تور مجازی مسجد نصیرالملک؛ شبستانی از رنگ و نقش

مسجد نصیرالملک واقع در محله گود عربان، در جنوب خیابان لطفعلی خان زند، کوچه نصیرالملک قرار دارد. این بنا که به دوره قاجار تعلق دارد، بین سال‌های ۱۲۹۳ تا ۱۳۰۵ توسط حسنعلی نصیرالملک ساخته شده است. اکنون فناوری تور مجازی به شما کمک خواهد کرد تا از این جاذبه دیدن کنید.

مجموعه بناهای نصیرالملک که شامل مسجد، منزل، حمام، آب‌انبار و... است، در محله قدیمی «اسحق بیگ» شیراز واقع شده و قسمت اعظم آن در جریان ساخت خیابان، تخریب و ساختمان‌های جدید در آن احداث شد. آنچه اکنون در بنای تاریخی نصیرالملک قرار دارد شامل تالار اصلی، قسمتی از حیاط اندرونی، بخش بیرونی و زیرزمین است. این بنا به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیرالملک ساخته شد؛ «حاجی میرزا حسنعلی خان نصیرالملک»، پسر سوم حاجی قوام‌الملک، از حکام فارس در دوره قاجر و از بزرگان این سلسله بود. معماری این بنا که به دست محمد حسن معمار انجام شد، در حدود ۱۲ سال به طول انجامید. 

مسجد نصیرالملک دارای دو در ورودی بزرگ چوبی است که در بالای آن روی سنگ مرمر، شعری از شوریده شیرازی به مناسبت سازنده مسجد و سال اتمام آن نوشته شده است. درب ورودی این مسجد طاق‌نمایی بزرگ دارد که با مقرنس‌کاری‌های زیبا با کاشی هفت رنگ و ازاره‌‌ای از سنگ گندمک تزیین شده است.

این مسجد در زیربنایی برابر ۲۲۱۲ متر مربع و مساحت ۲۹۸۰ متر مربع، دارای صحن بزرگی در شمال است. دو ایوان شمالی و جنوبی این مسجد شبیه هم نیستند و ایوان شمالی با سه نیم‌ طاق در سه طرف، از ایوان جنوبی زیبا‌تر است. این ایوان همچنین از سمت چهارم به صحن راه دارد. طاق میانی و بلند این مسجد به طلق مروارید معروف است و بر دیوارهای آن آیات قرآنی و احادیث نوشته شده و در سمت چپ آن نیز تاریخ ۱۲۹۹ ه.ق قید شده است. علاوه بر آن، ایوان شمالی ۴ غرفه دارد و سقف میانی آن با مقرنس‌کاری و کاسه‌سازی پنج کاسه تزیین شده است. جالب است بدانید برای جلوگیری از لرزش در زمان زلزله، در بدنه این‌طاق، چوب‌هایی کار گذاشته شده است.

مسجد نصیرالملک دارای دو شبستان شرقی و غربی است. شبستان غربی هفت درب چوبی با شیشه‌های رنگارنگ به صحن مسجد، دو ردیف شش تایی (به نیت دوازده امام) ستون‌های سنگی با طرح مارپیچ و پوشش آجری دارد. سنگ‌تراشی و تزیین این شبستان از مسجد وکیل و مسجد مشیر شیراز برگرفته شده و طاق و دیواره‌های آن دارای کاشی‌کاری‌های زیبا و بی‌نظیر است. این شبستان که به‌عنوان شبستان تابستانه مورد استفاده قرار می‌گرفته، آسمانه‌ای با نقش گل و بته و نقوش اسلیمی و آیاتی از قرآن به خط ثث عالی دارد. کف این مکان نیز با کاشی‌های فیروزه‌ای و کف محراب که پایین‌تر است، با کاشی مرمر پوشیده شده است. از دیگر نکات این مکان می‌توان به خیز کم عرقچین‌های بین تویزه‌های شبستان اشاره کرد.

شبستان شرقی که شبستان زمستانه محسوب می‌شود، دارای هفت ستون ساده (بدون شیار) در وسط و سقفی با کاشی‌کاری معلقی است. در جلوی این شبستان، ایوانی به عرض ۶ متر قرار دارد که به‌وسیله ۸ طاق‌نما از حیاط جدا می‌شود و دارای ۷ جرز آجری است.  روی این جرز‌ها و در پیشانی طاق‌نماها آیات قرآنی به‌همراه نقش‌های گل و بوته کاشی‌کاری شده است. در این شبستان یک حوضچه و یک دالان نیز وجود دارد.

تالار آینه این مسجد به‌صورت قرینه ساخته شده و در دو ضلع آن دو اُرسی بزرگ سراسری (نوعی در قدیمی که دارای چارچوب مخصوص بوده و با به بالا وپایین رفتن باز و بسته می‌شود) با گره‌ چینی‌های ظریف و شیشه‌های رنگی مرتبط با دو حیاط اندرونی و بیرونی، قرار دارد. در دو ضلع دیگر تالار، یک شاه‌نشین مرکزی قرار دارد که آن نیز از دو طرف با ارسی به اتاق‌های مجاور راه دارد.

اتاق‌های این بنای تاریخی با نقوش ترکیبی ایرانی و اروپایی پوشیده شده و سقف هر طبقه علاوه بر تخته کوبی، دارای نقاشی‌هایی به سبک اروپایی نیز است.

برای آشنایی با سایر جاهای دیدنی شیراز، می‌توانید لیست کاملی از آن را در کجارو مشاهده کرده و اگر قصد سفر به شیراز را دارید،‌ با مراجعه به تور شیراز، تور مورد نظر خود را از بین ده‌ها تور که ما با همکاری آژانس‌های گردشگری معتبر آن را در اختیار شما قرار دادیم، انتخاب کرده و خریداری کنید.