تلاش برای ایجاد پایگاه ملی باستان‌شناسی در قلعه باستانی پارس آباد

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل از پایان عملیات کاوش نجات‌بخشی حریم قلعه اولتان شهرستان پارس‌آباد و به دست آمدن مستندات علمی و تاریخی لازم برای تبدیل آن به پایگاه ملی باستان‌شناسی خبر داد.

فردین عینی، سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل، اظهار کرد:

عملیات کاوش نجات‌بخشی در حریم قلعه اولتان از سه ماه پیش آغاز شده بود و بعد از دو مرتبه تمدید مجوز، این عملیات به پایان رسیده و به استناد اشیاء و تدفین‌های به دست آمده از آن و مستندات علمی موجود، موضوع تبدیل قلعه به پایگاه ملی باستان‌شناسی را در وزارتخانه متبوع طرح و از آن دفاع خواهیم کرد.

وی ادامه داد:

ارزش قلعه و محوطه باستانی اولتان کمتر از ارگ بم نخواهد بود و در صورت ثبت آن به‌عنوان پایگاه ملی باستان‌شناسی، با برنامه‌ریزی لازم از ناحیه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل، این محوطه باستانی می‌تواند به‌عنوان مقصد مهم تاریخی برای گردشگران داخلی و خارجی به‌خصوص کشورهای همسایه باشد.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل افزود:

بررسی آرکئوژئوفیزیک (باستان‌سنجی محیطی) این محوطه در ماه‌های قبل با اعتباری بالغ بر ۱۰ میلیارد ریال و با همکاری دانشگاه شهید بهشتی تهران انجام شد و مستندات و آثار ارزشمندی به دست آمد که نشان از اهمیت منطقه در دوره‌های مختلف تاریخی دارد.

عینی ادامه داد:

اعتباری حدود ۳٫۵ میلیارد ریال برای کاوش نجات بخشی هزینه شده است که با تداوم تخصیص اعتبارات می‌توانیم اقدامات مهمی را در محوطه باستانی اولتان انجام دهیم.

روح‌الله محمدی، رئیس گروه باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل، نیز با اشاره به تابوت‌های چوبی دوره اسلامی به دست آمده از گورستان قلعه اولتان پارس‌آباد،  اعتقاد دارد این مسئله، گورستان قلعه اولتان را نسبت به گورهای ادوار اسلامی متمایز می‌کند.

روح الله محمدی اظهار کرد:

۶ نمونه تابوت چوبی در محوطه باستانی اولتان شهرستان پارس آباد شناسایی و دو مورد آن حفاری شده است؛ به‌دلیل اینکه تدفین با تابوت چوبی در ادوار اسلامی بسیار کم‌سابقه است، گورستان اولتان اهمیت خاصی پیدا می‌کند.

وی ادامه داد:

شهر تاریخی اولتان در مسیر جاده فرعی راه ابریشم یا جاده قفقاز قرار دارد و در اصطلاح عامیانه به آن «ائل یولی» یا «راه ایل» می‌گفته‌اند و امتداد این مسیر از «قلعه برزند» گرمی و «قیزقلعه‌سی» بیله‌سوار به «دربند» داغستان منتهی می‌شده است.

محوطه باستانی اولتان قالاسی یا قلعه اولتان در ۱۵ کیلومتری غرب شهر پارس‌آباد مغان از توابع استان اردبیل و در حاشیه رود مرزی ارس (یا آراز) و ۵۰۰ متری غرب روستایی به نام اولتان واقع شده است.