غار زینگان

استان ایلام در غرب کشور با آب و هوای خشک و نسبتا گرم و کوهستانی به‌عنوان عروس زاگرس شهرت دارد. این استان دارای جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و طبیعی بسیاری است که هر سال هزاران گردشگر را به‌سمت آن روانه می‌کنند. غار زینگان از جاهای دیدنی مهران قطعه‌ای از بهشت گمشده در استان ایلام است؛ مکانی بی‌نظیر که می‌توان ساعت‌ها به دور از هیاهوی شهری در آن زمان سپری کرد.

بیشتر افراد با شنیدن کلمه غار، یک مکان سربسته و تاریک در دل کوه‌ها را در ذهن خود تجسم می‌کنند؛ اما باید بدانید که غار زینگان، یک غار سرپوشیده نیست و در واقع بیشتر به یک تنگه شباهت دارد؛ تنگه‌ای که یکی از طولانی‌ترین تنگه‌های شناخته شده در ایران است و طول آن به گفته یکی از اهالی بومی منطقه بیش از ۶ کیلومتر است. جالب است بدانید که ایلامی‌ها رسم دارند در دو هفته اول فروردین ماه به آغوش طبیعت بروند و با برپایی چادر در کوه و دشت، بهار را در دل کوهستان آغاز کنند. یکی از مناطق گردشگری و محبوب ایلامی‌ها غار طبیعی و روباز زینگان است؛ غاری که از شاخص‌ترین آثار طبیعی استان ایلام به شمار می‌آید و با آب و هوایی خنک، شما را شگفت‌زده خواهد کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با این غار، دیدنیها و امکانات آن آشنا کنیم.

عکاس: حسین سوری

منبع عکس: خبرگزاری تسنیم. عکاس: ناشناس

غار طبيعی زينِگان در ۴۱ کیلومتری (۵۷ دقیقه‌ای) جنوب‌غربی ایلام در شهر مهران، در میان دشتی وسیع در نزدیکی روستای صالح آباد واقع شده است. این غار با مرکز شهر مهران، ۶۰٫۵ کیلومتر (یک ساعت) فاصله دارد و در شمال غربی آن واقع شده است. غار زینگان با روستای صالح آباد حدود پنج کیلومتر فاصله دارد. فاصله غار زینگان با تهران، ۷۱۲ کیلومتر (۹ ساعت و ۱۲ دقیقه) است.

مسیر اول: برای دسترسی به غار زینگان ابتدا باید خود را به شهر ایلام برسانید و سپس از طریق آزادراه شماره ۱۷ حدود ۴۰ کیلومتر (۴۳ دقیقه) به‌سمت جنوب غرب برانید تا به روستای صالح آباد برسید. در نزدیکی امامزاده صالح تابلوی بزرگی را خواهید دید که شما را به‌سمت غار زینگان هدایت می‌کند. از ابتدای این روستا تا پارکینگ غار زینگان حدود پنج کیلومتر راه در پیش دارید؛ مسیری خاکی که باید با ماشین‌های آفرود یا تراکتور طی شود.

منبع عکس: salargroup.blogsky.com. عکاس: ناشناس

مسیر دوم: در این مسیر می‌توانید از شهر ایلام و از طریق آزادراه شماره ۱۷ حدود ۳۰ کیلومتر (۳۵ دقیقه) به‌سمت جنوب غرب برانید تا به خروجی روستای ریکا در سمت راست و جاده‌ای به نام سومار برسید. از ابتدای جاده تا روستای ریکا، ۴٫۴ کیلومتر (سه دقیقه) راه در پیش دارید. از این روستا یک جاده خاکی به طول ۶٫۶ کیلومتر (۱۶ دقیقه) پیش روی شما است که برای طی کردن آن باید ماشین دو دیفرانسیل یا آفرود داشته باشید؛ در غیر این صورت، بهتر است مسیر را با تراکتورهای محلی طی کنید. غار زینگان پارکینگ دارد؛ بنابراین می‌توانید با خیال راحت ماشین خود را پارک کنید و تا ورودی اصلی غار پیاده بروید.

• آدرس: استانایلام، ۴۱ کیلومتری جنوب‌غربی ایلام، شهر مهران، پنج کیلومتری جنوب‌ شرقی صالح آباد (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: ویکی لاک. عکاس: ناشناس

غار زینگان یا «زینه گان» چون قطعه‌ای از بهشت در دشتی گرمسیری قرار دارد و به‌دلیل هوای بسیار خنک و مطبوع به آن، غار بهشت می‌گویند. قندیل‌های طبیعی، دهلیزهای آبگیر و آب جاری در میان مسیر از دیگر زیبایی‌های این غار هستند. به احتمال زیاد به‌دلیل فضای تنگ بین کوه و شباهت دیواره‌های آن به غار، این جاذبه با نام غار زینگان شهرت دارد.

