سد لفور کجاست؟ تجربه طبیعت‌گردی در قلب سوادکوه شمالی
- بازدید از این جاذبه رایگان است
- ایران، استان مازندران، شهرستان سوادکوه، بخش شیرگاه، دهستان لفور، شرق روستای لفورک
در دل جنگل‌های بکر مازندران، جایی میان کوه‌ها، سدی قرار گرفته که گویی تکه‌ای از بهشت را در خود جای داده است. سد لفور یا سد البرز با آب‌های آرام و درختان سرسبز و انبوه، هر بیننده‌ای را مسحور می‌کند. اطراف سد، پوشیده از جنگل‌های انبوه، آبشارهای خروشان و سکوتی دل‌انگیز است که فقط صدای طبیعت آن را می‌شکند. این سد از جاهای دیدنی سوادکوه به شمار می‌آید و در استان مازندران و شهرستان سوادکوه قرار دارد. با ادامه این مطلب همراه شوید تا شما را با سد لفور بابل و منطقه شگفت‌انگیز اطراف آن بیشتر آشنا کنیم.
- سد لفور کجاست؟
- مسیر دسترسی به سد لفور
- معرفی سد لفور
- تاریخچه سد لفور
- بهترین زمان سفر به سد لفور
- سد لفور در بهار
- سد لفور در تابستان
- سد لفور در پاییز
- سد لفور در زمستان
- تفریحات سد لفور
- ماهیگیری در سد لفور
- دهستان لفور
- آثار باستانی و تاریخی لفور
- اقامت در منطقه لفور
- اقامتگاه نزدیک سد لفور
- امکانات رفاهی سد لفور
- جاهای دیدنی سد لفور
- هفت آبشار تیرکن
- آبشار ترز
- جنگل های هیرکانی
سد لفور کجاست؟
- آدرس: استان مازندران، شهرستان سوادکوه، بخش شیرگاه، دهستان لفور، شرق روستای لفورک (مشاهده روی نقشه)
سد لفور که از جاهای دیدنی مازندران است، در ۴۳ کیلومتری جنوب بابل (یک ساعت با خودرو) قرار دارد.
مسیر دسترسی به سد لفور
اگر از سمت جاده فیروزکوه قصد سفر به لوکیشن سد لفور را دارید، باید بعد از گذشتن از شهرهای پل سفید، زیر‌آب و شیرگاه مسیر خود را به‌سمت جاده شیرگاه-بابلکنار تغییر دهید که از مناطق کلیج خیل و اسلام آباد عبور می‌کند. جاده هراز شما را به‌ترتیب به سمت شهرهای آمل و بابل راهنمایی می‌کند.
در شهر بابل باید به‌دنبال حرکت در مسیر جاده گنج افروز به‌طرف بابلکنار باشید. جاده گنج افروز به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود، در مجاورت دره‌ای بزرگ قرار دارد و از همین رو با رانندگی ایمن و رعایت سرعت مطمئنه می‌توانید بدون هیچ مشکلی از این مسیر عبور کنید. سپس با عبور از شهر بابلکنار، به سه راهی شیردارکلا می‌رسید که مکانی بسیار شلوغ و پر رفت‌وآمد است و از هر کسی مسیر سد لفور را بپرسید، به شما کمک خواهد کرد.
منابع عکس‌ها: mehrnews.com ،villakadeh.net | عکاس‌ها: شهاب آقایی، نامشخص
برای دیدن منظره پشت سد لفور مازندران باید از ضلع شرقی سد به تاج آن برسید که ممکن است ماموران سد مانع شوند یا از مسیر روستای گالشکلا استفاده کنید که به‌نظر زیباتر است. از جاده اصلی باید حدود پنج کیلومتر را طی کنید تا به روستای گالشکلا برسید؛ هرچند جاهایی در طول مسیر، بر فراز سد قرار دارد و به این ترتیب با منظره‌ای خیره‌کننده مواجه خواهید شد.
