خانه موزه شهید چمران

در میان هیاهو و شلوغی‌های تهران و در نزدیکی بازار بزرگ، خانه‌ای در یکی از بافت‌های قدیمی این شهر قرار دارد که محل تولد و بزرگ شدن فردی است که در تاریخ معاصر ایران از جایگاه علمی، سیاسی و اجتماعی بالایی برخوردار است. این مکان خانه پدری شهید مصطفی چمران است که در زمان حاضر با همت شهرداری تهران بازسازی و مرمت شده و با تبدیل به موزه، در ردیف جاهای دیدنی تهران قرار گرفته است.

اگر جزو آن دسته از افراد هستید که به بازدید از خانه‌های افراد مشهور و معروف و آشنا شدن با نحوه‌ زندگی آن‌ها علاقه‌مند هستند با کجارو همراه باشید تا از خانه موزه‌ چمران دیدن کنید.

«می‌خواهم شمع باشم و بسوزم و دنیا را روشن کنم.»

«شهید چمران»

مصطفی چمران در اوایل دهه‌ ۱۰ خورشیدی در شهر تهران و در محله‌ قدیمی سرپولک به دنیا آمد. اصالت خانواده‌ ایشان به روستای چمران در بخش نوبران شهرستان ساوه می‌رسد. وی تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی در دانشکده فنی دانشگاه تهران به پایان رساند و سپس برای ادامه تحصیل راهی کشور آمریکا شد. دکتر چمران کارشناسی ارشد برق را از دانشگاه تگزاس و دکترای خود را در رشته الکترونیک و فیزیک پلاسما از دانشگاه برکلی کالیفرنیا دریافت کرد.

شهید چمران در طول زندگی سیاسی و مبارزاتی خود مدتی را در کشور مصر به یادگیری روش‌های مبارزاتی چریکی و تعلیم دادن آن‌ها پرداخت و سپس برای یاری رساندن به مردمان لبنان راهی این کشور می‌شود. بعد از انقلاب و با شروع جنگ ایران و عراق نقش بسیاری مهمی در جبهه‌های مبازره بر عهده داشت. دکتر چمران در تاریخ ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ خورشیدی در منطقه دهلاویه به شهادت رسید.

این خانه‌ مربوط به اواخر دوران قاجار، ۲۲۴ متر مربع مساحت اعیانی و ۵۱۲ متر مربع عرصه دارد. ورودی بنا در ضلع جنوبی است و دارای یک حیاط مرکزی به ابعاد ۱۰ در ۱۷ متر است. در سه جبهه‌ حیاط فضاهای معماری و مسکونی را می‌توان دید. مطبخ کوچک این خانه در ضلع شمال غربی جای دارد. این ساختمان آب‌انباری نیز دارد که پاشیر آن در زیر اتاق نشیمن قرار دارد.

خانه‌‌ پدری چمران تا زمان زنده بودن والدین ایشان همچنان مورد سکونت بود. در سال ۱۳۸۵، سازمان توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران اقدام به بازسازی و مرمت این خانه کرد. در سال ۱۳۸۷ این خانه موزه افتتاح شد و امروزه به‌عنوان یکی از دیدنی های پایتخت، میزبان گردشگران است.

در این موزه در دو بخش می‌توانید برخی از وسایل شخصی شهید چمران از کودکی تا شهادت را ببینید.

در این قسمت تصاویر اسناد و مدارک تولد، کارنامه‌های مقاطع تحصیل در مدرسه و دانشگاه در معرض نمایش قرار دارد.

در این بخش می‌توانید تصاویری از تحصیل دکتر چمران در دانشگاه آمریکا، تصاویر مربوط به حضور ایشان در لبنان و دوران جنگ ایران و عراق را ببینید. برخی از وسایل شخصی این شهید نیز در این بخش قرار دارد. دکتر چمران در طول تحصیل خود در مدرسه‌‌ درس نقاشی را از استاد ارژنگی فرا گرفت و تعدادی از نقاشی‌های وی در این موزه در معرض نمایش قرار دارد.

خدا بود و دیگر هیچ نبود، زمزم عشق، عارفانه، نیایش‌ها، بینش و نیایش و لبنان از جمله کتاب‌های این شهید است که در بخشی از این موزه مجموعه‌‌ای از آن‌ها در معرض نمایش قرار دارد و می‌توانید این کتاب‌ها را از راهنمای موزه تهیه و خریداری کنید.

در کنار خرید کردن از بازار ۱۵ خرداد و دیدن بناهای تاریخی مثل کاخ گلستان می‌توانید این موزه را در کوچه پس کوچه‌های قدیمی و اصیل تهران دیدن کنید. برای بازدید این خانه موزه به خیابان ۱۵ خرداد، محله‌ سرپولک، کوچه کمال بشیری، پلاک هفت بروید و ساعتی را با خاطرات باقی‌مانده از دکتر چمران سپری کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به این موزه، مترو ۱۵ خرداد است.

این خانه موزه همه روزه به غیر از جمعه‌ها و تعطیلات رسمی به روی بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان از ساعت ۸ صبح تا ۱۶:۳۰ عصر باز است. بازدید از این موزه رایگان است. اگر نیاز به اطلاعات بیشتری داشتید می‌توانید با شماره تلفن ۴۴۶۳۴۱۵۸-۰۲۱ تماس بگیرید.

نویسنده: اکرم زمانی نوری