حقایق جالب و ناگفته از فرودگاه‌های ایران

سعیده خلیلی‌صفا
سعیده خلیلی‌صفا چهار شنبه، ۳۰ مرداد ۱۳۹۸ ساعت ۱۴:۰۰
حقایق جالب و ناگفته از فرودگاه‌های ایران

ایران دارای فرودگاه‌های متعددی با کاربری مسافری، نظامی و کارگو است و روزانه هزاران مسافر و صدها تن بار از طریق این فرودگاه‌ها به مقاصد داخلی و خارجی جابه‌جا می‌شوند.

عمر صنعت هوانوردی در ایران به بیش از صد سال می‌رسد و در این مدت پیشرفت‌ها و اتفاق‌های بسیاری در این حوزه رخ داده است. یکی از این روندهای توسعه مربوط به تاسیس فرودگاه‌های متعدد با کاربری‌های مسافری، نظامی و کارگو (باربری) است.

نکته قابل‌توجه اینکه تاسیس فرودگاه‌ها محدود به مراکز استان نبوده و در بسیاری از شهرهای کشور فرودگاه‌ جهت رفاه حال مسافران تاسیس شده است. نوع و کیفیت خدمات ارائه شده در این فرودگاه‌ها نیز یکی از عواملی است که باعث می‌شود میزان خرید بلیط هواپیما و رضایت افراد در سفر افزایش پیدا کرده و به استفاده از هواپیما ترغیب شوند.

فهرست مطالب:

نخستین فرودگاه‌های ایران کدامند؟

فوران چاه نفت در خرداد ماه ۱۲۸۷ شمسی (مصادف با ۱۹۰۸ ميلادی) در مسجد سليمان، نياز به تسهیلات بيشتر برای بهره‌برداری از این ماده ارزشمند را شدت بخشيد و چندی نگذشت كه نخستين پرواز يک هواپيما به خاورميانه، در زمینی مسطح در مسجد سلیمان به زمين نشست.

اين هواپيما از نوع رايپر 46 و مبدا حركت آن لندن بود. مسافران این پرواز را کارشناسان زمین‌شناسی و تجهيزات آن را اقلام و لوازم كاری آن‌ها، میکروسکوپ و مقداری دارو تشكيل می‌داد. زمینی كه هواپيما بر آن فرود آمده بود، بنای احداث اولین فرودگاه ايران قرار گرفت كه در منطقه نفتی «یمهه» واقع در مسجد سلیمان، جهت جابه‌جایی مدیران و اقلام و مراسلات نفتی ساخته شد.

فرودگاه

البته نخستین فرودگاه رسمی ايران نيز فرودگاه قلعه مرغی بود که در تاریخ هشتم مرداد ۱۳۰۱ مورد بهره‌برداری قرار گرفت؛ اما شهرهای نفتی ايران، از جمله مسجد سليمان، پيش از اين تاريخ صاحب فرودگاه شدند.

فرودگاه

عکس: همشهری آنلاین

چند سال بعد نیز در یکی از روزهای سال ۱۲۹۶ شمسی و در اواخر جنگ جهانی اول، مردم تهران برای نخستین بار شاهد پرواز هواپیما بر فراز آسمان بودند. این هواپیما به‌صورت قطعات مجزا، از روسیه و از طریق بندر انزلی به‌وسیله اتومبیل به تهران حمل شد. پس از سوار کردن قطعات، خلبان روسی با آن بر فراز تهرانِ بی برج‌وباروی آن ایام و در ارتفاع پایین پرواز کرد.

از آنجایی که در آن زمان محلی به نام فرودگاه در تهران وجود نداشت، خلبان در محل امور خارجه تهران (میدان مشق) به زمین نشست.

فرودگاه

سال‌ها بعد و به‌دنبال پیشرفت سریع صنعت هواپیمایی، حق انحصاری هواپیمایی در ایران به موجب قانون، در بهمن ۱۳۰۴ به شرکت هواپیمایی آلمانی یونکرس (Junkers) واگذار شد و ۲۲ سال بعد و پس از تاسیس باشگاه خلبانی با ۲۰ فروند هواپیما در سال ۱۳۱۷، عملاً فرودگاه مهرآباد تاسیس شد.

