شهر پاوه، در مرکز شهرستان پاوه و در استان کرمانشاه واقع شده است. این شهر با حدود ۲۶ هزار نفر جمعیت در نزدیکی مرز ایران و عراق قرار گرفته و به‌دلیل ساختار پلکانی‌اش، به شهر «هزار ماسوله» معروف شده است. مردم این شهر به زبان کردی و گویش «هورامی» و در برخی از روستا به گویش «جافی» تکلم می‌کنند و بیشتر آن‌ها مسلمان و سنی مذهب هستند.
درباره پاوه بیشتر بدانید:
درباره پاوه
عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: سعیده مومن)
پاوه در منطقه‌ای به نام اورامان و در یک ناحیه جغرافیایی بسیار خوش آب و هوا قرار گرفته است. این شهر که در میان دو کوه «شاهو» و «آتشگاه» واقع شده، دارای آب و هوای نسبتا سرد رو به معتدل و نیمه مرطوب است. پاوه و منطقه اطرافش با دارا بودن جنگل‌ها، مراتع سرسبز، باغات، چشمه‌ها، آبشارها و رودخانه‌ها جذابیت طبیعی خاصی دارد. علاوه بر این وجود امکانات رفاهی و گستره‌ای از اقامتگاه‌ها و هتل های پاوه، آن را به مقصدی مناسب برای گردشگران بدل کرده است.
بسیاری از مردم پاوه به کشاورزی و دامپروری مشغول هستند. از محصولات کشاورزی عمده شهر پاوه می‌توان به گردو، انگور، بادام، انجیر، آلوچه، توتون و سقز اشاره کرد.
تاریخچه پاوه
عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Michael Chow)
نادر شاه افشار پس از فتح بغداد در سال ۱۱۵۱ هجری قمری، در هنگام عبور از منطقه اورامانات، مردم منطقه پرجمعیت فاوج (پاوه امروزی) را که بسیار دلیر بوده و تیراندازان خوبی نیز بودند، به‌سمت استرآباد کوچ می‌دهد تا در برابر حمله ترکمن‌ها به قدرت سپاه نادرشاه بیفزایند. پس از سرکوب ترکمن‌ها، مردم مهاجر فاوج در شهر حاصلخیز «کردکوی» مستقر می‌شوند و دیگر به‌سمت پاوه برنمی‌گردند. این مهاجرت مردم فاوج که حدود ۳۰۰ سال پیش انجام گرفت، منطقه پاوه را خالی از سکنه کرد. بعدها، گروه‌هایی از عشایر و مردم ایلات «هورام» و «جاف» که در اورامانات ییلاق و قشلاق می‌کردند، وقتی دیدند این منطقه خالی و در عین حال بسیار حاصلخیز و خوش آب و هوا است، تصمیم به سکونت در این منطقه گرفتند و این‌گونه شد که پاوه امروزی شکل گرفت.
لباس محلی مردم پاوه
عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: Adam Jones, Ph.D.)
لباس سنتی مردان این منطقه که «چوخه و رانک» نامیده می‌شود، بسیار معروف است. که از کرک یک نوع بز شال‌هایی را می‌بافند و چوخه و رانک از آن تهیه می‌شود. لباس زنان نیز می‌تواند مثل سایر شهرهای کردنشین، از نیم‌تنه‌ای مثل «سوخمه»، شلواری به نام «جافی»، روسری به نام «کلکه»، پیراهن به نام «کراس»، کت «که وا» و کلاه «کلاو» تشکیل شده باشد.
صنایع دستی پاوه
عکس از وب‌سایت otaghak.com (عکاس: نامشخص)
معروفترین صنایع دستی این منطقه شامل «گیوه کشی»، «گیوه بافی»، «شال بافی»، «رشک بافی»، «سبد بافی»، «قالی‌بافی»، «پشم ریسی»، «موج بافی»، «سجاده بافی»، «جاجیم» و «خراصطاز» است. البته دوخت لباس‌های محلی همچون «چوخ و رانک» را نیز باید به این لیست اضافه کنیم.
غذای محلی پاوه
عکس از وب‌سایت chipaz.net (عکاس: نامشخص)
از جمله شاخص‌ترین غذاهای محلی که در شهر پاوه پخته می‌شود و امتحان کردن آن‌ها را به شما توصیه می‌کنیم، می‌توانیم «دوینه»، «کلانه»، «شه له مینه»، «خورشت هلو» و «خورشت خلال» را نام ببریم. همچنین شیرینی‌های محلی بسیار لذیذی توسط مردم پاوه تهیه می‌شود که «نیمه فیسی»، «گیته مژگه»، «شیلکینه»، «شکر له می» و «په شیه» از مهم‌ترین آن‌هاست.
جاهای دیدنی پاوه
پاوه دارای جاذبه‌های طبیعی بسیاری از جمله «غار قوری قلعه»، «آبشار دریبر»، «رودخانه سیروان» ، «آبشار دشه» در نزدیکی روستایی به همین نام، «منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل»، «آبشار شیلماو» در غرب روستای خانقاه، «آبشار نودشه» در نزدیکی روستای نودشه و امتداد رودخانه سیروان، «روستای ساتیاری»، «چشمه آب معدنی بل»، «آبشار دوقلوی شولخه»، «سراب هولی»، «پارک طبیعی کویمکال»، «ییلاق ویمیر» و «روستای هجیج» یکی از جالب‌ترین روستاهای ایران است.
از مهم‌ترین بناهای تاریخی و جاهای دیدنی پاوه نیز می‌توان به «قلعه دژ» یا «قلعه لا دزی» باقی‌مانده از دوره ساسانی، «مسجد جامع پاوه»، «آتشگاه»، «آرامگاه سلطان اسحاق» در روستای شیخان و «آرامگاه سید عبیدالله» در روستای هجیج اشاره کرد.
نویسنده: پویا جوانمرد
عکس‌های گالری از ویکی‌مدیا و گوگل مپ؛ عکاسان: آراس بابایی، مجتبی صابری، عباس شرفی
