مسجد جامع سراب

مسجد جامع سراب یادگاری از قرن نهم هجری قمری است که مناره و گلدسته ندارد و بخش های مختلف آن شامل شبستان، حیاط، منبر، سه محراب، ستون‌های متعدد، طاق‌های جناقی و گنبدهای مدور می‌شود. این مسجد که از جاهای دیدنی استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود، در تاریخ یک فروردین ۱۳۴۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۷۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منبع عکس: سایت dana.ir (عکاس: ناشناس)

مسجد جامع سراب در استان آذربایجان شرقی قرار دارد و دسترسی به آن از طریق خیابان مطهری میسر است.

• آدرس: استان آذربایجان شرقی، سراب، خیابان مطهری (نمایش روی نقشه)

مسجد جامع سراب یکی از جاهای دیدنی سراب به شمار می‌رود که از قرن نهم هجری قمری بر جای مانده است. در ورودى شرقى مسجد مزین به کتيبه‌اى مرمرين با خط نسخ است که در دوره گورکانيان و ترکمانان آق‌‌قويونلو و هم‌عصر سلطنت ابوالنصر اوزون حسن آق‌قويونلو رواج داشت. این اثر تاریخی در اول فروردین ۱۳۴۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۷۹۷ به‌‌عنوان یکی از آثار ملی ثبت شده است.

اخیرا در حفاری‌های به عمل آمده جهت تعمیرات در مسجد جامع سراب مشخص شد که این مسجد روی مسجدی بسیار قدیمی احداث شده است که آثار آن دیده می‌شود.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید صدقی‌نژآد)

مسجد جامع سراب بدون گلدسته و مناره ساخته شده و از يک شبستان بزرگ و حياط کوچکی در سمت غربى و دو در ورودى تشکيل شده است. بدنه داخلی مسجد فاقد تزیینات خاصی است و فقط در ضلع جنوبی آن سه محراب وجود دارد که دو محراب آن دارای تزیینات بسیار ساده گچی هستند و محراب سوم با کاشی لعابدار و زرین‌فام مزین شده است. ارتفاع محراب سوم به ۱۴۲ سانتی‌متر و عرض آن از گوشه لچک‌ها به ۱۵۲ سانتی‌متر می‌رسد. داخل محراب از کاشی یک‌پارچه با نقش اسلیمی، ختایی و لعاب فیروزه‌ای ساخته شده است و هر دو لچکی از همان جنس هستند. کتیبه‌ای به عرض ۳۰ سانتی‌متر از قطعات کاشی زرین‌فام با نقوش برجسته، زیبایی دوچندان به محراب بخشیده‌اند. متاسفانه قسمت اعظم کتیبه آسیب دیده و تخریب شده است؛ اما با توجه به قسمت‌های باقی‌مانده گمان می‌رود که حاوی تاریخ ساخت یا سازنده محراب باشد. این محراب مسجد که ۵۰۰ سال قدمت دارد، در سال‌های اخیر به موزه آذربایجان سپرده شد.

منبع عکس: گوگل مپ (عکاس: حمید صدقی‌نژاد)

شبستان مسجد شامل مجموعه‌اى از گنبدها می‌شود که به استثناى رديف چهارم از شرق مستقيما روى طاق جناقى و ستون‌ها ساخته شده‌اند.

مسجد داراى منبری چوبى با هفت پله‌ بلند است که ۳٫۶ متر طول و ۲٫۱۰ متر ارتفاع دارد و در بالاى بخش شرقى آن نام واقف منبر با خط ثلث زيبا از چوب سفيد منبت‌کارى شده است.

منبع عکس: سایت dana.ir (عکاس: ناشناس)

مسجد جامع سراب دو در ورودی دارد که یکی در شرق و دیگری در ضلع غربی آن قرار گرفته‌اند. در بالای در ورودی شرقی، کتیبه‌ای از سنگ مرمر به خط نسخ و متعلق به دوره ترکمانان آق قویونلو به چشم می‌خورد و تاریخ ۸۷۵ هجری قمری و نام بانی مسجد «حاجی رفیع‌الدین بن الحاجی مشیرالدین» بر آن حک شده است. این در به‌وسیله ۱۰ پله به صحن و شبستان متصل می‌شود. در قسمت غربی نیز به‌واسطه هفت پله بلند سنگی، حیاط کوچک غربی را به شبستان بزرگ مسجد مرتبط می‌کند.

منبع عکس: ویکی مدیا (عکاس: آیدین تبریزی)

• نماز جمعه شهر سراب و بسیاری از مراسم مذهبی در طول ایام سال مانند نماز بزرگ عید فطر و مراسم اعتکاف در این مکان مذهبی برگزار می‌شود. همچنین بسیاری از مردم شهر سراب مراسم ترحیم درگذشتگان خود را در این مکان برگزار می‌کنند.
• در ساعات نماز می‌توانید از این مسجد دیدن کنید.
• هنگام بازدید از مسجد جامع سراب، لباس مناسب بر تن داشته باشید.

نویسنده: زهرا آذرنیوش/ بازنویسی: صدیقه شجاعی