گنبد مینا

گنبد مینا از محبوب‌ترین جاهای دیدنی تهران، مکانی است که در آن می‌توانید برای ساعتی از شلوغی شهر جدا شوید و به تماشای آسمان و ستارگان بپردازید.

گنبد مینا بزرگ‌ترین آسمان‌نمای ایران است که در سال ۱۳۹۳، به‌عنوان یکی از دیدنی های تهران افتتاح شد. در روزگاری که آلودگی هوا مانع از دیدن آسمان پاک و لذت بردن از ستاره‌ها می‌شود، غرق شدن در کهکشان‌ها، سیر لابلای ستاره‌ها و سیارات و تماشای صور فلکی نعمتی بزرگ محسوب می‌شود. آسمان نمای گنبد مینا با سقف گنبدی آبی‌رنگ، به‌عنوان بزرگترین آسمان‌نما یا پلانتاریوم خاورمیانه، با شبیه‌سازی از جهان هستی، کرات و ستارگان و نمایش‌ آن‌ها به‌صورت سه‌بعدی، مقصدی ایدئال برای این منظور است.

• آدرس گنبد مینا: شهر تهران، میدان ونک، بزرگراه حقانی شرق، بعد از چهارراه جهان‌کودک، انتهای خیابان شهیدی، پارک آب و آتش (مشاهده روی نقشه)
• تلفن: ۸۸۱۹۴۶۸۵ ۰۲۱
• صفحه اینستاگرام: gonbadmina@

گنبد مینا در تهران، میدان ونک، بزرگراه حقانی شرق، بعد از چهارراه جهان‌کودک، انتهای خیابان شهیدی، پارک آب و آتش قرار دارد.

برای رسیدن به گنبد مینا می‌توانید از مترو تهران استفاده کنید. برای این منظور کافی‌ است در خط یک مترو و ایستگاه شهید حقانی از قطار پیاده شوید، پس از خروج از ایستگاه از مسیر پارک طالقانی و پیاده‌راه چوبی آن به پل طبیعت بروید و پس از عبور از آن به پارک آب و آتش و پل ابریشم عبور کنید که از روی بزرگراه همت به گنبد مینا می‌رسد.

همچنین می‌توانید از اتوبوس‌هایی استفاده کنید که در بزرگراه حقانی تردد می‌کنند. برای این منظور در ایستگاه چهارراه آفریقا از اتوبوس پیاده شوید تا پس از عبور از پارک آب و آتش و پل ابریشم به گنبد مینا برسید.

اگر قصد سفر با وسیله شخصی را دارید می‌توانید در بزرگراه شهید حقانی شرق وارد خروجی ایستگاه متروی حقانی شوید، خودرو خود را در پارکینگ بزرگ پارک طالقانی پارک و از طریق پل طبیعت پیاده به‌سمت گنبد مینا حرکت کنید. اگر مجوز تردد در طرح ترافیک را دارید هم می‌توانید از مسیر بزرگراه مدرس جنوب، میدان آرژانتین، خیابان نلسون ماندلا (جردن یا آفریقای سابق)، بعد از ساختمان راه‌آهن، ورودی شهرگل به گنبد مینا برسید.

ایده ساخت گنبد مینا در زمان ساخت پل طبیعت و پارک آب و آتش مطرح و پروژه احداث آن با همکاری شهرداری، هم‌زمان با دیگر پروژه‌های اراضی عباس‌آباد، آغاز شد. ساخت گنبد مینا از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۳ زمان برد. آسمان نمای گنبد مینا، آسمان نمایی است که کهکشان راه شیری را به تصویر می‌کشد. ارائه مطالب مفیدی از علوم مختلف نظیر فیزیک، شیمی، زمین‌شناسی و غیره، به نمایش درآوردن مفاهیم علمی و نجوم به‌صورت سه‌بعدی و اجرای برنامه‌های هیجان‌انگیز از جذابیت‌های این مجموعه به‌خصوص برای دانشجویان و دانش‌آموزان به شمار می‌روند.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: ahmadreza

آسمان نمای گنبد مینا با معماری ایرانی اسلامی، یکی از بزرگ‌ترین آسمان‌نماهای خاورمیانه با ظرفیت ۱۵۰ نفر است که در زمینی به مساحت ۱۸۰۰ متر مربع احداث شده است.

