مجموعه‌ای از آجرهای تزئینی سرقتی از محوطه‌های باستانی ایران، به‌طور کامل بازگردانده شد. قدمت این مجموعه به ۷۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد.
«آرت نیوزپیپر» از استرداد دو قطعه آجر باقی‌مانده از مجموعه آجرهای تزئینی سرقت‌شده از محوطه‌های باستانی در ایران خبر داد. پیش از این، در سال ۹۹ نیز ۴۹ قطعه آجر لعابدار دیگر از این مجموعه به ایران مسترد شده بود.
اندازه هرکدام از این ۵۱ آجر لعابدار تزئینی که نقش‌هایی از شیرها و گاوهای بالدار با سر انسان، چهره‌های اساطیری، پرندگان شکاری، گوزن‌ها و طرح‌های گلدار یا هندسی دارد، به بیش از ۳۰ سانتی‌متر مربع می‌رسد. این مجموعه از قلایچی، یکی از مهم‌ترین محوطه‌های باستان‌شناسی در غرب ایران واقع در شمال شهر بوکان و در نزدیکی مرز عراق به سرقت رفته بود که پایتخت پادشاهی ماناییان محسوب می‌شد.
این مجموعه باستانی به‌واسطه شخم‌زنی کشاورزان در دهه ۱۹۷۰ میلادی و در منطقه بوکان کشف شد و نتیجه این امر، حفاری‌های غیرقانونی و آسیب‌زا بود که تا پس از جنگ ایران و عراق نیز ادامه داشت.
این آجرهای لعابدار در سال ۱۹۹۱ سر از کشور سوئیس درآورد و فروشنده‌ای که این مجموعه را در اختیار داشت، به‌قصد فروش با موزه بریتانیا تماس گرفت. با این حال «جان کورتیس»، مسئول بخش خاورمیانه موزه بریتانیا با علم به احتمال سرقتی بودن این آثار، از انتقال آن‌ها صرف‌نظر کرد و نسبت به استرداد آجرها هشدار داد.
مجموعه آجرهای تزئینی لعابدار در انباری در سوئیس باقی ماند و تا زمان توقیف محتویات انبار به‌دلیل مسائل حقوقی و عدم پرداخت مطالبات در سال ۲۰۰۸ کشف نشد. پس از کشف این آجرها و تماس با موزه ملی ایران به کمک جان کورتیس و «جرمی اسکات»، وکیل مستقر در لندن، دولت درخواستی رسمی برای بازگشت این مجموعه به کشور ارائه داد.
کشف این مجموعه نفیس اطلاعات تازه‌ای از تمدن باستان مانایی در غرب کشور به دست می‌دهد و باورها در خصوص این قوم را اصلاح می‌کند. اکنون می‌توان به هنر مانایی اذعان داشت و نتیجه گرفت که طرح‌های آن‌ها همچون گاوهای بالدار با سر انسان نیز حاکی از تاثیرپذیری فراوان از اقوام آشوری است.
مقرر است که پس از بهبود وضعیت شیوع بیماری کرونا در کشور، نمایشگاهی از این آجرهای باستانی تزئینی در موزه حقیقی بوکان و موزه ملی ایران برپا شود.
دیدگاه