با تور مجازی به فاتح پور سیکری در کشور هند سفر کنید

_{نسخه اولیه این مقاله در تاریخ ۱۳۹۹/۰۶/۰۹ منتشر شده و در تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۱۴ به‌روزرسانی شده است.}

امپراتوری مغول با ظهور در قرن شانزدهم، پیش از ۲۰۰ سال در تکاپو بود تا جنوب آسیا را به تصرف خود درآورد. در این مدت، سرزمین‌های وسیعی درگیر جنگ شدند و این امپراتوری، بسیاری از آن‌ها را اشغال کرد و در این میان، بسیاری از سرزمین‌های به تصرف درآورده را نیز از دست داد. بین سال‌های ۱۵۷۱ تا ۱۵۸۵، «فاتح‌ پور سیکری» (Fateh Pur Sikri) به‌عنوان مرکز حکومت امپراتوری مغول هند یا گورکانی شناخته می‌شد. نام این شهر، به‌معنای «شهر پیروزی» است و توسط بنیان‌گذار آن یعنی «اکبرشاه» که سومین امپراتور گورکانی و از نوادگان چنگیز خان بود، انتخاب شد. با ما همراه شوید تا از دریچه تور مجازی، به گشت‌و‌گذار در فاتح‌ پور سیکری هند بپردازیم و از جاذبه‌های تاریخی آن لذت ببریم.

انتخاب نام فاتح‌ پور سیکری، به‌حق نیز درخور فتوحات و کشورگشایی‌های اکبرشاه بود. در زمان حکومت وی، قلمرو مغول توسعه یافت و قدرتمند‌تر شد. یکی از اهداف احداث شهر جدید فاتح پور سیکری نیز نمایش شکوه و قدرت امپراتوری گورکانی بود؛ از همین رو، اکبرشاه از زبده‌ترین معماران و هنرمندان برای بناهای شهر استفاده کرد

فاتح‌ پور سیکری، امروزه بخشی از ایالت «اوتار پرادش» واقع در شمال هند به شمار می‌آید. این شهر یکی از معدود معماری‌های مغول محسوب می‌‌شود که به‌خوبی حفظ شده است. ویژگی بناهای این شهر، تلفیقی از معماری اصیل هندی و پارسی است که از نشان اصلی آن، تقارن و دقت در جزئیات و پیچیدگی تزیینات شناخته می‌شود. نمونه‌هایی از این نوع معماری را می‌توان در بناهایی مانند تاج‌محل و قلعه سرخ دهلی نیز یافت و فاتح پور سیکری، چیزی از آن‌ها کم ندارد .

منطقه مسکونی شهر، دولت خان نام دارد که به‌معنای جایگاه سرنوشت است. این منطقه، سکونتگاه‌های دولتی و خصوصی را در بر می‌گیرد که شامل زمین‌های بازی، کاخ‌های مجلل و عمارت‌های مختلف می‌شود. از جمله این کاخ‌ها، کاخی به نام «پانچ محل» است که نام آن، ‌معنای «کاخ بادگیر» را دارد و محل اقامت تابستانه امپراتور و خانواده‌اش محسوب می‌شده است. باد از طبقات فوقانی این کاخ که بر ۱۷۶ ستون زینت‌کاری شده بنا شده است، به‌خوبی گذر می‌کند. در اندرونی کاخ، حوضی مربعی و مشهور وجود دارد که «آنوپ تالائو» نامیده می‌شود. در مرکز این حوض، سکویی کوچک برای نشستن وجود دارد که دسترسی به آن از طریق پل امکان‌پذیر است.

در فاصله اندک از کاخ اصلی، عمارتی وجود دارد که به‌عنوان یکی از نخستین مدارس مخصوص بانوان در هند شناخته می‌شود. جایی که زنان دربار می‌توانستند دستور زبان و ریاضیات را فرابگیرند.

برای هرکدام از همسران اکبرشاه، عمارتی مجلل در نظر گرفته شده بود که تمامی این عمارت‌ها جزو شاهکارهای معماری و از جاهای دیدنی هند به‌شمار می‌آیند. این اقامتگاه‌ها با ستون‌های حکاکی شده، نقاشی‌های دیواری، بالکن و گنبدهای‌های زیبا مزین شده‌اند. باشکوه‌ترین این عمارات، متعلق به مادر امپراتور بوده که با ورقه‌های طلا آراسته شده است.

 بخش دیگر شهر را بافت مذهبی آن تشکیل داده‌ است. مسجد‌ها و آرامگاه‌های شهر در این منطقه به‌ چشم می‌خورد و دروازه‌ای نیز مخصوص رفت آمد اکبرشاه بنا شده است. این دروازه «Badshahi Darwaza» یا «دروازه پادشاهی» نام دارد که با انارهای مصنوعی و جوانه‌های نیلوفر آبی مزین شده است. ورود به بافت مذهبی شهر از دروازه دیگری نیز میسر است که با گنبد‌های فراوان آراسته شده و «Buland Darwaza» یا «دروازه بزرگ» نام دارد.

این موارد تنها بخشی از جاذبه‌هایی است که می‌توانید در فاتح پور سیکری مشاهده کنید. این شهر پر از عمارت‌ها و بناهای دست نخورده است زیرا هرگز مورد استفاده قرار‌ نگرفته‌اند. در واقع، شهر فاتح پور سیکری پس از ۱۶ سال و به‌دلیل کمبود منابع آب، خالی از سکنه شد. کشورهایی که دشمن اکبرشاه محسوب می‌شدند، زوال فاتح پور سیکری را انتقام خدایان از وی به‌خاطر نافرمانی‌ها و ستمگری‌های فراوان می‌دانستند. حال آنکه علاوه بر سران مملکت، عامه مردم نیز مجبور به ترک شهر شده بودند.

گذر سال‌ها، باد را تنها حاکم قلمرو فاتح پور سیکری ساخت و خار و خاشاک و سایر گیاهان، از در و دیوار شهر بالا رفتند. رفته رفته پایتخت امپراتوری مغول هند، به زیستگاه پلنگ‌ها، جگوارها، کرکس‌ها و مارها تبدیل شد و انسان‌ها هر‌روز بیش از روز قبل از این شهر فاصله گرفتند.

در اواخر قرن نوزدهم بود که باستان‌شناسان و علاقه‌مندان به تاریخ، وارد فاتح پور سیکری شدند تا این شهر را مرمت کنند؛ آنان برای بازگرداندن شکوه و جلال گذشته به این شهر، کار دشواری نداشتند؛ چراکه فاتح پور  سیکری در زیر پوششی از انبوه گیاهان، تقریبا سالم مانده بود. این شهر در سال ۱۹۸۶ در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسید و از آن زمان، گردشگران بی‌شماری را متوجه خود ساخت. شما نیز  با استفاده از پنجره‌ای که در آغازه این مطلب تعبیه شده است، می‌توانید از پیاده‌روی در این شهر لذت ببرید و از جاهای دیدنی فاتح پور سیکری بازدید کنید. کجارو روزانه مطالب مختلفی را با محوریت تورهای مجازی و سفرهای تصویری به اشتراک می‌گذارد. اگر به این دست از مطالب علاقه‌مندید، بازدید روزانه را از کجارو فراموش نکنید.