آسمان نما یا «پلانتوریم» (Planetarium) سالنی است که با به نمایش درآوردن آسمان و سیارات موجود در کهکشان راه شیری، اطلاعات افراد در حوزه نجوم و آسمان شب را ارتقا می‌بخشد؛ به‌طوری که بسیاری آسمان نما را یکی از بهترین آموزشگاه‌های جهان در حوزه آموزش اخترشناسی می‌دانند.

آسمان نماها معمولا به‌شکل گنبدی کروی ساخته و در آن‌ها پروژکتورهای مخصوصی تعبیه می‌شوند تا آسمان شب به‌خوبی در معرض دید بازدیدکنندگان قرار بگیرد. از مشهورترین آسمان نماهای جهان می‌توان به آسمان نمای «پیترهریسون لندن» (Peter Harrison Planetarium)، آسمان نمای ناگویا در چین (Nagoya) و آسمان نمای شهر نیویورک آمریکا اشاره کرد.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: ahmadreza

در ساخت گنبد مینا و در تمام بخش‌های آن نظیر ورودی× سقف و بخش‌های داخلی از معماری اصیل ایرانی (نمادهایی چون خورشید)، معماری اسلامی و نمادهایی از ادبیات ایران (مجسمه‌هایی از حکیمان و دانشمندان مطرح ایرانی مانند ابوریحان بیرونی، حکیم جرجانی، ماکت ابزار پرواز عباس ابن فرناس، ماکت پرتاپه‌های ایرانی همچون امید و مصباح، ماهواره ناهید ۲ و آت ست و غیره) استفاده شده است.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: ahmadreza

گنبد مینا برخلاف دیگر آسمان نماها فقط دارای یک کاربرد نیست؛ این مجموعه همچنین دارای یک رصدخانه برای تشخیص وقوع خسوف و کسوف است. تلسکوپ‌های متعدد برای رصد آسمان از دیگر امکانات گنبد مینا به شمار می‌آیند؛ علاقه‌مندان در ساعت‌ها و روزهای مشخصی می‌توانند از این تلسکوپ‌ها استفاده کنند. در ادامه به معرفی بخش‌های مختلف گنبد مینا خواهیم پرداخت.

منبع عکس‌های گالری (از راست به چپ): گوگل مپ. عکاس‌ها: ahmadreza، فرهاد سخائی، سجاد سعادت، ahmadreza

موزه علوم

گالری و موزه علوم گنبد مینا در مساحت ۱۰۰۰ متر مربع، داستان زمین و علوم مختلف وابسته به آن را برای بازدیدکنندگان تعریف می‌کند؛ در این موزه می‌توان درباره زندگی انسان‌های ماقبل تاریخ اطلاعات کسب کرد. سالن سینمای سه‌بعدی گنبد مینا نیز در وسط موزه علوم قرار گرفته است. موزه علوم به چند بخش تقسیم می‌شود:

بخش زمین، سیاره زنده: بخشی برای آشنایی با چگونگی پیدایش زمین، علوم زمین‌شناسی، جغرافیای طبیعی، اقلیم‌شناسی و علوم وابسته، روایت داستان زمین، نمایش جدول تناوبی مندلیف، شهاب‌سنگ‌ها، کانی‌ها، سنگ‌های ویژه و فسیل‌ها و نمایش مجسمه مومی ابوریحان بیرونی (دانشمند مشهور ایرانی خبره در علم نجوم و ریاضیات در حین اندازه‌گیری جرم حجمی کانی‌ها با وسایلی که خود ابداع کرده بود.

در بخش اول موزه علوم همچنین می‌توان با استفاده از میز ابزارهای زمین‌شناسی، آزمایشاتی در مورد کانی‌شناسی، لایه‌های زمین‌شناسی، ساخت آتشفشان، توپوگرافی، برداشت فسیل از زیر لایه‌ها و غیره انجام داد و حس یک دانشمند را درک کرد.