منبع عکس: gardeshgari724.com. عکاس: ناشناس

غار زینگان در اصل یک تنگه از دو طرف باز است که بيش از يک كيلومتر طول دارد؛ البته برخی از اهالی طول این غار را ۶ کیلومتر می‌دانند. غار روباز زینگان از همان ابتدا شما را با جذابیت‌های خود شگفت‌زده می‌کند؛ در ابتدای مسیر با ارتفاعات کوتاهی مواجه خواهید شد که روی آن‌ها گل‌ و گیاه، سرخس و جلبک روییده است. پس از کمی پیمایش در غار وارد مسیر رودخانه می‌شوید. این مسیر را ادامه دهید تا به غار برسید.

اگر در فصول گرم سال به غار زینگان سفر کردید، وارد آب خنک و زلال رودخانه شوید و از چشم‌انداز آب‌های روان و گیاهان روی دیواره‌ها لذت ببرید. داخل تنگه در برخی بخش‌ها آبچک‌هایی وجود دارند که از بالای کوه‌ها سرچشمه می‌گیرند؛ آبچک‌هایی که قطرات ریز آب از آن‌ها به‌سمت پایین می‌ریزد و به‌دلیل انعکاس نور خورشید حالتی جذاب و شبیه به بارش باران را خلق می‌کند؛ صحنه‌ای که سوژه‌ای زیبا برای عکاسی به شمار می‌آید. به‌علاوه تلفیق آب باران با خاک کف غار بویی شبیه به بوی باران را در فضا می‌پراکند که بسیار دلپذیر است. هوای داخل غار بسیار دلچسب و خنک است و بیش از ۲۰ درجه سانتی‌گراد با هوای بیرون اختلاف دارد؛ پس حتما لباس گرم و کفش مناسب به‌همراه داشته باشید.

منبع عکس: salargroup.blogsky.com. عکاس: ناشناس

آب جاری، دهلیزهای آبگیر، قندیل‌های متعدد و آبچک‌ها، سرخس‌ها و جلبک‌ها، گل‌ها و گیاهان و گل‌سنگ‌ها، همه و همه از زیبایی‌هایی هستند که در مسیر پرپیچ‌وخم این غار روباز در پیش روی چشمان شما قرار می‌گیرند.

غار زینگان در دل طبیعت و منطقه‌ای بکر قرار دارد؛ بنابراین امکانات خاصی در نزدیکی آن نیست. وسایل ضروری خود را از فروشگاه‌های داخل شهر در طول مسیر تهیه کنید تا دچار مشکل نشوید.

منابع عکس‌ها: salargroup.blogsky.com. عکاس: ناشناس

آب آشامیدنی، بارانی و لباس ضدآب، تلفن همراه، داروهای شخصی، حوله، دمپایی و صندل، دوربین، زیرانداز، عینک آفتابی، لباس اضافه، میان‌وعده، کارت شناسایی، کفش اضافه، کلاه آفتابگیر، کوله‌پشتی یک‌روزه، کیسه زباله، کمک‌های اولیه و یک وعده غذای سبک قابل از جمله وسایل و تجهیزات پیشنهادی هستند که باید در زمان بازدید از غار زینگان به‌همراه داشته باشید.

منبع عکس: salargroup.blogsky.com. عکاس: ناشناس

• برای طی کردن مسیر غار زینگان و گشت‌وگذار در منطقه به مهارت خاص و راهنما نیاز ندارید؛ البته بهتر است قبل از حرکت، شرایط آب و هوایی را بررسی کنید.
• بازدید از غار زینگان برای عموم افراد با سلامت جسمانی کامل مناسب است؛ اما به افراد توان‌یاب توصیه نمی‌شود؛ زیرا در برخی نقاط از این غار، امکان عبور ویلچر وجود ندارد.
• کوله‌پشتی سبک به‌همراه داشته باشید تا در زمان پیمایش غار اذیت نشوید.
• کفش مناسب طبیعت‌گردی و ترجیحا ضد آب به پا داشته باشید؛ زیرا در برخی نقاط ممکن است مجبور باشید از آب رد شوید.
• حتی در فصول گرم سال، لباس گرم به‌همراه داشته باشید؛ زیرا هوا در داخل غار بسیار خنک‌تر از بیرون است.