فرودگاه

چند فرودگاه در ایران وجود دارد؟

در گذشته تنها برخی از مهم‌ترین شهرهای ایران مانند تهران، اهواز و مشهد دارای فرودگاه بودند و امکان استفاده از هواپیما در آن‌ها وجود داشت. اما امروزه در بیشتر استان‌های کشور حداقل یک فرودگاه وجود دارد و امکان سفر هوایی به بیشتر نقاط ایران امکان‌پذیر است. در حال حاضر، ۵۴ فرودگاه دولتی ایران در مالکیت شرکت فرودگاه‌های کشور قرار دارند؛ ولی طبق فهرست موجود در سامانه اطلاعات پرواز، تنها ۳۱ فرودگاه فعال در کشور وجود دارد. البته تعدادی از این فرودگاه‌ها کاربری تک منظوره (مسافری) و تعدادی نیز کاربری دو منظوره (مسافری - نظامی) دارند.

فرودگاه

فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد مشهد

کدام شهرها در ایران دارای فرودگاه بین‌المللی هستند؟

فرودگاه‌ها به دو گروه داخلی و بین‌المللی تقسیم می‌شوند. فرودگاه‌های داخلی همان طور که از نام آن‌ها پیدا است، به پروازهای داخلی بین شهرهای یک کشور اختصاص دارند و اغلب فرودگاه‌های ایران نیز در این گروه قرار می‌گیرند. درمجموع، ۲۰ فرودگاه داخلی در ایران فعالیت دارند.

فرودگاه بین‌المللی به فرودگاهی گفته می‌شود که ویژگی‌های خاصی را داشته و نام آن در کتاب بین‌المللی (Aeronautical ‌Information Publication) موسوم به AIP درج شده باشد. AIP کتابی متحدالشکل است که به‌وسیله‌ی کشورهای عضو ایکائو برای ارائه مشخصات فرودگاه‌ها و فضای مورد حاکمیت آن‌ها چاپ و به کشورهای عضو ارسال می‌شود.

فرودگاه

عکس: عصر آزادی

از جمله ویژگی‌هایی که فرودگاه بین‌المللی باید داشته باشد این است که در آن، قسمت کنترل گذرنامه، قرنطینه و انواع سوخت موردنیاز پیش‌بینی شده و از استانداردهای پزشکی، کترینگ، امکانات تعمیراتی، امکانات و استانداردهای لازم برای نشست و برخاست هواپیماهای ویژه پروازهای بین‌المللی برخوردار باشد. از میان فرودگاه‌های ایران فرودگاه‌های مهرآباد، امام خمینی (ره)، هاشمی‌نژاد مشهد، بندرعباس، تبریز، زاهدان، شیراز، یزد، آبادان، اهواز، پارس آباد مغان، ساری، شاهرود، پیام البرز، کرمان، کرمانشاه، کیش، لارستان و اصفهان دارای مجوز بین‌المللی هستند.

فرودگاه

عکس: وب‌سایت فرودگاه شیراز

کدام فرودگاه‌ها مرز هوایی محسوب می‌شوند؟

مرز هوایی مانند مرز خاکی و آبی است و تنها تفاوت آن‌ها در قطاعی است که از زمین تا ارتفاع پروازی را شامل می‌شود. وسعت مرز هوایی ایران از وسعت مرز زمینی بیشتر است؛ برای نمونه، در ارتفاع ۳۵ هزار پایی (۱۰ هزار و ۷۰۰ متری)، وسعت و فضای کشور بزرگ‌تر از مرز روی زمین است و سطح کره بزرگ‌تری را در بر می‌گیرد.

اگرچه فرودگاه بین‌المللی از نظر امکانات، تفاوت‌های بارزی با فرودگاه مرز هوایی دارد؛ اما از نظر ورود اتباع خارجی و کالاها، قوانین یکسانی (مشابه قوانین مرز زمینی) در هر دو اعمال می‌شود. در واقع، ممکن است فرودگاهی جزو مرزهای هوایی ایران محسوب شود؛ ولی دارای مجوز فرودگاه بین‌المللی نباشد.

علاوه بر فرودگاه‌های بین‌المللی، فرودگاه‌های آبادان، اراک، اردبیل، ارومیه، ایلام، عسلویه، خلیج فارس، بم، بندر لنگه، بیرجند، بجنورد، بوشهر، کنارک، رفسنجان، رشت، زنجان، سبزوار، سنندج، ساری، شهرکرد، شاهرود، شیراز، قشم، کرمان، کرمانشاه، گرگان، لامرد و یزد جزو مرزهای هوایی ایران محسوب می‌شوند.

