بود.

دو خورشید گرفتگی، دو ماه گرفتگی و دو بارش شهابی از جمله رخدادهای نجومی در تقویم امسال هستند. آبان امسال نیز سیاره عطارد از مقابل خورشید عبور می‌کند.

از رویدادهای پیش رو در سال جاری می‌توان به عبور کاوشگر پاکر از کنار خورشید، در ۱۰ شهریور ماه اشاره کرد.

دوشنبه ۲۱ و ۲۲ مرداد امسال، علاقه‌مندان به آسمان شب می‌توانند شاهد بارش شهابی برساوشی مشهور فصل تابستان باشند؛ البته نور ماه کامل، مانع رصد شهاب‌های این بارش خواهد بود، اما در بخش‌هایی از اسمان که از نور ماه دور است، آذرگوی‌های پرنور این بارش قابل‌مشاهده خواهد بود.

۲۰ آبان امسال را هم باید در تقویم نجوم علامت‌گذاری کرد. چراکه سیاره تیزپای عطارد از مقابل خورشید عبور می‌کند و پس از سه سال، برای علاقه‌مندان نجوم این فرصت فراهم خواهد شد تا با استفاده از تجهیزات رصدی، عبور این سیاره از مقابل خورشید را تماشا کنند.

بارش شهابی جوزایی در ۲۲ و ۲۳ آذر امسال و دومین خورشید گرفتگی سال ۹۸ در تاریخ ۵ دی ماه نیز از دیگر پدیده‌های نجومی پیش رو خواهند بود. ۲۰ و ۲۱ دی نیز، ماه گرفتگی نیم‌سایه‌ای اتفاق خواهد افتاد.