خرانق یزد، سفر به کودکی فراموش شده در روستایی متروک؛ داستان سفر

در یک روز آفتابی به روستای کهن خرانق که بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد رسیدیم. اتوبوس ما در محوطه‌ای مدرن مملو از درخت، فضای سبز و چندین مجسمه توقف کرد. معماری این بخش، جدید و مدرن بود و با ساختمان‌های خشتی که کمی آن‌طرف‌تر در دامنه تپه‌ها قرار داشتند کاملا در تضاد بود. زمانی که در خیابان‌های سنگ‌فرش شده این روستا قدم می‌زدیم، حالت مرموز و خالی از سکنه‌ای داشت. روستای جدید روی تپه قرار گرفته است. مسیری که در آن راه می‌رفتیم، چشم‌انداز زیبایی به دره داشت. این مسیر به میدانی منتهی می‌شد که در نزدیکی یک کانال آب، یک خانم روی دو زانویش نشسته بود و لباس می‌شست.

بادگیر مرمت شده‌ای در این میدان قرار گرفته بود و پشت بادگیر در سراشیبی آن بخش، روستای کهن و گلی خرانق قرار داشت. این روستا در مبارزه با عوامل طبیعی تقریبا ویران شده است. کوچه‌های قدیمی روستا، شبیه به تار عنکبوت در داخل این روستای متروک گسترش یافته بودند.

«پر» در روستای متروک خرانق در ایران

نمایی از دشت، خرانق ایران

زمانی که در کوچه‌های قدیمی خرانق قدم می‌زدیم، به این فکر می‌کردم که مسوولیت هر اتفاقی با خودم است. هر لحظه امکان داشت چیزی بیفتد و بعد از آن هرگز نمی‌توانستم بگویم متوجه خطر قدم زدن در خرابه‌ها و بالارفتن از ویرانه‌های روستا نبودم. با این حال باید اعتراف کنم که مکانی بی‌نظیر بود. از آنجا که ما گروه کاملا منظمی بودیم، همگی مانند کودکان بازیگوش به داخل کوچه‌های قدیمی و خانه‌های کوچک و ویران روستا گریختیم. مدتی بعد متوجه شدیم که ما مانده‌ایم و اکتشافات شگفت‌انگیز خانه‌های کم‌وبیش ویران که دیوارهایشان هنوز هم آثاری از دکوراسیون کهن زیبای آن‌ها را به رخ ما می‌کشیدند. خارج از پنجره‌های کوچک و زیبای دیوارهای مخبروبه خانه‌ها، چشم‌انداز نفس‌گیر زمین‌های سرسبز قرار داشت و گنبد آبی روشن که در آن‌طرف دره خودنمایی می‌کرد.

در دره‌ها و زمین‌های پایین، مردان مسنی در حال کار روی زمین‌ها بودند. طرف دیگر دره‌ها، ساختارهای عجیبی از سنگ و صخره در امتداد افق و بیابان پشت آن کشیده شده‌اند. اینجا دنیایی سورئال است که آسمانی آبی و منظره‌ای قهوه‌ای با هاله‌هایی از رنگ طلایی دارد که چند نقطه‌ی سبز روشن در دوردست‌های آن می‌درخشد. تقریبا می‌توان گفت که هیچ کس در این روستا زندگی نمی‌کند؛ جوان‌ترها روستا را ترک کرده‌اند و تنها چند پیرزن در روستا مانده‌اند. وقتی ناگهان در یکی از حفره‌های داخل زمین در روستایی که تقریبا از دهه ۱۹۴۰ (۱۳۲۰ خورشیدی) رو به زوال رفته حمامی کامل با کاشی‌های سفید و سکوهای شستشو ببینید، حقیقتا غافلگیر خواهید شد. یکی از دلایل متروک شدن این روستا این است که منابع آب روستا به‌شدت کم شده بودند.

ما یک حمام قدیمی کشف کردیم! خرانق یزد، ایران

خرانق در ۸۰ کیلومتری شمال شرقی یزد قرار دارد. طبق شنیده‌های ما، نام این روستا از لغت خر (نام حیوان) و نق به معنی فریاد گرفته شده است. اولین بار زرتشت در دوران ساسانیان این مکان را آباد کرد. مناره‌ای از قرن ۱۷ و کاروانسرایی در حومه‌ی روستا مرمت شده است و می‌توانید با هزینه‌ای مناسب در آنجا اقامت کنید.

خرانق مکانی رویایی برای سفری ماجراجویانه است و اگر زمانی گذرتان به این بخش از کره خاکی خورد، حتما مسیر یک ساعته از یزد تا روستا را طی کنید. خواهید دید که ارزشش را دارد و دوباره به اینجا برمی‌گردید. ما و همسفران‌مان (ما ۹ دوست از فردریکستاد بودیم) دوباره به پنج سالگی خود برگشته بودیم و با هیجانی وصف‌نشدنی در ویرانه‌های روستا بالا و پایین می‌پریدیم.

روستای کویری خرانق، یزد، ایران

روستای کویری خرانق، یزد، ایران

روستای کویری خرانق، یزد، ایران

روستای کویری خرانق، یزد، ایران

نظر «بنت و پر» در مورد این روستا این است: «سفر به روستای خرانق، سفری به کودکی فراموش‌شده‌مان بود». نظر شما خوانندگان کجارویی در مورد این روستا چیست؟