فرودگاه

فرودگاه اصفهان

پرترافیک‌ترین فرودگاه‌های ایران کدام‌اند؟

طبق آمارهای منتشرشده، فرودگاه‌های زیر جزو ده فرودگاه پرترافیک ایران از نظر جابه‌جایی مسافر و بار محسوب می‌شوند؛

  • فرودگاه مهرآباد
  • فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد
  • فرودگاه امام خمینی
  • فرودگاه شهید دستغیب شیراز
  • فرودگاه اهواز
  • فرودگاه کیش
  • فرودگاه شهید بهشتی اصفهان
  • فرودگاه شهید مدنی تبریز
  • فرودگاه بندرعباس
  • فرودگاه خلیج فارس

فرودگاه

بهترین فرودگاه‌های ایران کدام‌اند؟

فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی و فرودگاه مهرآباد در تهران علاوه بر اینکه بیشترین تعداد پروازهای ممکن در کشور را دارند و شلوغ‌ترین فرودگاه‌های کشور محسوب می‌شوند، جزو بهترین فرودگاه‌های ایران نیز هستند. رتبه‌های بعدی برای بهترین فرودگاه‌های ایران به‌ترتیب به فرودگاه‌های مشهد، اصفهان، تبریز، کیش، قشم و شیراز می‌رسد.

فرودگاه

فرودگاه بین‌المللی امام خمینی

بزرگ‌ترین فرودگاه ایران کدام است؟

در حال حاضر، فرودگاه‌ بین‌المللی امام خمینی با ظرفیت جابه‌جایی ۶٫۵ میلیون مسافر و ۱۲۰ هزار تن بار در سال بزرگ‌ترین فرودگاه کشور محسوب می‌شود. این فرودگاه دارای سه ترمینال مسافری به ‌نام‌های پایانه یک (فعال)، ترمینال سلام (فعال) و ترمینال ایرانشهر (در حال ساخت) است.

به‌تازگی، با آغاز به کار ترمینال سلام، پروازهای داخلی نیز وارد برنامه پروازی فرودگاه امام شده‌اند. همچنین، این فرودگاه قطب ایرلاین‌های داخلی از جمله ایران ایر، آسمان، ماهان، معراج، قشم، تابان، زاگرس، آتا و کاسپین محسوب می‌شود.

فرودگاه

عکس: وب‌سایت فرودگاه پیام

چند فرودگاه تجاری (کارگو) در ایران وجود دارند؟

فرودگاه پیام تنها فرودگاه حمل بار (کارگو) و بزرگ‌ترین مرکز آموزش خلبانی در میان فرودگاه‌های ایران است که در منطقه ویژه اقتصادی پیام قرار دارد. فرودگاه پیام توسط شرکت خدمات بین‌المللی هوایی پیام اداره می‌شود و متعلق به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی ایران است.

فرودگاه پیام دارای باندی به طول ۴۱۵۰ و عرض ۶۰ است که یکی از بهترین باندهای پروازی در سطح کشور محسوب می‌شود. همچنین، این باند توانایی پذیرش انواع هواپیماهای پهن‌پیکر را دارد و ازاین‌رو، در مواقع اضطراری می‌تواند جایگزین فرودگاه مهرآباد و فرودگاه امام خمینی (ره) شود.

علاوه بر این، باند فرودگاه پیام مجهز به سیستم روشنایی است و به‌دلیل عدم وجود موانع طبیعی و دست‌ساز در محوطه فرودگاه، در حوزه ایمنی یکی از امن‌ترین فرودگاه‌های کشور محسوب می‌شود.

فرودگاه

فرودگاه پیام

همچنین، قرار است تا در آینده نزدیک، فرودگاه پیام در کنار مأموریت اصلی خود به فرودگاه مسافربری نیز تبدیل شود. به همین منظور، ترمینالی به وسعت ۶۰۰۰ متر مربع با ظرفیت پذیرش یک تا ۱٫۵ میلیون نفر مسافر در سال برای پوشش پروازهای داخلی و خارجی این فرودگاه در نظر گرفته شده است.

 اگر قصد خرید بلیط هواپیما از ایرلاین‌های داخلی و خارجی را دارید، می‌توانید با کمک موتور جست‌و‌جوی پرواز کجارو، بلیط ارزان هواپیما به مقصد مورد نظرتان را یافته و به‌آسانی از فروشنده‌های معتبر خریداری کنید.

مطالب مرتبط:

دیدگاه