معرفی سد لفور
استان مازندران از لحاظ آب‌وهوایی و پوشش گیاهی و همچنین تجمع گونه‌های جانوری، یكی از مناطق بی‌نظیر ایران است که در كنار تمام زیبایی‌های آن، سد بزرگ و كم‌نظیر لفور خودنمایی می‌کند. سد لفور سوادکوه که آن را با نام‌های «سد البرز»، «سد صالحی مازندرانی» و «سد پاشاکلا» نیز می‌شناسند، در دل جنگل‌های وسیع این منطقه قرار دارد و نقشی حیاتی برای مردم و محیط زیست ایفا می‌كند.
ارتفاع دریاچه سد البرز از پی ۷۸ متر، طول تاج ۸۳۸ متر، عرض تاج ۱۲ متر و عرض پی آن ۴۵۰ متر است. میزان حجم کل مخزن به ۱۴۲ میلیون مترمکعب و حجم مفید آن به ۱۲۲ میلیون مترمکعب می‌رسد.
ساختار طبیعی سد لفور شیرگاه و استفاده از سنگ‌ریزه در ساخت آن باعث شده است که با كمترین آلودگی و مشكلات زیست‌محیطی، بیشترین خدمت را به مردم این منطقه برساند و یكی از مهم‌ترین منابع تامین آب شرب مردم این منطقه و شهرهای اطراف باشد.
تاریخچه سد لفور
در سال‌های آخر حکومت پهلوی، مطالعات اولیه و امکان‌سنجی احداث یک سد مخزنی روی رودخانه بابلرود در منطقه بابلکنار انجام شده بود؛ اما با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ شمسی، موضوع احداث سد به تعویق افتاد تا اینکه در سال ۱۳۷۴ شمسی و با تغییر محل احداث آن از بابلکنار به منطقه لفور در شهرستان سوادکوه شمالی، دستور اجرای طرح صادر و سد لفور مازندران با ارتفاع ۷۲ متر روی تلاقی سه رودخانه کارسنگ رود و آذر رود و اسکلیم رود احداث شد.
در ابتدا، سد لفور با نام «سد پاشاکلا» شناخته می‌شد و تابلوهایی با همین نام در حاشیه جاده‌های لفور و بابلکنار نصب شده بود. پروژه سد پاشاکلا با این هدف ساخته شد که آب موردنیاز ۵۴ هزار هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان‌های بابل، بابلسر، قائم‌شهر و جویبار را تأمین کند.
بهترین زمان سفر به سد لفور
سد لفور بابل در دل جنگل لفور، منظره‌ای زیبا و دل‌نواز را پیشکش افراد عاشق طبیعت‌گردی می‌کند و به همین دلیل در تمامی فصول سال شلوغ است و کمتر زمانی پیش می‌آید که این منطقه را بتوان خلوت دید. مسیر رفتن به سد لفور نیز به نوبه خود زیبا است و از دل جنگل‌ها و چشمه‌ها و آبشارهای كم‌نظیر می‌گذرد.
سد لفور در بهار
بهترین زمان سفر به سد لفور سوادکوه، ترجیحا فصل بهار است. اگر مایل باشید در دل طبیعت و با شیوه‌ای متفاوت وقت خود را سپری کنید، چادر و امکانات اولیه ایجاد یک کمپ جزو ملزومات این سفر به حساب می‌آید. در شب، حشره‌ها و جانوران موذی زیاد می‌شوند و در جنگل هم همیشه باران می‌بارد؛ پس چادر شما باید در برابر رطوبت مقاوم و توری برای جلوگیری از ورود حشرات داشته باشد.
بهترین زمان سفر به سد لفور، فصل بهار است
سد لفور در تابستان
در تابستان آب‌وهوای حوالی سد لفور گرم و مرطوب است و به دلیل نزدیکی به دریا، رطوبت هوا به‌شدت افزایش می‌یابد. اگرچه تابستان بهترین زمان برای تفریحات آبی در سد لفور شیرگاه است؛ اما رطوبت بالا احتمالا موجب آزار گردشگران غیربومی خواهد شد.
سد لفور در پاییز
در فصل پاییز، طبیعت سد لفور و اطراف آن یکی از زیباترین جلوه‌های خود را برای گردشگران و طبیعت دوستان به نمایش می‌گذارد. در این بازه زمانی از سال، آب‌وهوای سد لفور مطبوع و خنک است و رنگ‌های زیبای پاییزی را در هر گوشه و کنار خواهید دید. برای سفر به سد لفور بابل در فصل پاییز بهتر است پیش از سفر وضعیت آب و هوایی منطقه را بررسی کنید.