نمایشگر دیواری و چرخ فرمانی در مقابل آن از دیگر جذابیت‌های بخش اول موزه علوم گنبد مینا است؛ چرخی که در هر دور، بازدیدکنندگان را ۱۰۰ سال به عقب یا جلو می‌برد. افراد با سوار این چرخ شدن، می‌توانند در دل زمان سفر و تغییرات زمین را از ابتدا تا امروز مشاهده کنند. ٰشرایط آب‌و‌هوایی و اقلیمی در دوره‌های زمانی متفاوت نیز به‌صورت انیمیشن برای بازدیدکنندگان به نمایش گذاشته می‌شود.

ٰموزه نجوم: این موزه اولین موزه‌ای است که بازدیدکنندگان در بدو ورود با آن مواجه می‌شوند. اسطرلاب (اجداد آسمان نماها؛ وسیله‌ای برای محاسبات نجومی همچون زمان طلوع آفتاب، زمان غروب خورشید، بعد و میل خورشید و محاسبه زمان) و یک ساعت نجومی بزرگ بخشی از وسایل موجود در موزه نجوم هستند. ماکت ابزار سفر «کیکاووس» (پادشاه پیشدادی ایران) برای سفر به آسمان‌ها و ماکت گلایدر «عباس ابن فرناس» (دانشمند و فیزیک‌دان مشهور جهان اسلام) را نیز می‌توان در این بخش مشاهده کرد.

موزه پرتابه‌های فضایی: وجود ماکت‌هایی از راکت‌ها، پیش‌برنده‌ها، فضاپیماها، ماهوار‌ه‌های فضایی و سازه‌های فضایی ساخت ایران (ماهواره امید، مصباح و غیره) و نمایش انیمیشن‌های جذاب، این موزه را تبدیل به یکی از بخش‌های محبوب گنبد مینا کرده‌اند. در این بخش، اطلاعاتی درباره ستاره‌شناسی، هوافضا، تاریخ فضایی و امکان حیات بشر در فضا ارائه می‌شود.

شبیه‌سازی کویر لوت:کویر لوت از گرم‌ترین نقاط کره زمین و دارای بافت زمین‌شناسی و گونه‌های گیاهی و جانوری منحصربه‌فرد است؛ منطقه‌ای که در حوزه نجوم و ستاره‌شناسی نیز اهمیت بسیاری دارد. در بخش شبیه‌سازی کویر لوت گنبد مینا می‌توانید فضای حیرت‌انگیز کویر لوت را تجربه کنید.

موزه سحر و جادو: در این موزه اطلاعات جالبی از «کتاب التحلیل» و سه برادر خراسانی در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد که در گذشته‌، دستاوردهای بی‌نظیری با استفاده از علوم مختلف ریاضی، فیزیک و شیمی همچون ساخت و طراحی ماشین‌های ساده انجام داشته‌اند. فرستادن سفیران به کشورهای مختلف جهان جهت کسب علوم و دریافت آخرین اطلاعات علمی جهان از طریق صحبت با دانشمندان و اساتید حوزه نجوم در نقاط مختلف جهان از دیگر اقدامات آن‌ها است. ماشین‌های جادوگری و اشیای قدیمی با قدمت حدود ۲۰۰۰ سال مانند پیل اشکانی و پیل تیسفون (اولین پیل‌های الکتریکی شیمیایی) از دیگر وسایلی هستند که در موزه سحر و جادو دیده می‌شوند؛ پیل‌هایی که در گذشته برای مراسم و جشن‌های آیینی به کار می‌رفتند.

بخش زمین، گهواره حیات: در این بخش، داستان‌ حیات در کره زمین نقل و به زیست‌شناسی و علوم وابسته به آن پرداخت می‌شود. برخی گونه‌های گیاهی و جانوری قابل یافت در ایران (به‌صورت تاکسیدرمی یا مجازی) و مجسمه‌های علمای ایرانی نظیر جرجانی حکیم (پزشک شهیر ایرانی قرن ششم) و دیگر طبیعی‌دان‌های ایرانی از دیگر جذابیت‌های این بخش موزه علوم هستند.

