اُور توریسم، مشکلی جهانی که باید راه حلی برای آن اندیشید (قسمت اول)
سفر کردن و تجربههای بدست آمده از سفر برای همهی انسانها لذتبخش است، اما باید این نکته را در نظر بگیریم که سفر ما نباید باعث برهم خوردن زندگی افراد دیگری شود. اور توریسم اتفاقی است که باعث میشود زندگی مردم محلی مقاصد گردشگری با اختلال روبرو شده و منابع طبیعی این مکانها را هم رو به زوال ببرد.
پارک ملی مانوئل آنتونیو که در کاستاریکا قرار دارد مناظر بسیار زیبایی دارد. جنگلهای وحشی، ساحل ماسهای و حیوانات بسیار جالب و زیبا از جاذبههای این پارک هستند. اما این شگفتی طبیعت به مرور به یک جای ترسناک تبدیل شده است. در واقع این مناظر زیبا قربانی تعداد زیاد مسافرتها و مسافران انبوه شدهاند.
مقالههای مرتبط:
جادهی خلوت کنار شهر پر شده است از استراحتگاههای فانتزی، هتلها اطراف پارک را پر کردهاند. گروههای گردشگری پارک خلوت شهر را پر از همهمه و شلوغی کردهاند. گردشگران به حیوانات وحشی غذا داده بودند و آنها زاد و ولد کردهاند. میمونهایی که در پارک بودند، ناپدید شدهاند. خرچنگهای ساحل دیگر دیده نمیشوند. آهوهای کوهی دیگر حضور ندارند و ساحل مملو از گردشگران است.
این یکی از مواردی است که در آن مقصد گردشگری دچار اور توریسم شده است. اور توریسم کلمهای است که برای توصیف حالتی به کار میرود که در آن هجوم یکبارهی گردشگران به یک مقصد توریستی، به حالتی میرسد که امکانات محلی دیگر قابلیت مدیریت آنها را ندارد.
البته این یک مشکل جدید نیست، اما در طی چند ماه گذشته اخبار بسیاری در مورد آن خوانده و شنیدهاید. مقاصد گردشگری بسیاری هستند که شروع کردهاند جلوی تهاجم گردشگرانی را بگیرند که خیابانها، جوامع و منابع طبیعیشان را در خود غرق کرده و عملا آنها را از کار انداختهاند. درواقع آنها میگویند:
به خانههایتان بروید! دیگر در اینجا به شما خوشآمد نمیگوییم.
عقیده بر این است که مسافرت میتواند جهان را تغییر دهد. درواقع اگر درست سفر کنیم ذهن مردم بازتر میشود، درک مردم ارتقا مییابد، شما را به شمای بهتری تبدیل میکند و برای مردم محلی یک پیشرفت اقتصادی بزرگ ایجاد میکند.
اما نکته این است که به دلیل وجود پروازهای ارزانقیمت و اگر صادق باشیم، تعداد زیاد گردشگران چینی که بهصورت گروهی سفر میکنند، باعث شده است مقاصد گردشگری اخیرا بسیار شلوغ باشند. این گردشگران را تقریبا همه جا میتوان دید.
سالها پیش از یک قصر دیدنی فیلم گرفته شده بود و محوطه اطراف آن کاملا خالی بود، اما این روزها از دیوار تا دیوار مملو از گردشگرانی است که با حالتی نه چندان خوشایند از این اتاق به اتاق دیگر میروند. حتی به سختی میتوان ساختمان قصر را دید.
شهر تولوم در مکزیک شهری زیبا بود که امروزه خارجیهایی در آن زندگی میکنند که میخواهند آن را به کلی تغییر دهند و گردشگرانی در آن رفت و آمد میکنند که بدون داشتن کوچکترین ارتباطی با مردم محلی از این کافه به آن کافه و از این استودیوی یوگا به دیگری میروند. جزیرهی زیبای دیگری که روزگاری زیباییش خیرهکننده بود، در حال حاضر مقصد تعداد بسیار زیادی گردشگر است و همه خیابانهای شهر از حالت عادی خارج شده است. همین وضعیت در مورد مقاصد گردشگری معروفتری همچون پراگ، بارسلونا، پاریس، ونیز، ادینبورگ و شهرهای دیگر وجود دارد و شهر در اثر گردشگری نامناسب و بیش از حد رو به زوال است.
