روزشمار: ۲۰ تیر؛ تولد «خواجوی كرمانی» شاعر و اديب شهير ايرانی

محبوبه پوریوسفی
محبوبه پوریوسفی یکشنبه، ۲۰ تیر ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۵۲
روزشمار: ۲۰ تیر؛ تولد «خواجوی كرمانی» شاعر و اديب شهير ايرانی

کمال‌الدین «ابوالعطا محمودبن علی‌بن محمود» معروف به «خواجوی کرمانی» متولد سال ۶۸۹ هجری قمری در کرمان یکی از شاعران بزرگ نیمه‌ی اول قرن هشتم است. امروز سالروز تولد اوست.

خواجوی کرمانی که به نخل‌بند شاعران نیز شهرت دارد، در اواخر سده‌ی هفتم هجری در کرمان زاده شد. وی از شاعران عهد مغول است و اشعاری در مدح سلاطین منطقه‌ی فارس در کارنامه‌ی خود دارد. او در دوران جوانیِ خود جدا از کسب دانش‌های معمول روزگار مسافرت را نیز می‌کرده و بازدیدهایی از مناطق اصفهان، آذربایجان، شام، ری، عراق و مصر نیز داشته‌ است و پس از بازگشت از این سفرهای طولانی در شیراز ساکن شد. او لقب‌هایی مانند خلاق‌المعانی و ملک‌الفضلا نیز داشته است. او در نیمه‌ی سده‌ی هشتم هجری در شهر شیراز درگذشت و در تنگ‌الله اکبر این شهر نزدیک رکناباد به خاک سپرده شد.

از خواجوی کرمانی آثار زیادی به جای مانده است که مضامین و محتوای آنها عموماً متفاوت می‌باشند. بیشتر این آثار منظوم هستند.

آثار:

دیوان؛ شامل غزل، قصیده، مسمط، ترکیب‌بند، ترجیع‌بند، رباعی، قطعه و مستزاد که برروی هم به دو بخش صنایع‌الکمال و بدایع‌الجمال تقسیم می‌شود.

پنج مثنوی؛ در وزن‌های گوناگون با این نام‌ها:

همای و همایون، گل و نوروز، روضةالانوار، کمال‌نامه و گوهرنامه. این پنج مثنوی بر روی هم خمسه‌ی خواجو را تشکیل می‌دهد.

سال‌ها بعد گوینده‌ی ناشناس و پرسخنی منظومهٔ همای و همایون خواجو را با تبدیل و تغییر و حذف اسامی و افزودن افسانه‌هایی، منظومه‌ی سام‌نامه را پدید آورده‌است. آثار منثور خواجوی کرمانی رساله‌های چهارگانه‌ای است، با نثری مسجّع و مصنوع، و بسیار بیش از شعر او آراسته به آیات قرآنی. رسایل چهارگانه‌ی خواجو بدین ترتیب‌اند:

  • سراجیّه
  • شمس و سحاب
  • شمع و شمشیر
  • نمد و بوریا

اين اديب نامدار ايرانی سرانجام در ۷۵۳ قمری در ۷۴ سالگی درگذشت. آرامگاه خواجو در تنگ‌الله اکبر شیراز است.

در همین روز:

  • آغاز نخستين جشنواره فيلم‌های كوتاه در تهران (۱۳۶۹ شمسی)
  • جاده هراز با ریزش سنگ‌های بزرگ مسدود شد. (۱۳۵۱ شمسی)
  • گرما در دزفول به ۵۲ درجه رسید. (۱۳۵۱ شمسی)
  • در یک حریق بزرگ در جنوب تهران میلیون‌ها ریال کالا سوخت. (۱۳۵۴ شمسی)
  • روز ملی و استقلال «باهاما» در آمريكای مركزی از استعمار انگلستان (۱۹۷۳ میلادی)
  • كشف جزيره «ايسلند» در شمال غربی اروپا (۸۷۴ میلادی)
  • كشف سرزمين «آلاسكا» در شمال غربی قاره آمريكا (۱۷۴۱ میلادی)
  • ورود ايتاليا به جنگ جهانی دوم به عنوان متحد آلمان نازی (۱۹۴۰ میلادی)

مطالب مرتبط:

منبع کجارو

دیدگاه