منبع عکس: salargroup.blogsky.com. عکاس: ناشناس

• درون تنگه و در تمام طول مسیر آب زلالی جاری است و در بیشتر قسمت‌ها باید از درون آب عبور کنید. مسیر در قسمت‌هایی بسیار تنگ می‌شود و به‌سختی می‌توان از آن عبور کرد. پيمايش كامل مسير مساوی با خيس شدن بيشتر قسمت‌های بدن شما است؛ پس با آمادگی کامل به بازدید از این تنگه بروید.
• مراقب وسایل برقی و الکترونیکی خود باشید و برای جلوگیری از خیس شدن، آن‌ها را درون کیسه‌ قرار دهید تا آسیب نبینند.
• بازدید از غار زینگان به افرادی که از مکان‌های تنگ و بسته می‌ترسند نیز توصیه می‌شود؛ زیرا این غار، روباز است.
• بازدید از تنگ زینگان به حدود دو ساعت زمان نیاز دارد.
• اگر تمایل به استراحت در طول مسیر دارید، لوازم ضروری را فراموش نکنید.
• در زمان بازدید از تنگ زینگان، زباله‌های خود (زباله تر مانند پوست میوه و غذا، پلاستیک، بطری آب معدنی، ته‌سیگار و غیره) را در طبیعت رها نکنید و سعی کنید چیزی جز ردپا از خود باقی نگذارید. فراموش نکنید که طبیعت امانتی برای نسل‌های آینده است و همه ما به‌عنوان یک گردشگر مسئولیت‌پذیر، وظیفه محافظت از آن را بر عهده داریم.

منبع عکس: salargroup.blogsky.com. عکاس: ناشناس

اگر به کمیپنگ در طبیعت علاقه دارید، با به‌همراه داشتن وسایلی چون چادر، پتو، کیسه خواب، ظروف، وسایل گرمایشی و غیره، در طبیعت اطراف غار زینگان اتراق کنید و شبی به‌یادماندنی زیر آسمان بسازید.

منبع عکس: salargroup.blogsky.com.. عکاس: ناشناس

بهار و اوایل تابستان بهترین زمان بازدید از غار زینگان هستند؛ زمانی از سال که رودخانه‌های پرآب و طبیعت سرسبز با آغوشی باز انتظار شما را می‌کشند. در فصل بهار بیشتر طبیعت‌گردان در اطراف غار چادر برپا می‌کنند و در طبیعت زمان می‌گذرانند. توجه داشته باشید که تابستان‌های این منطقه میزبان آب و هوایی بسیار گرم است و دمای بیرون از غار گاهی به ۵۰ درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد؛ اما هوای خنک داخل تنگه بسیاری از افراد را در روزهای گرم به‌سمت این جاذبه می‌کشاند.

فصل زمستان در ایلام و مناطق اطراف سرد و بارانی است و خطر بروز سیل وجود دارد؛ پس بهتر است در این زمان از سال به‌هیچ‌وجه به سراغ غار زینگان نروید. برخی گردشگران فصل پاییز را برای سفر به غار زینگان انتخاب می‌کنند؛ زیرا طبیعت در این فصل به‌طرز جادویی زیبا است و هر بیننده‌ای را متحیر می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم که قبل از سفر در فصل پاییز شرایط آب و هوا را بررسی و در صورت وجود بارندگی شدید سفر را به زمانی دیگر موکول کنید.

• فاصله از غار زینگان: ۳۳ کیلومتر (۳۵ دقیقه)
• آدرس: استان ایلام، شهر مهران، منطقه امیر آباد (مشاهده روی نقشه)

سد کنجانچم از جاذبه‌های دیدنی شهر مهران در ۳۰ کیلومتری شهر مهران قرار دارد. این سد از نوع خاکی با هسته رسی با ۷۹ متر ارتفاع پی است که از بستر رودخانه نیز ۶۸ متر ارتفاع دارد و طول تاج آن ۲۴۰ متر است. دریاچه شکل گرفته پشت سد کنجان‌ چم بسیار دیدنی است و گردشگران بسیاری را به‌سمت خود می‌کشاند.

• فاصله از غار زینگان: ۵۸٫۶ کیلومتر (یک ساعت)
• آدرس: استان ایلام، ۱۵ کیلومتری شمال شهر مهران، منطقه امیر آباد (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: سایت گلونی

قلعه کنجانچم از آثار ثبت شده ملی شهرستان مهران است که در میان تنگه‌ای موسوم به کنجانچم و در نزدیکی رودخانه کنجانچم قرار دارد. این قلعه در جاده ایلام مهران و در مسیر راه کربلا واقع شده است و قدمت آن به اواخر دوره قاجار بازمی‌گردد. قلعه کنجانچم در سال ۱۳۲۶ هجری قمری به دستور غلام‌رضا خان ابوقداره، آخرین والی ایلام ساخته شد تا محل سکونت خاندان والی در فصل زمستان و همچنین مکانی برای گرفتن عوارض و مالیات باشد.