البته با قاطعیت میتوان گفت که این شلوغی نتیجهی جهان یکپارچهی امروزی است که سفر کردن روز به روز برای افراد بیشتری قابل دسترس است. انتظار میرود که تا سال ۲۰۳۰ تعداد مسافرتهای بینالمللی هر سال حدود ۳٫۳ دردصد افزایش یابد و به عدد ۸٫۱ میلیارد سفر برسد. این اتفاق خوب است مخصوصا اگر بتوانید خودتان را با شرایط وفق بدهید.
با این حال خدماتی مانند پروازهای ارزانقیمت، Airbnb و اشتراکگذاری وسیلهی نقلیه از جمله مواردی هستند که باعث شدهاند تعداد گردشگران به قدری زیاد شود که مقاصد گردشگری توانایی مدیریت آن را نداشته باشند و باعث آزار ساکنین محلی شوند و نهایتا به عدم پذیرش گردشگران توسط مردم محلی منجر شود. به گونهای ایجاد مقاومت در برابر گردشگرانِ بیشتر صورت گرفته است.
در بارسلونا دیگر اجازه ساخت هتلهای جدید داده نمیشود و تعداد کشتیهای کروز در حال محدودسازی است. دوبرونیک (Dubrovnik) در حال پیادهسازی ایدهی محدودسازی تعداد گردشگران است. در شیلی از مسافرت گردشگران به ایستر جلوگیری میشود و در مواردی هم که اجازه داده میشود، مدت زمان اقامت مشخص است و در اکوادور همین روند در مورد مسافران گالاپاگوس (Galapagos) صورت میگیرد. در ونیز سعی بر این است که تعداد گردشگران و خدمات Airbnb کاهش یابد. در پاریس هم خدمات Airbnb در حال محدودسازی است. به عبارت دیگر جهان امروز میگوید «کافی است».
البته مطمئنا کسی عمدا به تخریب یک شهر یا مکان دیدنی اقدام نمیکند یا برای تخریب آنها سفر نمیکند. مسئله این است که برخی افراد حتی نمیدانند که رفتارشان باعث ایجاد تخریب و مزاحمت میشود و این یعنی باید در مورد این مسائل آموزش جدیتر و وسیعتر صورت گیرد.
از طرف دیگر وقتی در محلی اور توریسم ایجاد میشود، دیگر نه برای گردشگران منفعتی دارد و نه برای مردم محلی. هیچ کس دوست ندارد به جایی بسیار شلوغ سفر کند و کسی هم دوست ندارد در جایی زندگی کند که زندگی روزمرهاش با حضور بیش از اندازه گردشگران از حالت عادی خارج شود. همواره باید تعادلی بین این دو برقرار باشد.
هر چند کسی صحبتی از جلوگیری از گردشگری نمیکند، اما حتما راههای مناسبی وجود دارد که باعث کنترل تعداد گردشگران و مانع ایجاد اور توریسم و مضرات همراه باشد.
خدمات Airbnb یکی از بزرگترین مشکلات مسافراتهای امروزی است که البته طرفداران زیادی هم دارد. این خدمات در ابتدا با این هدف آغاز شد که ساکنین محلی هم از حضور گردشگران درآمد داشته باشند. همچنین شرایطی فراهم میشد که گردشگران از هتلها خارج شوند و در محیط عادی زندگی مردم محلی چند روزی را بگذرانند.
اما این هدف به مرور کمرنگ شد و خدمات Airbnb بیشتر در جهت سودآوری قرار گرفت، به گونهای که مشاورین املاک با هدف قرار دادن مسافرینی که میخواهند در هنگام دوری از خانه خودشان خانهای موقتی داشته باشند، اقدام به خرید خانه در مرکز شهر میکنند و آنها را اجاره میدهند. این اقدام باعث شده سود حاصل از گردشگری برای مردم محلی کاهش یابد و از طرفی هزینه اجاره خانهها برای گردشگران بالا برود و مردم محلی هم مجبور به ترک شهر شوند.
شهرهای بسیاری به همین شیوه به دلیل Airbnb تخریب شده است. هر چند خانه هر شخصی ملک شخصی او است، اما باید محدودیتهایی بر Airbnb اعمال شود، چون در حال بیرون کردن مردم از شهرهایشان است. این اتفاق برای هیچ کس و بهخصوص برای ساکنین محلی خوب نیست و دولتهای محلی باید در این زمینه دخالت کنند. بهتر است در موقع استفاده از خدمات Airbnb اتاقی از یک خانه را اجاره کنیم (به جای کل خانه) تا مطمئن باشیم که یکی از ساکنین محلی در این خانه زندگی میکند و از اقامت ما در شهر سود می برد.
دیدگاه