روزشمار: ۱۸ تیر؛ امضای معاهده تاريخی «تيلسيت» ميان روسيه و فرانسه

پیمان تیلسیت، ایران و عثمانی را که به موجب پیمان‌نامه‌هایی با فرانسه از جمله فین کن اشتاین به فرانسه دل‌بسته بودند در برابر تجاوزات روسیه تنها گذاشت و پایه‌گذار از دست دادن مناطقی از ایران مانند جمهوری‌های فعلی آذربایجان، گرجستان و ارمنستان شد.

در جريان كشورگشايى‌‏های ناپلئون بُناپارت، امپراطور فرانسه و حمله به كشور روسيه، شكست سختی در ناحيه‌ی فريدلَند به روس‌‏ها وارد شد. از اين رو تزار روسيه از ناپلئون تقاضای متاركه‌ی جنگ کرد و با امضای معاهده‌ی\ دوستی در شهر تيلسيت بين دو طرف در ۸ ژوئیه ۱۸۰۷ میلادی، روابط دوستانه بين فرانسه و روسيه ايجاد شد.

بر اساس اين پيمان، كه به پيمان اتحاد دو امپراطور معروف شد، روسيه و فرانسه متعهد شدند در صورت حمله كشور ثالث به خاک آن‌ها، يك‏ديگر را ياری كنند. هم‏چنين ناپلئون برای جلب رضايت و دلجويى از تزار روسيه، ايالات مولداوی و والاشی در شرق روسيه را به روس واگذار كرد و متعهد شد كه اگر سلطان عثمانی با اين امر مخالفت کند با آن مقابله خواهد کرد.

در اين ميان دولت ايران كه بر اساس قرارداد دوستی با فرانسه، خود را برای مقابله با دشمنانی كه برای نابودی ناپلئون تحريک شده بود آماده می‌كرد، ناگهان در سخت‏‌ترين زمان، تنها شد. ناپلئون در اين عهدنامه نامی از ايران به‌عنوان متحد خود در منطقه‌ نبُرد و دولت فتحعلی‌شاه را در برابر روسيه رها كرد. پس از امضای اين عهدنامه، ارتش روسيه از جبهه‌ اروپا رهايى يافت و تمام توانش را متوجه ايران و عثمانی کرد. اما دوره‌ دوستی و اتحاد دو كشور تنها تا سال ۱۸۱۰ میلادی ادامه يافت. در اين سال، دولت روسيه به اين نكته پی بُرد كه هم‌پيمانی با ناپلئون و هواداری از وی، تجارت خارجی روسيه را مختل خواهد كرد. به همين دليل اين كشور، بندرهای خود را روی كشتی‌‏های بی‌طرف گشود و برای ورود كالاهای فرانسوی به روسيه نيز ماليات‌‏های سنگين وضع كرد. سرانجام دوران اتحاد اين دو امپراتوری با هجوم نافرجام ناپلئون به روسيه در ۲۴ ژوئن سال ۱۸۱۲ میلادی، خاتمه يافت.

در همین روز:

• ثبت مسجد وكيل شيراز در فهرست آثار ملی ايران (۱۳۱۱ شمسی)
• تولد «ابن واصل» مورخ و اديب مسلمان (۶۰۴ قمری)