خلبان هواپیما کیست و چگونه خلبان می‌شود؟

آزاده یوسف نژاد
آزاده یوسف نژاد شنبه، ۷ اردیبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۱۹:۰۰
خلبان هواپیما کیست و چگونه خلبان می‌شود؟

خلبان یا پایلوت کسی است که هدایت یکی از انواع هواپیما مانند تفریحی، مسافری، نظامی و... یا دیگر وسائل پروازی را برعهده دارد.

خلبان در لغت به معنای «سکان‌دار» است. در گذشته، دو واژه «آویاتور» یا «پیلوت» به جای خلبان نیز استفاده می‌‌شدند. البته امروزه نیز گاها به همین نام نامیده می‌شود. در واقع، خلبان بالاترين فرد در سيستم هدايت، كنترل و نظارت هواپيما و به عبارت دیگر، فرمانده هواپيمایی است كه ميليون‌ها دلار ارزش دارد. گفتنی است مسئولیت حفظ جان مسافران و کادر پروازی نیز برعهده خلبان است.

نکته قابل توجه اینکه خلبانی به دلیل هیجان و جذابیت رویای بسیاری از کودکان محسوب می‌شود، ولی عده کمی موفق به تحقق این رویا در بزرگسالی می‌شوند، زیرا دستیابی به آن دارای شرایط خاصی است.

هواپیما

گواهینامه خلبانی

داشتن شغل خلبانی نیازمند آموزش‌های منظم و داشتن گواهینامه خلبانی است. بسیاری به خلبانی به صورت آماتور و غیرحرفه‌ای می‌پردازند. خلبانی و هدایت کلیه وسائل پروازی حتی هواپیمای فوق سبک نیز نیازمند اخذ گواهینامه خلبانی و مجوز پرواز است.

بر اساس آیین‌نامه سازمان هواپیمایی کشوری جمهوری اسلامی ایران، متقاضی صدور گواهینامه پرسنل پروازی در صورت با موفقیت گذراندن دوره آموزشی مصوب در مرکز آموزش مورد تائید، اثبات دانش علمی، اثبات مهارت پرواز در سیمولاتور، اثبات مهارت پرواز با وسیله پرنده، اثبات توانایی مکالمه و درک زبان مورد نیاز برای مکالمات رادیویی و دارا بودن سلامت پزشکی مناسب می‌تواند گواهینامه مدنظر را از سازمان دریافت کند.

ساعت و محل کار خلبان

شما به عنوان خلبان ممکن است در بخش‌های دیگر سیستم هوایی غیرمسافری مانند سمپاشی محصولات کشاورزی، تست پرواز یا آموزش پرواز کار کنید. ساعت کاری شما متفاوت است و می‌تواند در شب‌ها یا در تعطیلات باشد. ساعات کاری به دلیل مسائل امنیتی بسیار منظم و دقیق و اغلب شناور هستند. بسته به طول سفر، شما مدتی را از خانه دور خواهید بود.

خلبان

مشکلات زندگی خلبانی

زندگی یک خلبان، خاص است و هر کسی توانایی زندگی در چنین شرایطی را ندارد. سفرهای پی‌در پی، خطرات پرواز، استرس مسئولیت حفظ جان مردم، پروازهای غیرمنتظره، دوری از خانواده و… بخشی از مشکلاتی است که اگر فرد بدون آگاهی از آن‌ها وارد این حرفه شود، ممکن است دچار مشکل شود.

خلبان، فرمانده هواپیما

بالاترین فرد در سیستم هدایت، کنترل و نظارت هواپیما خلبان است. خلبان در طول پرواز مسئولیت جان صدها مسافر را که هزاران چشم به راه دارند، بردوش می‌کشد. داشتن توانایی مدیریت بحران و حفظ قوه تعقل و تفکر و خونسردی حتی تا دم مرگ توانایی‌هایی است که یک خلبان به آن نیاز دارد. از سوی دیگر، یک خلبان به لحاظ تنظیم ساعات پرواز در اوقات متفاوت نمی‌تواند برنامه‌ریزی دقیقی برای زندگی شخصی خود داشته باشد و بیشتر باید از یک برنامه شناور استفاده کند، چرا که هر هفته یا هر ماه برنامه پروازها تغییر می‌کند.