ترازوهای سیاره‌ای: این ترازوها تداعی‌گر ابزارهای موجود در سفینه فضایی هستند. افراد با ایستادن روی ترازوها می‌توانند وزن خود روی سیاره‌هایی چون عطارد، زهره، مریخ، مشتری، اورانوس، نپتون، پلوتون و ستاره خورشید را محاسبه کنند.

سایر ابزارهای موجود در گنبد مینا: آینه های جادویی و دیجیتال از دیگر اشیای موجود در موزه علوم هستند. افراد با قرار گرفتن جلوی این آینه‌ها در هر لحظه لباس‌های مختلفی بر تن خود می‌بینند. لباس٬های فضانوردی و لباس‌های مشاهیر داخل موزه نیز در این بخش در معرض نمایش هستند.

ویدئو وال

ویدئو وال‌ها یا صفحات نمایشگر در داخل راهروهای گنبد مینا فیلم‌های علمی و تخیلی پخش می‌کنند. جالب است بدانید این نمایشگرها آلودگی صوتی در راهروها ایجاد نمی‌کنند و افراد برای شنیدن صدای فیلم‌ها باید در فاصله کمی از نمایشگر قرار بگیرند.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: ahmadreza

اتاق آسمان نما

فضایی با ظرفیت ۱۵۰ صندلی در چند ردیف پشت هم در بخشی از گنبد مینا ایجاد شده است که سقفی گنبدی‌شکل با پرده‌ای به قطر ۱۸ متر آن را در بر می‌گیرد. بازدیدکنندگان می‌توانند با نشستن روی صندلی‌های راحت و انعطاف‌پذیر این بخش، به‌راحتی صندلی‌ها را بخوابانند و به زیبایی‌های آسمان شب در سقف گنبدی بنگرند.

چهار پروژکتور در دو طرف سالن اتاق آسمان نما گنبد مینا چهار پروژکتور تعبیه شده است که آسمان شب را به کمک نرم‌افزارها روی پرده نمایشی سقف بنا به نمایش می‌گذارند. تکنولوژی خاصی برای پخش صدا نیز در نظر گرفته شده است تا حاضران در سالن احساس کنند صداها از پشت پرده نمایش منتشر می‌شوند. امکانات برای افراد توان‌یاب نیز در نظر گرفته شده است.

ساعت کاری آسمان نما نبد مینا در روزهای مختلف سال، متفاوت است؛ بنابراین بهتر است قبل از مراجعه به این مجموعه، از طریق صفحه اینستاگرام یا سامانه شهرداری تهران برای خرید بلیط اماکن گردشگری، از ساعات کاری دقیق و برنامه اکران فیلم‌های هیجان‌انگیز آن اطلاع کسب کنید.

در گنبد مینا رصدهای گروهی شبانه نیز در برخی از روزهای هفته برگزار می‌شود که شرکت در آن‌ها رایگان است.

در گنبد مینا در ماه رمضان سال ۱۴۰۳ (نوروز ۱۴۰۳)، در چهار سانس از ساعت ۱۹ تا ۲۳ فیلم اکران می‌شود. بازدید از مجموعه نیز از ساعت ۱۰ تا ۲۲:۳۰ میسر است.

لیگ بازی‌های استراتژیک ایرانی و غرفه‌های واقعیت مجازی (VR) از ویژه برنامه‌های نوروز ۱۴۰۳ در گنبد مینا است. در این مجموعه در سال‌های گذشته نمایشگاه بازی‌های روی میز و برنامه رصد در نقاط مختلف ایران نیز برگزار شده است.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: Fahime Ghts

قیمت بلیط گنبد مینا در سال ۱۴۰۳، برای بازدیدکننده داخلی (بازدید کامل)، ۸۰,۰۰۰ تومان است.

برای خرید اینترنتی بلیط گنبد مینا باید به سامانه شهرداری تهران برای خرید بلیط اماکن گردشگری مراجعه کنید.

منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: SAJJAD NAZI

اگر تاکنون به گنبد مینا رفته‌اید، تجربه‌های خود را با کجارو و خوانندگان ما در میان بگذارید.