تا پایان تابستان ژئوپارک قشم به شبکه جهانی یونسکو می پیوندد
ایران نیز بهواسطه ژئوپارک قشم یکی از این ۱۹کشور دارای ژئوپارک در شبکه جهانی ژئوپارکها است که بهزودی کارهای ثبت جهانی آن در یونسکو انجام میشود.
دکتر 'سعدالله نصیری قیداری' به روند طولانی و پیچیده بررسی و ثبت پروندهها در فهرست آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی جهانی اشاره کرد و گفت: برای گرفتن ثبت جهانی یک اثر، هماهنگی و پیگیریهای زیادی لازم است زیرا پرونده این آثار در مجامع بینالمللی با وسواس و دقت بسیار زیاد مورد بررسی قرار میگیرد و یک اثر برای ثبت باید تاییدیه های بینالمللی زیادی را بگیرد.
وی ادامه داد:
در تابستان امسال، ژئو پارک قشم را به ثبت خواهیم رساند که کار بسیار ارزشمندی است و تنها ژئوپارکی است که از ایران، ثبت میشود و در منطقه هم جایگاه خوبی دارد و یک میراث طبیعی بسیار با ارزش به شمار میآید.
نصیری قیداری خاطرنشان کرد که قبلا ثبت جهانی هامون را داشتیم که برای کشور ما اهمیت زیادی دارد، همچنین ذخیرهگاه تنگ صیاد و سبزکوه را ثبت کردیم و درمجموع تاکنون ۱۲ ذخیرهگاه زیستکره را ثبت جهانی کردهایم و اینها ذخیرههای ارزشمندی برای کشور ما هستند و در این حوزه هم ایران در سطح منطقه، جایگاه بسیار خوبی دارد.
دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو، مدیریت ذخیرهگاههای طبیعی را یکی از برنامههای جدی این کمیسیون ذکر کرد و گفت که علاوه بر مدیریت این ذخیرهگاهها در تلاش هستیم که کارگاههای آموزشی برای کشورهای منطقه بهمنظور مدیریت ذخیرهگاههای طبیعی برگزار کنیم.
ژئوپارک قشم با وسعتی افزون بر ۳۰۰ هزار هکتار که محدوده غربی جزیره را در برمیگرفت، در سال ۲۰۰۶ (۱۳۸۵) بهعنوان نخستین و تنها ژئوپارک خاورمیانه در فهرست شبکه جهانی ژئوپارک ها ثبت شد.
در آن زمان، تنها ۱۹ کشور جهان ژئوپارک ثبت شده داشتند که ایران نیز بهواسطه ژئوپارک قشم یکی از این ۱۹کشور دارای ژئوپارک در شبکه جهانی ژئوپارکها بود.
سازمان یونسکو، مهلت دوسالهای برای ژئوپارک قشم در نظر گرفت و از مسئولان این منطقه درخواست کردگه نواقص موجود از جمله نصب تابلو و علائم راهنمایی، احداث راههای دسترسی، ساخت اماکن اقامتی مانند هتل و مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران در محدوده ژئوپارک را در مهلت تعیین شده، برطرف کنند.
بهدلیل برآورده نشدن درخواستهای یونسکو، این سازمان پس از اتمام مهلت دو ساله ایران، ژئو پارک قشم را از فهرست شبکه جهانی ژئو پارکهای ملی تحت حمایت یونسکو خارج کرد.
بر اساس ضوابط یونسکو، پیوستن دوباره ژئوپارک قشم به شبکه جهانی ژئوپارک ها تنها در صورت تامین زیرساختها و شرایط تعیین شده از سوی این سازمان امکانپذیر میشد.
تلاش جدی برای بازگشت این ژئوپارک به شبکه جهانی طی یکی دو سال گذشته آغاز و پس از ایجاد زیرساختهای لازم در منطقه، پرونده مربوطه در آذرماه ۱۳۹۴ مجددا به یونسکو ارسال شد.
در این مدت، تعدادی از کارشناسان و اعضای اصلی شبکه ژئوپارک های یونسکو با سفر به جزیره قشم، وضعیت ژئوپارک قشم را از نزدیک بررسی کردهاند و بررسی پرونده همچنان ادامه دارد.
به گفته مسئولان ژئوپارک قشم و گروه ملی یونسکو، روند بررسی پرونده این مجموعه ارزشمند طبیعی نشان میدهد که ژئوپارک قشم تا پایان تابستان امسال به جمع ۱۱۲ ژئوپارک جهان خواهد پیوست و اولین ژئوپارک در خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد بود که ثبت جهانی میشود.
ژئوپارک بر اساس تعریف یونسکو، منطقهای است با وسعت کافی که مرزهای آن بهوضوح مشخص شده و چندین پدیده بارز زمینشناسی در محدوده آن قرارگرفته باشد و این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادی جوامع پیرامونی خود نقش موثری ایفا کند.
ژئوپارک ممکن است علاوه بر پدیدههای زمینشناسی از آثار تاریخی، بومشناسی، باستانشناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد.
یونسکو طرح ژئوپارک را در پاسخ به نیاز احساس شده به وجود برنامهای بینالمللی برای بازشناسی مکانهای دارای جاذبههای زمینشناختی به راه انداخت.
هدف برنامه 'شبکه جهانی ژئوپارک ها' تاکید بر ارزش چنین مکانهایی و همزمان ایجاد اشتغال و تقویت توسعه اقتصاد منطقهای است.
یونسکو برای تحقق اهداف این برنامه یک عنوان به رسمیت شناخته از لحاظ بینالمللی به نام 'ژئوپارک یونسکو' را ایجاد کرد و در نظر دارد که این عنوان را به ۵۰۰ ژئوپارک در سراسر دنیا بدهد.
برنامه ژئوپارک یونسکو در هماهنگی با 'مرکز میراث جهانی' یونسکو و 'شبکه جهانی ذخیرهگاههای زیستکره' یا 'انسان و زیستکره' (MAB) عمل میکند.
ژئوپارک قشم با وسعتی بیش از ۳۶ هزار و ۶۶۲ هکتار در غرب جزیره قرار دارد و دارای محدودهای طولی است که شرق آن روستای طبل – سلخ، غرب آن به روستای گوری – کانی، از شمال به ساحل شمالی و از جنوب به ساحل جنوبی منتهی میشود.
این مجموعه طبیعی ژئوپارک قشم بهدلیل موقعیت استراتژیک آن در خلیجفارس و بهعنوان نمونه منطقهای که در میان ژئوپارک های منطقهی آسیای شرقی و ژئوپارک های اروپایی قرارگرفته، از وضعیت ویژه و منحصربهفردی برخوردار است.
ژئوپارک قشم تنوع عظیمی از چشماندازهای زمینشناسی در کنار تنوع سایتهای مختلف را ارائه میکند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، باستانشناسی و فرهنگی خاصی دارد.
این ژئوپارک دارای ۸ سایت اصلی شامل تنگه چاهکوه، دره ستاره افتاده، تنگه عالی، دره تندیس ها، دره شور، نمکدان، دولاب و کورکوراکوه است.
مجاورت با جنگل های حرا واقع شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بینالمللی، ذخیرهگاه زیستکره، منطقه حفاظتشده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزشها و جذابیتهای طبیعی ژئوپارک قشم افزوده است.
دیدگاه