سد لفور در زمستان
طبیعت سد لفور و جنگل‌های اطراف آن در فصل زمستان سرد و مه‌آلود است. در زمستان دمای این ناحیه بین پنج تا ۱۲ درجه سانتی گراد متغیر است و اگرچه بارش برف به ندرت اتفاق می‌افتد؛ اما مسیرهای لغزنده و باران‌های گاه و بی‌گاه پای ثابت این زمان از سال در این منطقه خواهند بود.
تفریحات سد لفور
برای کسانی که از هیاهوی شهر به دامان طبیعت پناه می‌برند، شاید بهترین تفریح در حوالی سد لفور سوادکوه، داشتن آرامش در محیطی زیبا با آب‌وهوایی معتدل و خوب باشد. پیاده‌روی در دل جنگل‌های هیرکانی، آب‌تنی در آبشارها و حوضچه‌های طبیعی اطراف سد، عکاسی برای ثبت خاطرات به یاد ماندنی و... همگی از تفریحات رایج در بازدید از سد لفور استان مازندران هستند.
منابع عکس‌ها: villakadeh.net، کجارو، mehrnews.com | عکاس‌ها: شهاب آقایی، شهرام شهابی، TELLURIDE 749
ماهیگیری در سد لفور
علاوه بر این، ماهیگیری هم یکی از تفریح‌های بازدیدکنندگان سد لفور است؛ به‌خصوص که ماهی‌های معروف سد لفور، زردپر، سرخ باله و سفید رودخانه‌ای هستند. البته به این نکته توجه داشته باشید که مجوز ماهیگیری تنها در بازه‌های زمانی خاصی از سال صادر می‌شود.
دهستان لفور
لفور (لپور) یکی از دهستان‌های شهرستان سوادکوه شمالی در استان مازندران به شمار می‌رود که از ۲۹ آبادی و روستا تشکیل شده است. این روستاها به حدی زیبا و جذاب هستند که هر گردشگری را به روستاگردی و معاشرت با مردم بومی آن وادار می‌کنند. از جمله روستاهای لفور می‌توان به گشنیان، نفت‌چال، چاکسر، اسبوکلا، گالشکلا، میرارکلا، غوزک رودبار، امامکلا، کالیکلا، مرزی‌دره و عالم‌کلا اشاره کرد.
هارمونی زیبایی‌ها، درهم‌تنیدگی انسان و دست ساخته‌های بشر با طبیعت و توقف زمان در هزاره‌های گذشته، همگی شاید فقط در منطقه لفور سوادکوه قابل‌مشاهده باشد. هم‌نوایی کوهستان، جنگل، چشمه‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه، آبشار و زندگی روستایی به‌خوبی در منطقه لفور به چشم می‌خورد.
گردشگران با سفر به این منطقه می‌توانند ماهیگیری در دریاچه و رودخانه، لم دادن به درختان بلند راش و افرا، قدم زدن در روستاها و حس بی‌نظیر پیاده‌روی با پای برهنه در آب سرد رودخانه و تجربه خلوت با خدا در دل امامزاده‌ها و مساجد چوبی را تجربه کنند.
از جاذبه‌های گردشگری و مذهبی این منطقه می‌توان به جنگل خربمرد، امامزاده سه تن بزرگوار (گزو)، آبشار گزو، امامزاده سید محمد ال کیا (نفت چال)، رودخانه اسکلیم رود، هفت آبشار سوادکوه، پارک جنگلی جوارم، روستای بورخانی، آبشار اسکلیم یا گالش کلا اشاره کرد که باید در برنامه سفر هر گردشگری قرار بگیرد.
آثار باستانی و تاریخی لفور
در پی کاوش‌های اخیر در محوطه سد لفور بابل که روی تپه تاریخی چاشتخوران صورت گرفت، آثار معماری از دوران عصر آهن به دست آمد. آثار مکشوفه این تپه تاریخی را می‌توان پی سنگی خانه‌ها، تنور و خمره ذخیره‌سازی مواد غذایی و همچنین قالب‌های سنگی و سفالی ذوب فلز عنوان کرد. بنا به‌گفته باستان‌شناسان، مطالعات اولیه روی این آثار نشان می‌دهد که مردم این منطقه موفق به دستیابی به روش پیشرفته‌ای از پخت سفال در فرم‌های گوناگون و ذوب فلزات شده بودند.
