بم یکی از شهرهای استان کرمان است که در جنوب شرقی ایران قرار دارد. بم پایتخت گردشگری جنوب شرق ایران است و در فاصله ۱۹۵ کیلومتری جنوب شرقی کرمان قرار دارد. علاوه بر جذابیت‌های تاریخی و گردشگری، وجود امکانات مناسب رفاهی و گستره متنوع اقامتگاه‌ها و هتل های بم، این شهر را به مقصدی جالب توجه در منطقه بدل کرده است.
درباره بم بیشتر بخوانید:
درباره بم
عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: هربرت کریم مسیحی)
بم از شمال و غرب به کرمان، از جنوب غرب به جیرفت، از جنوب شرق به عنبرآباد و از شرق به محمدآباد محدود می‌شود. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت بم ۱۲۷.۳۹۶ نفر است.
ارگ بم بزرگترین بنای خشتی جهان است که از لحاظ عظمت و زیبایی با دیوار چین مقایسه می‌شود زمین‌لرزه بم، در تاریخ ۵ دی سال ۱۳۸۲ رخ داد و آمار قربانیان این زلزله بین ۵۲ هزار تا ۸۲ هزار نفر گزارش‌شده است. زلزله بیش از ۸۵ درصد از ارگ بم را تخریب کرد.
زبان مردم استان کرمان و شهر بم، فارسى با لهجه کرمانى است. این لهجه شباهت زیادى به لهجه شیرازى دارد. علاوه بر زبان فارسى، اقلیت‌های مذهبى به زبانه‌ای خودشان صحبت می‌کنند. در بین عشایر زبانه‌ای ترکى و بلوچى هم رایج است.
آب و هوای بم
عکس از گوگل‌مپ (عکاس: Ma Bashardust)
آب‌وهوای بم گرم و خشک است اما به‌دلیل مجاورت با کویر آب‌وهوای متغیری دارد، گاهی اوقات در تابستان‌ها گرم‌ترین و در زمستان‌ها سردترین نقطه کشور گزارش. میزان بارندگی سالانه، متوسط ۶۸ میلی‌متر است. مساحت بم ۵۴ کیلومتر مربع است.
وجه تسمیه بم
در رابطه با بم و وجه‌تسمیه آن روایات تاریخی زیادی وجود دارد. در فرهنگ معین کلمه بم، آوای درشت و خشن معنی شده است. در مرات البلدان در رابطه با وجه‌تسمیه بم آمده است:
یکی از پادشاهان هخامنشی به نام بهمن بن اسفندیار به خونخواهی پدرش از استخر فارس به زابل، یکی از شهرهای سیستان و بلوچستان فعلی لشگرکشی کرده و فرامرز پسر رستم از این جریان مطلع شده و برای سرکوبی بهمن بن اسفندیار به‌سوی او لشگر کشی کرده و این دو دشمن با لشگرهایشان در بم کنونی به هم رسیده و پس از جنگ بهمن پیروز شد و فرامرز را به دار آویخت. محل فعلی دارزین و جایی که دار ازآنجا به دارزین منتقل شده، به نام دارستان معروف است، بهمن پس از پیروزی در محل جنگ برج و بارویی تاسیس کرده که آن را بم نامیده و بم مخفف بهمن بن اسفندیار است.
روایات زیادی در رابطه با علت نام‌گذاری برم در کتب تاریخی آمده است که ما به این دو روایت بسنده می‌کنیم.
تاریخچه بم
عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: ابی افتخاری)
بم یکی از تاریخی‌ترین شهرهای ایران است. ارگ بم، بزرگترین بنای خشتی جهان در این شهر قرار دارد و گردشگران زیادی برای بازدید از این بنا به ایران می‌آیند. بم درگذشته به پاریس ایران شهرت داشته است. در سفرنامه «پاتی نجر» جهانگرد انگلیسی که در سال ۱۱۸۹ خورشیدی نوشته شده، از بم به‌عنوان مرکز صنعت کرمان یاد شده است.
