انتخاب وسیله یکی از ارکان مهم سفر به شمار میرود و برخی افراد بنا بهدلایل متعددی از جمله امنیت سفر و حتی حفظ محیط زیست، سفرهای ریلی را به سفرهای هوائی ترجیح میدهند. بهدلیل وجود تقاضای رو به رشد در صنعت حمل و نقل و بویژه در این حوزه، کشورهای مختلف درصدد توسعه شبکههای ریلی خود هستند و حتی برخی به پیشگامان این عرصه تبدیل شده و دارای بهترین و گستردهترین شبکههای ریلی جهان هستند. در این مقاله نگاهی گذرا به نقشه این شبکهها خواهیم داشت.
در این نقشه کشورهای جهان بر اساس وسعت شبکههای ریلی خود مشخص شدهاند. مناطقی که به رنگ آبی تیره هستند دارای بزرگترین و وسیعترین شبکهها و مناطق آبی روشن به مراتب دارای شبکههای ریلی کوچکتری هستند. جای تعجب ندارد که بزرگترین شبکهها متعلق به کشورهایی نظیر ایالات متحده آمریکا، روسیه، هند و کانادا است.
البته در رابطه با این موضوع نکات جالبی وجود دارد. برای مثال، کشور بریتانیا با ۱۷۷۳۲ کیلومتر خطآهن هفدهمین کشور دنیا از لحاظ خطوط ریلی است در حالی که از لحاظ وسعت خاکی در جایگاه هفتاد و هشتم در بین کل کشورهای جهان قرار دارد. همچنین کشور رومانی با داشتن جایگاه مشابهی-رتبه هشتاد و یکم- دارای ۲۲۲۹۸ کیلومتر خطآهن بوده و در رتبه پانزدهم قرار دارد.
در مقابل، بعضی از کشورها مانند مالی، ماداگاسکار و افغانستان با وجود دارا بودن وسعت خاکی اصلا دارای خطوط ریلی نیستند و در مورد سایر کشورها نیز بسیار ناچیز است. برای مثال، کشور پاراگوئه با جمعیتی بالغ بر ۷ میلیون نفر و وسعتی در حد یک استان، صرفا ۳۸ کیلومتر خط آهن راهاندازی کرده یا وسعت خطوط ریلی کشور لائوس با وسعتی بالغ بر ۲۳۶۸۰۰ کیلومترمربع و ۶۸۰۰۰۰۰ نفر جمعیت، ۳.۵ کیلومتر است. البته رکورددار کوچکترین خطآهن در جهان، شهر واتیکان با ۱.۲۷ کیلومتر خطوط ریلی است.
البته برخی از کشورها بنا بهدلایل جغرافیایی و محیطی مانند مناطق صعبالعبور کوهستانی یا تراکم جنگلی از داشتن خطوط ریلی بیبهرهاند که از این گروه میتوان به ایسلند، گرینلند، یمن، عمان، بوتان، لیبی و گینهنو اشاره کرد.