از کاوش‌های باستان‌شناسی محدوده سد لفور، آثاری از عصر آهن به دست آمده است
در محوطه سد لفور همچنین دو گورستان مربوط به اوایل اسلام کشف شده است که اجساد آن به‌همراه تابوت‌های چوبی با بست‌های فلزی و گورهایی با آجر دفن شده بودند.
اقامت در منطقه لفور
منطقه لفور بی‌شک در چهار فصل سال دیدنی است و تصاویری بدیع و چشم‌نواز را به نمایش می‌گذارد. بهار با برگ‌های تازه جوانه زده گیاهان و تابستان به‌دلیل هوای مطبوع و خنکش، مقصد بسیاری از گردشگران است؛ اما قطعا لفور در فصل پاییز به اوج زیبایی خود می‌رسد. چادر زدن در حاشیه سد، با رعایت نکات ایمنی می‌تواند تجربه هیجان‌انگیزی برایتان رقم بزند و ماحصل این اقامت نیز بیدار شدن در زیباترین صبحگاهی است که تجربه آن شاید هیچ‌گاه تکرار نشود.
اقامتگاه نزدیک سد لفور
منطقه لفور مملو از خانه‌های بومگردی و کلبه‌های چوبی و کاهگلی در دل جنگل است که می‌توانید برای یک شب، زندگی روستایی تمام‌عیاری را در کنار حیوانات اهلی تجربه و از غذاهای ارگانیک نوش جان کنید. برای یافتن این خانه‌های بومگردی کافی است، به کناره جاده دقت کنید تا شماره تماس مالکان آن را بیابید.
امکانات رفاهی سد لفور
در حوالی سد لفور شیرگاه به‌جز کلبه‌های چوبی برای اقامت و قایق‌های کوچکی که گاها برای قایق‌سواری در دریاچه اجاره داده می‌شوند، چیز خاص دیگری پیدا نخواهید کرد. اگرچه امکانات رفاهی حاشیه دریاچه محدود است؛ اما اقامتگاه‌های بومگردی، رستوران‌های محلی و حتی پارک جنگلی در نزدیکی سد لفور قرار دارند.
جاهای دیدنی سد لفور
هفت آبشار تیرکن
- آدرس: استان مازندران، شهرستان بابل، بخش بابلکنار، دهستان درازکلا، روستای تیرکن
- فاصله از سد لفور: ۳۳ کیلومتر (یک ساعت با خودرو)
در دل جنگل‌های سرسبز و پر رمز و راز لفور، جایی در استان مازندران، مجموعه‌ای دیدنی از آبشارها قرار دارد که با نام هفت آبشار سوادکوه شناخته می‌شود. این مجموعه از چند آبشار کوچک و بزرگ تشکیل شده است که به‌صورت پلکانی در امتداد هم جاری‌اند و منظره‌ای چشم‌نواز را به وجود آورده‌اند.
آبشارهای تیرکن در نزدیکی روستای تیرکن از توابع دهستان درازکلا واقع شده‌اند و به همین دلیل با نام «هفت آبشار تیرکن» نیز از آن‌ها یاد می‌شود. بلندترین آبشار این مجموعه حدود ۹ متر ارتفاع دارد و با صدای خروش آب در میان درختان بلند و انبوه جنگل، آرامشی کم‌نظیر را به بازدیدکنندگان هدیه می‌دهد.
اگر قصد سفر به این منطقه را دارید، فصل بهار به‌ویژه اردیبهشت‌ماه بهترین زمان برای بازدید از هفت آبشار سوادکوه است؛ زمانی که طبیعت در پرطراوت‌ترین حالت خود قرار دارد و مسیر دسترسی نیز راحت‌تر است.
آبشار ترز
- آدرس: استان مازندران، بخش مرکزی شهرستان سوادکوه، دهستان لفور، مسیر جاده بابلکنار-لفور، شمال روستای شارقلت
- فاصله از سد لفور: هفت کیلومتر (۱۰ دقیقه با خودرو)
در دل جنگل‌های همیشه سبز هیرکانی و در منطقه سرسبز لفور سوادکوه، مجموعه‌ای از آبشارهای زیبا و تماشایی به نام آبشارهای ترز قرار دارد که یکی از بکرترین و چشم‌نوازترین جاذبه‌های طبیعی استان مازندران است.
