شهر باستانی هترا (شهر باستانی الحضر)

شهر باستانی هترا که با نام شهر باستانی الحضر نیز شناخته می‌شود، در ۱۱۰ کیلومتری جنوب غربی موصل و ۷۰ کیلومتری غرب آشور قرار دارد. این شهر که از نیمه‌ی سده‌ی اول پیش از میلاد تا نیمه‌ی سده‌ی اول میلادی مسکونی بوده است، طرح دایره‌ای به قطر دو کیلومتر دارد و با خندق و ۱۶۳ برج محصور می‌شود. مجموعه شهر متشکل از بارو و دیوار، دروازه‌ها، معابد و آرامگاه‌ها است. هنر حجاری و پیکرتراشی هاترا در دنیای باستان شهرت دارد و مجسمه‌های متنوع و متعدد از آن روزگار به یادگار مانده که زینت‌بخش موزه‌ی بغداد است. از باشکوه‌ترین و بزرگ‌ترین بناهای الحضر معبد کبیر یا شمس است که ساکنان الحضر به آن هیکلاربا یعنی معبد کبیر و بیت الها به معنای خانه خدایان می‌گفتند و برای عبادت خدای خورشید بود. معبد کبیر با سنگ‌های یکپارچه عظیم مدور ساخته شده است و در وسط شهر قرار دارد. این معبد شامل ایوان‌ها، معابد کوچک و بناهایی مانند خلوتگاه شمس، معبد شحیرو، دورازه‌های معبد کبیر و... بود. مردمان این شهر در عبادات و اعتقادات خود برای خورشید اهمیت زیادی قائل بودند و آن را بزرگ خدایان و مذکر می‌دانستند و به آن شمس یا شمسا می‌گفتند. شهر باستانی هترا که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است، توسط داعشی‌ها به‌شدت مورد آسیب قرار گرفت و پس از چندی، دوباره بازپس‌گرفته شد.