علاوه بر این‌ها سلامت جسمی و روحی تنها برای ورود به کار خلبانی لازم نیست. خلبان باید مرتب از شرایط جسمی و روحی خودش باخبر باشد و بر اساس آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های سازمان هواپیمایی کشوری قوانین سختگیرانه‌ای برای بررسی سلامت خلبانان در کلاس‌های مختلف وجود دارد.

در صورت ایجاد وقفه‌ در خدمت‌رسانی خلبانان، هر خلبان تا تقریبا ۴۰ سالگی باید هر سال یکبار و بعد از ۴۰ سالگی هر ۶ ماه یکبار مورد آزمایش‌های ویژه قرار گیرد.

خلبان

وظایف خلبان هواپیما

  • بررسی اجزای هواپیما و سوخت آن قبل از پرواز
  • اطمینان یافتن از درست کار کردن سیستم‌های ایمنی در قبل و حین پرواز
  • انتخاب بهترین مسیر با توجه به گزارشات هواشناسی و اطلاعات ترافیک هوایی
  • اجرای دستورالعمل‌های فرودگاه و بخش کنترل ترافیک هوایی از زمان حرکت در باند فرودگاه تا پس از انجام پرواز و فرود در باند فرودگاه مقصد و توقف کامل
  • بررسی اطلاعات پرواز و انجام تنظیمات لازم برای تطبیق دادن خود با تغییرات آب و هوایی
  • دادن اطلاعات لازم به مسافران و خدمه هواپیما در طول پرواز
  • نوشتن گزارش‌های پرواز پس از فرود شامل هر گونه مشکلات موجود در هواپیما یا مسیر پرواز
  • مدیریت و کمک به بارگزاری و تخلیه محموله ها و بارها در هواپیماهای کوچک

معمولا هدایت هواپیما توسط یک تیم دو نفره متشکل از خلبان و کمک خلبان انجام می‌گیرد. در پروازهای طولانی معمولا یک مهندس پرواز برای بررسی قسمت‌های مختلف هواپیما و افزایش ایمنی پروازها در هواپیما مستقر است. به عنوان خلبان هواپیما، وظیفه رساندن مسافران و بارها به مقصد آن‌ها از راه هوایی بر عهده شما است. البته می‌توانید خلبان هواپیماهای نظامی بوده و عملیات‌های مختلف انجام دهید.

خلبان زن

خلبانی برای شما مناسب است، اگر…

این شغل می‌تواند هیجان‌انگیز و چالشی باشد، ولی مسئولیت زیادی را به همراه دارد. اگر عاشق پرواز و مسافرت هستید و از سلامت کامل روحی و جسمی برخوردارید، این شغل ایده‌آل شما است. برای این شغل باید در کار تیمی قوی باشید. همچنین، قدرت بینایی خوب، تمرکز بالا و توان حفظ آرامش در شرایط بحرانی داشته باشید. داشتن مدرک معتبر دانشگاهی و حرفه‌ای نیز ضروری است. 

در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر دو راه اصلی برای خلبان‌شدن وجود دارد: نخست انتخاب رشته هوانوردی در دانشگاه هوایی ارتش است و دوم گذراندن دوره‌های لازم و گرفتن مدارک مورد نیاز خلبانی که البته خانم‌ها تنها راه دوم را می‌توانند انتخاب کنند. اما خلبانان زن موفقی نیز در کشورمان وجود دارد.

اگر قصد خرید بلیط هواپیما را دارید، با استفاده از موتور جستجوی پرواز کجارو می‌توانید بلیط هواپیما چارتر یا سیستمی ارزان به مقصد مورد نظر خود را یافته و از فروشنده‌ معتبر خریداری کنید.

مطالب مرتبط:

دیدگاه