در شاهنامه فردوسی و کتاب کارنامک اردشیر بابکان، ردپای بم دیده می‌شود. در این کتاب‌ها محله‌ای به نام «کجاران یا کوزران» وجود دارد که این محله در واقع در شمال شرقی بم قرار دارد و یکی از قدیمی‌ترین محله‌های بم است.
آداب و رسوم مردم بم
عکس از وب‌سایت roostiran.ir (عکاس: نامشخص)
لباس محلی بم، در واقع لباس محلی است که در سایر نقاط کرمان از آن استفاده می‌شود و این منطقه لباس محلی خاصی ندارد. پوشاک محلی زنان شامل چارقد، پیچه (نقاب)، چادر دلاغ، شلیت، پیرن، پیرن شش ترک، یل (نوعی کت)، پای‌پوش می‌شود. پوشش محلی مردان عبارت است از: کلاه نمدی، کلاه دوره‌ای، پیراهن، قبا، سرداری، جلیقه، شال کمر.
پوشاک نوزادان عبارت است از:
دور گوشو: پارچه‌ای سه‌گوش یا چهارگوش که روی سر نوزاد می‌اندازند
چارقدو: روسری‌های چهارگوش کوچک
کلاه چینو: کلاهی که دورتادور آن چین‌خورده و پارچه‌ای روی آن دوخته‌شده است
لچک: نوعی روسری
شمیلوی کلاه‌دار: نوعی شنل از جنس مخمل
ایام عزاداری ماه محرم، یکی از مهم‌ترین و خاص‌ترین روزها در کرمان و شهر بم است، در این شهر مراسم‌های سنتی از جمله «چل منبرون»، طبخ آبگوشت امام‌حسینی، صفه عزا خانه اشاره کرد.
عکس از وب‌سایت blog.okcs.com (عکاس: نامشخص)
یکی دیگر از مراسم‌های خاص استان کرمان و شهر بم در لحظه سال تحویل برگزار می‌شود. در گذشته در برخی از نقاط استان کرمان مردم باور داشتند که زمان تحویل سال تمام آب‌های جاری برای یک لحظه می‌ایستند و اصطلاحا به آن «خواب آب» می‌گفتند. در برخی از شهرستان‌ها مانند سیرجان موقع تحویل سال اقدام به رشته‌بری و پختن آش با آن می‌کنند و باور دارند که با این کار سررشته زندگی تا آخر سال به دست‌شان خواهد بود.
صنایع دستی و سوغات بم
عکس از وب‌سایت zarindate.com (عکاس: نامشخص)
از جمله سوغاتی‌های بم می‌توان به عرقیات، خرما، قاووت، زیره اشاره کرد. صنایع دستی بم و استان کرمان عبارت‌اند از: قالی، گلیم، جاجیم، ظروف مسی، آجیده.
غذای محلی بم
از جمله غذاهای سنتی بم می‌توان به آش سبزی یا یونجه و آب بنه اشاره کرد.
عکس از وب‌سایت irancook.ir (عکاس: نامشخص)
جاهای دیدنی بم
بدون شک مهم‌ترین جاذبه تاریخی بم، ارگ بم است که مربوط به عصر اشکانی یا هخامنشی است و تا اواخر دوره قاجار مورداستفاده قرار می‌گرفته است. ارگ بم در تاریخ ۱ فروردین سال ۱۳۴۵ در فهرست آثار ملی ثبت شد و در سال ۲۰۰۴ در لیست آثار میراث جهانی یونسکو ثبت شد. بازسازی ارگ بم به ۱۲ کشور خارجی سپرده‌شده است.
از دیگر جاذبه‌های تاریخی و جاهای دیدنی بم می‌توان به بازار سنتی سرپوشیده بم، مسجد سید بم، مسجد حضرت رسول (ص) اشاره کرد.
از جاذبه‌های طبیعی و مکان‌های گردشگری بم می‌توان به رودخانه آدوری، منطقه ییلاقی دهبکری، کوه برفو، کوه بی سوخته، روستای خواجه عسکر، آبشار تنگ تاهران اشاره کرد.
نویسنده: فاطمه محمدی
عکس‌های گالری از ویکی‌مدیا و گوگل مپ؛ عکاسان: ایوب فارابی، KAS M.H.J، Herbert karim masihi