بیالوزا، آخرین بازمانده جنگل های بکر اروپا

قبل از ورود انسان به اروپا، شمال شرقی اروپا پر از جنگل‌های بکری بودند که هزاران کیلومتر در سراسر دشت اروپا کشیده شده بودند. امروزه تقریبا این جنگل‌ها به طور کامل از بین رفته و فقط چند درخت کهن در دورافتاده‌ترین نقاط Carpathians  و دیگر مناطق کوهستانی باقی مانده است. جنگل بیالوزا (Bialowieza Forest) که یک استثنا است، بین مرز لهستان و بلاروس قرار دارد.

مساحت جنگل بیالوزا بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر مربع است که تنها جنگل بکر کهن باقی مانده در سرزمین‌های اروپا است. در این جنگل درختان تنومند و بسیار بزرگ صنوبر، بلوط و ون سر بر آسمان افراشته‌اند. علاوه بر این گونه‌های گیاهی، بیش از ۲۰ هزار گونه‌ی جانوری از جمله سنگین‌ترین حیوان اروپا یعنی گاومیش اروپایی که به عنوان ویسنت (wisent) شناخته می‌شود، زندگی می‌کند که در اوایل قرن ۲۰، خطر انقراض آن به دلیل شکار زیاد وجود داشت. 

سابقه‌ی شکار در جنگل بیالوزا به قرن ۱۴ بازمی‌گردد، زمانی که پادشاه لهستان، مجوز شکار محدود را مرسوم کرد. از قرن ۱۵ شکارچیان به جنگل نفوذ کردند و خود پادشاه لهستان (Władysław Jagiełło) هم برای شکار به این منطقه می‌آمد. پادشاه در وسط جنگل عمارت چوبی شکار برای خود ساخت. این عمارت چوبی به رنگ سفید،رنگ شد و روستایی که در آینده در میانه‌ی جنگل ساخته شد، به نام آن کلبه‌ی سفید رنگ درآمد؛ بیالوزا در زبان لهستانی به معنی «عمارت سفید» است. 

زمانی که جنگل بیالوزا تحت مالکیت شاه Sigismund the Old درآمد، وی فرمانی صادر کرد که طبق آن شکار در این جنگل، برای افراد دیگر ممنوع شد. جنگل بیالوزا تا اواخر قرن ۱۷ عمدتا دست‌نخورده و بدون سکنه باقی ماند. در اواخر قرن ۱۷ چند روستا کوچک برای استخراج سنگ آهن محلی و تولید قیر  ساخته شد. 

پس از تجزیه‌ی لهستان در اواخر قرن ۱۸، تزار پل اول، تمامی قوانین حفاظتی را لغو کرد و جنگل بیالوزا بار دیگر به دست شکارچیان گاومیش اروپایی افتاد. تنها در عرض ۱۵ سال، تعداد گاومیش‌های اروپایی از ۵۰۰ راس، به کمتر از ۲۰۰ راس کاهش یافت. 

در قرن ۱۹، سرنوشت جنگل بیالوزا با تغییر پی در پی در راس قدرت حاکم، بین «منطقه‌ای حفاظت شده» و «منطقه‌ی شکار» متغیر بود. با آغاز قرن ۲۰ میلادی، با حکومت تزارهای روسیه تمامی زمین‌های جنگل بیالوزا  به منطقه‌ی محافظت شده‌ی شکارگاه سلطنتی با شکار بی حد و حصر حیوانات وحشی تبدیل شد. هزاران گوزن و گراز وحشی کشته شد. آخرین گاومیش اروپایی در سال ۱۹۲۱ به ضرب گلوله کشته و شکار شد. 

زمانی که بعد از پایان جنگ لهستان و شوروی در سال ۱۹۲۱ حکومت تزارهای روسیه سقوط کرد و لهستان دوباره کنترل منطقه را به دست گرفت، جنگل بیالوزا به عنوان منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی ملی اعلام شد. در آن زمان فقط ۵۴ گاومیش اروپایی در سراسر جهان وجود داشت که هیچ یک از آن‌ها در جنگل بیالوزا زندگی نمی‌کردند. در سال ۱۹۲۹، دولت لهستان ۴ گاومیش اروپایی را از باغ وحش‌های مختلف خریداری کرده و آن‌ها را در این جنگل رها کرد. د عرض ۱۰ سال تعداد آن‌ها به ۱۶ راس رسید. 

درست زمانی که همه چیز به نظر درست پیش می‌رفت، جنگ جهانی دوم به راه افتاد. با پاکسازی قومیتی هیتلر، جنگل بیالوزا به پناهگاه چریک‌ها و طرفداران لهستانی و شوروی تبدیل شد. درگیری‌های مسلحانه بین شورشیان و نیروهای نازی در این جنگل صورت می‌گرفت. هنوز هم قبر کسانی را که در این درگیری‌ها کشته شدند، می‌توان در جنگل دید. 

پس از جنگ، جنگل بیالوزا بین لهستان و جمهوری سوسیالیستی بلاروس که توسط شوروی‌ها کنترل می‌شد، تقسیم شد. قسمتی از جنگل که تحت مدیریت جماهیر شوروی بود، تحت مدیریت اداره امور عمومی قرار گرفت. اما بخشی از جنگل که در سرزمین لهستان قرار داشت، در سال ۱۹۴۷ به عنوان پارک ملی بیالوزا بازگشایی شد. 

۱۹۲۱ بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تشکیل جمهوری بلاروس، جنگل بیالوزا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید و از آن پس، مدیریت آن به طور مشترک به عهده‌ی لهستان و بلاروس است.