قلعه کنجانچم با پلانی مستطیل‌شکل در یک طبقه با زیرزمین و به شیوه چهار ایوانی با سقف‌های قوس‌دار نیم‌دایره و طاق گهواره‌ای بنا شده است. این قلعه شامل اتاق‌های مرتبط به هم، حمام، برج نگهبانی و قسمت مسکونی و دیوان‌خانه می‌شود و سه ورودی و چهار برج دیده‌بانی دارد. نمای خارجی قلعه کنجانچم سنگی است و حمام آن در پشت ساختمان قلعه قرار دارد. این بخش از بنا شامل سه اتاق، یک راهرو اختصاصی و خزینه می‌شود که از طریق کانال و تنبوشه‌های سفالی آب آن تامین می‌شده است. استراحتگاه، اندرونی، حرم‌سرا، اصطبل، سیاه‌چال، حمام، مطبخ و شاه‌نشین و هشتی از دیگر بخش‌های این قلعه هستند.

• فاصله از غار زینگان: ۶۰ کیلومتر (۶۳ دقیقه)
• آدرس: استان ایلام، ۲۰ کیلومتری شهر ایلام، کنار سد چم گردلان (مشاهده روی نقشه)

منبع عکس: خبرگزاری مهر. عکاس لیلا قدرت‌ اللهی فرد

دره ویژدرون یکی از جاهای دیدنی ایلام است که در فاصله‌ ۲۰ کیلومتری شهرستان ایلام و در کنار سد زیبای چم گردلان و در قسمت پایین دست خروجی این سد در نزدیکی روستای مهر شهرستان ملکشاهی قرار دارد. «ويژ» در زبان کردی به‌معنای عمیق و «درون» به‌معنای دره است؛ بنابراین ويژدرون به دره‌ای عمیق با ارتفاع زیاد ترجمه می‌شود. البته شاید دلیل دیگر نام‌گذاری این دره، وزش بادهای زیاد این منطقه باشد؛ زیرا ويژ معنای باد نیز می‌دهد.

دره ویژدرون دارای تنوع گیاهی و جانوری فرلوانی است و انواع جانوران مانند خرس، پلنگ، گرگ، گراز و... در آن زندگی می‌کنند. این منطقه در حال حاضر به‌دلیل حمايت و جلوگیری از شکار بی‌رویه حیات وحش و حفظ و گسترش زيستگاه گونه‌های در خطر انقراض، از سال ۱۳۹۶ به‌مدت پنج سال جزو مناطق ممنوعه استان ایلام به شمار می‌رود و شکار و تیراندازی در آن ممنوع است. صخره‌نوردی، دره‌نوردی، شنا، عکاسی و قایق‌سواری از محبوب‌ترین تفریحات در دره ویژدرون هستند.

• فاصله از غار زینگان: ۸۳٫۵ کیلومتر (۸۰ دقیقه)
• آدرس: استان ایلام، دره شهر، محدوده روستای چنار باشی و رود تنگه گرآب (مشاهده روی نقشه)

عکاس: امین علیان

تنگه رازیانه در کیلومتر ۵۰ جاده ایلام به دره شهر و در محدوده روستای چنار باشی و رود تنگه گرآب قرار دارد. چشم‌انداز تنگه از غرب به‌سمت قله ۲,۷۹۰ متری کبیر کوه و از شرق به‌سمت قله ۱,۷۷۲ متر کوه سیوان است. این تنگه‌ پرپیچ‌ و خم، بیش از سه کیلومتر طول دارد و عرض آن در بخش‌های مختلف آن از یک تا ۶ متر متغیر است؛ به‌علاوه ارتفاع دیواره‌های آن نیز به ۱۵ تا ۳۰ متر می‌رسد. دیواره‌‌های تنگه رازیانه از جنس آهک و ترکیبات کربنات کلسیم هستند.

تنگه رازیانه با طبیعتی بی‌نظیر از مناطق ژئوتوریسم استان ایلام به شمار می‌رود و یکی از زیستگاه‌های مناسب برای پرندگان مهاجر و بومی و حیواناتی همچون راسو، سمور، کل، بز، شغال، کاراکال و گربه وحشی است. در سال ۱۳۸۸، ۷۵ هکتار از اراضی تنگه رازیانه به‌عنوان اثر طبیعی ملی به ثبت‌ رسیده‌ است.

اگر تاکنون از غار زینگان دیدن کرده‌اید، اطلاعات و نظرات خود را با ما و دیگر کاربران کجارو به اشتراک بگذارید.

نویسنده: نگین توکلی

عکس‌های گالری از گوگل‌مپ (عکاس: علی رحمتی)