معرفی دهکده ای عجیب در اندونزی؛ جایی که مردگان زنده میشوند
مراسم سنتی بیدارکردن مردگان، یکی از عجیبترین سنتهای گروه قومی توراجا در کشور اندونزی است. آنها با تمیزکردن و آراستن جسد، به اجداد خود ادای احترام میکنند.
مقالههای مرتبط:
همه جمع شدهاند، همهچیز آماده است. سی سال از زمانی که این زن توراجایی درگذشته است، میگذرد. فردی که نام او در حین مراسم سنتی بیدار کردن مردگان نیز فاش نشد؛ اما امروز، این زن با ظاهری زیبا، آراسته و ملبس به پیراهنی نو به نظر میرسد که انگار زنده و کاملا سالم است.
در یک مقبره در غار در «لوکو ماتا توراجا» (Lo’ko Mata Toraja)، در کشور اندونزی، مراسم آیینی معروف «ما نه نه» (Ma’nene)، در حضور خانواده و گردشگران کنجکاو در حال انجام است. با کجارو همراه باشید و با آیین عجیبوغریب زنده کردن مردگان در کشور اندونزی آشنا شوید.
هشدار: این مقاله حاوی تصاویری از یک جسد است.
مراسم سنتی «ما ننه»
«پوتو باگوس سوساسترا» (Putu Bagus Susastra)
امروز، روز پنجم و آخرین روز «ما نه نه» است؛ یک مراسم تشییع سنتی که گردشگران بسیاری را از سراسر جهان بهسمت خود جذب میکند. بازدیدکنندگان در این مراسم، شاهد زنده شدن مردگان هستند.
تابش نور گرم و درخشان خورشید، تاثیر چندانی بر عادی شدن فضای ترسناک و رعبآور محل خاکسپاری ندارد. مه رقیق موجود در فضا، محیط را حتی وهمانگیزتر کرده است و تنها افرادی که بهاندازه کافی جرئت و شجاعت دارند، میتوانند در مهمترین مرحله مراسم شرکت کنند.
حفرههای مقبره در دیوارههای سنگی بزرگ هنوز باز هستند. نردبانها به صخره تکیه داده شدهاند تا به روستاییان کمک کنند که تابوتها را از شکاف داخل غار بیرون بیاورند، غاری که بیشتر شبیه به یک سردخانه اجساد است تا مکان استراحت ابدی، زیرا در واقع این غار، محل نهایی دفن مردگان نیست.
همه میدانند که زمانی که یک جسد داخل مقبره سنگی گذاشته میشود، قرار است که بارها و بارها بیرون آورده شود. داخل این مقبرهها اجسادی با قدمتی از صد سال گذشته و بیشتر نیز وجود دارند.
مراسم، پس از خواندن یک دعای ویژه توسط بزرگان معنوی آغاز میشود. آنها در این دعا از اجداد خود، اجازه میگیرند و طلب آمرزش میکنند. اعضای خانواده گرد تابوت جمع میشوند و با جسد عزیز از دسترفته خود، درست به مانند یک دوست قدیمی صحبت و گفتوگو میکنند.
جسد یک زن از داخل تابوت، بیرون آورده شده و توسط اعضای خانوادهاش حمل میشود. بدن او با اینکه بیش از سی سال پیش دفن شده، تقریبا شکل خود را با موهای سفید و پوست دستنخورده حفظ کرده است. آنها سپس جسد او را تمیز و آراسته میکنند و لباسهای جدید به تن او میپوشانند.
پس از تمام شدن مراحل مراسم، او به نظر سرحالتر میآید و گویی زندگی به کالبد او بازگشته است. در نگاه اول ممکن است این جسد را با یک مادربزرگ زنده با ظاهری نحیف و استخوانی و کمی غیرعادی و چندشآور اشتباه بگیرید.
این دهمین مراسم «ما نه نه»ای است که برای او برگزار میشود یا دهمین باری است که از تابوت بیرون آورده و تمیز و آراسته میشود. از زمان مرگ او در سی سال گذشته، اعضای خانواده این فرد متوفی حتی یک مراسم «ما نه نه» او را هم از دست ندادهاند. این مراسم معمولا هر سه سال یکبار، پس از زمان برداشت محصول یا بر طبق دستور بزرگان معنوی انجام میشود.
چرا جسد را میآرایند؟
برای افرادی که با این فرهنگ آشنایی ندارند و از جای دیگری به این منطقه میآیند، نبش قبر و آراستن جسدی که دههها پیش مرده است، به نظر دیوانگی محض میآید. اما در فرهنگ توراجایی، این مراسم برای احترام به اجداد آنها الزامی است.
برای درک مناسک عجیبوغریب فرهنگ توراجایی، ابتدا باید احساس وفاداری و احترام جامعه را نسبت به اجداد آنها درک کرد. یکی از بزرگترین عناصر سنتهای توراجایی از همین احساس وفاداری و نیاز به تکریم و احترام، بیرون میآید.
بهطور مثال، خانه سنتی «تانگ کونان» (Tongkonan) برای احترام به اجداد، با سقفی بهشکل قایق ساخته شده است؛ اجدادی که اولین بار، پس از گذشت از دریاهای بزرگ با قایقهای سنتی به خشکی رسیدند.
مراسم «ما ننه»، همچنین بهعنوان آیینی برای تقویت پیوند میان زندگان و مردگان شناخته میشود. توراجاییها با این باورند که اجداد آنها میتوانند برایشان دعای خیر بفرستند و از آنها محافظت کنند. در فرهنگ این قوم، تلاش برای حفظ اجساد اجداد، آوردن آنها به میان افراد زنده و آراستن و تمیز کردن آنها، امری بدیهی و الزامی به نظر میرسد.
افسانه «پونگ روماسک» (Pong Rumasek)
عمل آراستن اجساد متوفی برای خوشحال کردن و طلب آمرزش و مراقبت از اجداد، یک مراسم اتفاقی نیست. افسانهها میگویند که روزی یک شکارچی به نام «پونگ روماسک»، یک جسد را در اعماق جنگل پیدا کرد. او جسد را تمیز و آراسته کرد و حتی لباسهای خود را به تن او پوشاند. از آن پس، زندگی پونگ روماسک پر از نعمت شد؛ میزان برداشت او از زمین کشاورزیاش چند برابر شد و بیش از آنچه آرزویش را میکرد، غذا به دست آورد. قوم توراجا از این روایت، تاثیر زیادی گرفتهاند.
برخی از توراجاییها این مراسم را بهعنوان بهانهای برای گردهمآوردن اعضای خانواده و قوی کردن پیوند برادری با فامیلهای دور میبینند. برای کامل کردن این مراسم، اعضای خانواده، حتی آنهایی که بیرون شهر زندگی میکنند، وقت میگذارند، پول جمع میکنند و با همت یکدیگر، کارهای آمادهسازی این مراسم را انجام میدهند.
مراسم «ما نه نه»، در نهایت با جشنی برای زندگان به اتمام میرسد؛ جشنی که با سرو یک وعده غذای شاهانه توسط نوادگان متوفی برگزار میشود.
دیدگاه