کامپونگ فولک؛ دهکده ای شناور در کامبوج
در سراسر جهان، میتوان مکانهای شگفتانگیز و منحصربهفرد بسیاری را یافت که تماشای آنها جالب و هیجانانگیز است. عجایبی باور نکردنی که با شنیدن وصف حال آنها، میل و اشتیاق آدمی برای سفر به آن سرزمین، دو چندان میشود. کامبوج (Cambodia)، کشوری در آسیای شرقی است که برخی از این شگفتیهای خارقالعاده را میتوان در آن یافت. «روستای کامپونگ فولک» (Kampong Phluk)، دهکدهی شناور در رودخانهی مکونگ (Mekong River: یکی از رودخانههای اصلی جهان که در جنوب شرقی آسیا است و از کشورهایی همچون چین، لائوس، میانمار، تایلند، کامبوج و ویتنام عبور میکند) در کشور «کامبوج» یکی از این شگفتیها است که امروزه شاهد آن هستیم که به یکی از مقاصد گردشگری محبوب و قابل توجه در جنوب شرقی آسیا تبدیل شده است.
ویژگی جالب و منحصربهفرد این دهکدهی ماهیگیری، قرارگیری و شناور بودن آن در سطح رودخانه مکونگ است که در استان «سیم ریپ» (Siem Reap)، در شمال مرکزی کشور کامبوج قرار دارد. جالب است بدانید که این دهکدهی شگفتانگیز که از آن به «بندر توسکو» نیز یاد میشود، روی صخرهها و در «دریاچهی بزرگ تونله ساپ» (Tonle Sap)، که لقب بزرگترین دریاچه آب شیرین منطقه جنوب شرقی آسیا را به خود اختصاص داده است، قرار دارد. دریاچهی تونله ساپ، در گودالی داخل جلگهی کامبوج قرار گرفته است که آب آن توسط رودها و نهرهای بسیاری که به آن سرازیر می شود، تامین میشود. از این دریاچه، رود «تونله ساپ» با طولی بالغ بر ۱۱۰ کیلومتر و از بخش جنوبی آن سرچشمه گرفته و پس از گذشتن از «جلگهی ویل پوک»، به رود مکونگ که در نزدیکی «پنوم پن» واقع است، سرازیر میشود .
کامپونگ فولک (کامپونگ فلاک) با جمعیتی بالغ بر ۳ هزار نفر، مجموعهای متشکل از سه دهکده و خانههای شناور و محرک است که توسط دشت سیلابی «دریاچه تونله ساپ» محصور شده است و در حدود ۱۶ کیلومتری جنوب شرقی از سیم ریپ قرار دارد. وجود جنگلهای فرو رفته در آب که سرتاسر منطقه را احاطه کرده، چشماندازی تماشایی را ایجاد کرده است.
در دهکدهي کامپونگ فولک ۳ هزار نفر روی خانههای شناور در آب زندگی میکنند
همچنین این ناحیه از کامبوج زیستگاه انواع مختلفی از حیات وحش از جمله میمونهای خرچنگخوار یا بوزینههای شبیه به انسان است. خانههای کامبوج فلاک را بر بلندای دیرکها و تیرهای چوبی که دارای ارتفاعی بین ۶ تا ۸ متر است ساختهاند. قایقها نیز که وسیلهی تردد ساکنین است در امتداد رودخانه و در سرتاسر لنگرگاه که به صورت مسیری مارپیچ از دهکده تا دریاچهی تونله ساپ است قرار دارد.
یکی دیگر از شگفتیهای دهکده در فصول مختلف سال رخ میدهد؛ درست هنگامی که آب دریاچه کم یا زیاد میشود. در فصول خشک که میزان بارندگی پایین و عمق دریاچه کم است، خانههای ساخته شده در این دهکدهی ماهیگیری به گونهای به نظر میرسد که گویا در حال پرواز بر بلندای دیرکهای چوبی است. منظرهای جالب و دیدنی که تماشاگران احساس میکنند، چوبهایی که خانهها بر آنها ساخته شده، همانند تکیهگاههایی عصا مانند عمل کرده و ساختمانها را نگه داشته است.
با کم و زیاد شدن عمق آب دریاچه، ساکنین دهکده، خانههای محل سکونت خود را تغییر میدهند
در این زمان، بسیاری از ساکنین دهکده به دریاچه رفته و بر سطح آن خانههای موقت میسازند. این در حالی است که در فصولی که بارندگی به میزان قابل توجهی صورت میپذیرد سطح آب دریاچه افزایش یافته و ساکنین دهکده دوباره به خانههای دائمی خود که در دشت سیلابی است بازمیگردند. در این زمان تیرهای چوبی که خانهها روی آنها ساخته شده است دیگر قابل مشاهده نیست چرا که همگی در زیر آب پنهان میشود.
دریاچهی تونله ساپ که روی آن دهکدهی ماهیگری کامپونگ فولک شناور است، در طول فصول بارندگی یک پدیدهی هیدرولوژیکی منحصربهفرد را به نمایش میگذارد. در واقع، جهت جریان آب دریاچه دو بار در سال تغییر میکند. در ماههای نوامبر تا مه (از اواسط آذر تا اواسط اردیبهشت ماه سال بعد)، آب دریاچه به سمت رود مکونگ سرازیر شده و در فصول بارانی خلاف این جهت حرکت میکند. این جریان، دریاچهی عظیمی را ایجاد میکند که وسعت آن به ۵ برابر حالت عادیاش میرسد. این سیل، نواحی اطراف را نیز در بر میگیرد و دریاچه مکان مناسبی برای رشد و نمو انواع ماهیها است و آب و هوایی غنی را برای حیات موجودات آن منطقه از کامبوج، ایجاد میکند.
در فصول بارندگی، دریاچهی تونله ساپ، همانگونه که پیشتر نیز بیان شد، یکی از بزرگترین دریاچههای آب شیرین در قاره آسیا است، به وسعتی بالغ بر ۱۲ هزار کیلومتر مربع میرسد. در این زمان بیش از ۱۰۰ نوع گونه از پرندگان آبزی از جمله گونههای در معرض خطر و تهدید کننده، بیش از ۲۰۰ گونه ماهی، تمساح، لاک پشت، بوزینهی دم کوتاه شبیه انسان یا ماکاکس، سمور دریایی، صدف و تعداد دیگری از حیوانات وحشی ساکن در جنگلهای مانگرو (mangrove forests: جامعه گیاهی شامل بوتهها و درختانی که در زیستگاههای آبرفتی مناطق گرمسیری و زیرگرمسیری رشد میکند)، در آن یافت میشود. همچنین این دریاچه بیش از نیمی از ماهیهای مصرفی در کشور کامبوج را تامین میکند. جالب است بدانید که در فصول خشک که بارندگی به حداقل رسیده است و وسعت دریاچه به ۲۵۰۰ کیلومتر مربع کاهش مییابد، آب این دریاچه به رودخانهی تونله ساپ سرازیر شده که در جنوب شرقی آن قرار دارد و در نهایت با رودخانه مکونگ ادغام میشود.