اردکان مرکز شهرستان اردکان در استان یزد است. این شهر دارای وسعت بسیاری است و یک ثلث از وسعت استان یزد را به خود اختصاص داده است. اردکان که معروف به وسیع‌ترین شهر استان یزد است، حدود ۲۴ هزار کیلومتر مساحت دارد. شهر اردکان از لحاظ تاریخی سابقه بسیاری دارد و امروزه هنوز هم قسمتی از حصارهای تاریخی شهر اردکان برجای مانده است. شهر اردکان دارای بافت قدیمی و معماری خاص خود است. این شهر باسابقه و تاریخی، امروزه کارخانجات بسیاری را در خود جای داده و به همین دلیل، عنوان قطب فولاد را به خود اختصاص داده است.
اردکان را بهتر بشناسید:
درباره اردکان
عکس از گوگلمپ (عکاس: Fang Lei)
همان طور که گفته شد، اردکان را بزرگترین شهر یزد می‌دانند. این شهر از لحاظ موقعیت مکانی بر سر راه تهران به کرمان قرار دارد. جمعیت این شهر مطابق سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر با ۷۵۲۷۱ نفر است. ارتفاع اردکان از سطح دریا ۱۰۴۰ متر است. اردکان شهری کویری است؛ بنابراین طبیعی است که شهر دارای اقلیم کویری گرم و خشک و تابستان‌های بسیار گرم باشد.
اکثر جمعیت شهر اردکان مسلمان و دارای مذهب شیعه‌اند. این مردم ایرانی‌الااصل بوده و به زبان فارسی و با لهجه خاص یزدی تکلم می‌کنند. در این شهر اقلیتی زرتشتی و مسیحی نیز زندگی می‌کنند که نسبت خیلی کمی از جمعیت شهر را به خود اختصاص می‌دهند. مردم شهر اردکان بسیار مقید و بی‌پیرایه به امور دینی پایبند هستند.
عکس از ویکی‌مدیا (عکاس: Antoine Taveneaux)
از ویژگیهای خاص این مردم پایبندی اعتقادی و سخت‌کوشی و قناعت‌پیشگی را می‌توان نام برد. شغل مردم شهر اردکان بیشتر کشاورزی و پرورش باغ‌های پسته است و برای اینکه بتوانند مشکل کمبود آب را رفع کنند به احداث قنوات روی آورده‌اند. وجود قناتهای بسیار در شهر، نشان از واقعیت امر دارد، که بسیاری از این قناتها امروز خشک شده‌اند. امروزه با تاسیس کارخانجات فولاد در شهر اردکان بسیاری از مردم شهر به کار در کارخانجات روی آورده‌اند.
تاریخچه اردکان
عکس از گوگلمپ (عکاس: بهراد موعودی)
برخی سابقه شهر اردکان را به بعد از اسلام می‌رسانند. این در حالی است که نام اردکان و ریشه آن به زبان‌های باستانی ایران باز می‌گردد. مطابق منابع، هسته اولیه شهر اردکان در گذشته، محلی در ۱۰ کیلومتری شمال شهر اردکان فعلی بوده که اکنون زردُک نامیده می‌شود که بعد از اسلام نیز محل سکونت بوده است. می‌توان خرابه‌های خانه‌های مسکونی، مسجد، بازار، قلعه و حسینیه قدیمی اردکان را در آن مشاهده کرد. علت تغییر مکان شهر به قسمت‌های پایین‌تر، پیدا شدن آب شیرین در قسمت‌های کنونی شهر اردکان است. گفته شده اولین هسته شهر اردکان کنونی در قرن هشتم هجری قمری بنیاد گذاشته شد.
در مورد وجه تسمیه اردکان گفته شده که این نام از دو بخش «ارد» و «کان» تشکیل شده که ارد به‌معنای مقدس (به احتمال بسیار ریشه در ارت اوستایی به معنای راستی دارد) و کان به معنای جایگاه و مکان است. به این مفهوم اردکان به معنای جایگاه یا سرزمین مقدس (اگر ارد را همان ارت بدانیم سرزمین راستی هم معنا می‌دهد) شناخته می‌شود. بر این اساس احتمال می‌رود که بانیان شهر اردکان یا ارتاکان زرتشتی بوده باشند. بافت تاریخی اردکان یکی از سالم‌ترین بافت‌های ایران است که از گزند فرسایش به دور مانده است که علت آن کم بودن برف و باران در این منطقه و دور بودن از مرزهای کشور و مصون ماندن از حملات خارجی است. از لحاظ تاریخی شهر اردکان از دوره افشار به بعد جزی ایالت یزد بوده و در تمام دوره قاجار نیز جزی این ایالت محسوب می‌شد.
سوغات اردکان
عکس از وب‌سایت aradbranding.com (عکاس: نامشخص)
سوغات شهر اردکان را حلوا ارده و روغن کنجد تشکیل می‌دهند که در بازدید از شهر می‌توانند توجه گردشگران را به خود جلب کنند.
اقامت در اردکان
اردکان به‌دلیل داشتن بافت معماری سنتی، آثار تاریخی و داشتن کویری دلنشین، همواره مورد توجه گردشگران است. طبیعی است که اردکان به‌عنوان وسیع‌ترین شهر یزد دارای اقامتگاه‌هایی جهت پذیرایی از گردشگران باشد. برای اقامت در این شهر می‌توان طبق سلیقه و نیاز اقدام کرد. برای مثال از هتل باغ سرا در خیابان امام خمینی شهر می‌توان استفاده کرد.
مهمانسرای جهانگردی و هتل کاریز اردکان از دیگر هتل‌های این شهر هستند. اگر بازدیدکنندگان از شهر اردکان بخواهند در اقامتگاه بومگردی اقامت کنند، می‌توانند از اقامتگاه بومگردی ماه‌بی‌بی و اقامتگاه شبستان اردکان در خیابان قانعی شهر بهره‌مند شوند.
عکس از گوگلمپ (عکاس: Perperook)
جاهای دیدنی اردکان
پیر سبز چک‌چک که جشن مهرگان هرساله در این زیارتگاه برگزار می‌شود مسجد جامع اردکان در اسفندماه سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ثبت شد.که عمارتی متعلق به دوره قاجار است از جاذبه‌های دیدنی شهر است. کاروانسرای برج ارجنان و موزه‌مردم شناسی شهر که در سال ۱۳۷۰ افتتاح شد از دیگر جاهای دیدنی اردکان هستند.
از جاذبه‌های طبیعی شهر می‌توان به غار اشکفت یزدان در روستای هفتهر، پارک ملی سیاهکوه که تنها پارک ملی استان یزد است
نویسنده: زهرا آذرنیوش
عکس‌های گالری از گوگل مپ، آرند تور و ایلنا؛ عکاسان: کیمیا ایساتیس، نامشخص