برای رسیدن به آبشارهای ترز باید مسیر پرماجرایی را از میان درختان تنومند جنگل و در امتداد رودخانه بابلرود طی کنید؛ مسیری که از زیباترین مسیرهای طبیعت‌گردی ایران به‌شمار می‌رود. صدای پرخروش آب و طراوت برگ‌های درختان تجربه‌ای بی‌نظیر از سفر در دل طبیعت را برای گردشگران رقم می‌زند.
آبشار اصلی ترز از میان درختان سر به فلک کشیده جنگل فرو می‌ریزد و اطراف آن را خزه‌های سبز و گیاهان خودرو پوشانده‌اند. ساختار آهکی آبشار باعث شده است تا در گذر زمان، دیواره‌هایی چندطبقه و پلکانی در پشت آن شکل بگیرند که جلوه‌ای خاص و منحصربه‌فرد به این پدیده بخشیده‌اند.
جنگل های هیرکانی
- موقعیت: محدوده ۶ استان شمالی ایران (گستره وسیعی در جنوب دریای خزر و شمال رشته کوه البرز)
- فاصله از سد لفور: ۱۵ کیلومتر (۳۰ دقیقه با خودرو)
جنگل‌های هیرکانی یکی از کهن‌ترین رویشگاه‌های جهان هستند که بخش وسیعی از شمال ایران و قسمت کوچکی از جمهوری آذربایجان را در بر می‌گیرند. این جنگل‌ها با قدمتی حدود ۴۰ میلیون سال، یادگاری از دوران سوم زمین‌شناسی به‌شمار می‌روند و به همین دلیل از آن‌ها به‌عنوان موزه‌ای زنده از تاریخ طبیعی زمین یاد می‌شود.
پژوهش‌های زمین‌شناسی نشان می‌دهد که خاک و پوشش گیاهی این منطقه، نشانه‌هایی از گونه‌های بسیار کهن و حتی بقایای گیاهان فسیلی را در خود دارد. به همین علت، جنگل‌های هیرکانی از نظر علمی و زیست‌محیطی اهمیت جهانی دارند. این جنگل‌ها مانند نواری سبز در حاشیه جنوبی دریای خزر گسترده شده‌اند و با پوشش انبوه درختان و گونه‌های گیاهی متنوع، یکی از غنی‌ترین اکوسیستم‌های کره زمین را شکل داده‌اند.
منابع عکس‌ها: گوگل مپ، irandestination.com | عکاس‌ها: نامشخص
در سال ۲۰۱۹ میلادی به دلیل قدمت، تنوع زیستی و ارزش اکولوژیکی بالا، جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث طبیعی جهانی یونسکو به ثبت رسیدند. این رویشگاه‌ها از ناحیه گیلداغ در جمهوری آذربایجان آغاز می‌شوند و پس از گذر از استان‌های آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان و سمنان تا مرزهای خراسان شمالی امتداد می‌یابند.
اگر قصد سفری متفاوت به قلب طبیعت مازندران را دارید، حتما بازدید از سد لفور مازندران را در برنامه خود قرار دهید. این منطقه، مقصدی ایده‌آل برای عاشقان طبیعت و عکاسی است. اگر تجربه سفر به این منطقه رویایی را دارید، لطفا تجربه و راهنمایی‌های خود را با ما و کاربران کجارو در میان بگذارید.
نویسنده: صدیقه شجاعی
منبع عکس کاور: گوگل مپ | عکاس: Mahdi-Rezaei (چشم انداز دریاچه سد لفور)
سوالات متداول
سد لفور کجاست؟
سد لفور که از جاهای دیدنی مازندران است، در ۴۳ کیلومتری جنوب بابل (یک ساعت با خودرو) قرار دارد.
سد لفور در کدام شهر است؟
منطقه و سد لفور از دیدنیهای شهرستان سوادکوه استان مازندران است. این جاذبه در بخش شیرگاه و دهستان لفور، در شرق روستای لفورک قرار دارد.
