روزشمار: ۲۱ خرداد؛ روز جهانی صنایع دستی
صنايع دستی، به مجموعهای از هنرها و صنايع اطلاق میشود كه محصول آنها بهطور عمده با استفاده از مواد اوليهی بومی، به كمک دست و ابزار دستی ساخته میشود. در هر يک از فرآوردههای اين صنايع، ذوق هنری و خلاقيت فكری صنعتگر سازنده، بهنحوی تجلی میيابد و همين عامل، وجه تمايز اصلی اين گونه محصولها از مصنوعات مشابه ماشينی و كارخانهای است.
صنايع دستی، حاصل روح ملتها و دستاورد هنرهای آموخته از نسلی به نسل ديگر است. بنابراين، صنايع دستی تنها كالایی برای مبادله نيست، بلكه خصوصيات فرهنگی و ويژگیهای قومی، از طريق اين كالا مبادله میشود و نوعی ارتباط فرهنگی در ميان جوامع به وجود میآورد.
پس از جنگ جهانی دوم، صنايع دستی با محتوای هنری و فرهنگی، مورد توجه كشورهای پيشرفته قرار گرفت. در دهم ژوئن سال ۱۹۶۴ میلادی، نخستين همايش جهانی با شركت مسئولان اجرایی، استادان دانشگاه، هنرمندان و صنعتگران بيش از ۴۰ كشور جهان، در نيويورک برگزارشد. در قطعنامهی پايانی آن همايش، تأسيس «شورای جهانی صنايع دستی»، بهعنوان نهاد وابسته به يونسكو تصويب شد. سالروز تأسيس اين همايش، بهعنوان «روز جهانی صنايع دستی» نامگذاری شد.
با تاسیس سازمان ملل متحد، محافظت از میراث فرهنگی بشری بر عهده «یونسکو» یا «سازمان تربیتی - علمی و فرهنگی ملل متحد» گذاشته شده است. که از سال ۱۹۶۴ میلادی با تاسیس «شورای جهانی صنایع دستی»، در قالب یکی از ارگانهای وابسته به یونسکو، صنایع دستی و سنتی بهصورت بخشی از حیات فرهنگی اقتصادی ملل مورد توجه قرار گرفت.
ايران نیز از سال ۱۳۴۷ شمسی (۱۹۶۸ میلادی) از طريق سازمان صنايع دستی كشور، به عضويت اين شورا درآمد و در مجمع آسيا و اقيانوسيهی آن، مشغول فعاليت شد.
اين شورا، در ابتدا با تعداد محدودی از اعضا كار خود را شروع كرد. اما هماكنون، ۹۰ كشور جهان را تحت پوشش دارد و دبيرخانهی آن، در شهر آمستردام هلند قرار دارد.
در دنیای خشن امروز صنایع دستی یعنی دمیدن روح لطافت به این زندگی خشن و انسان تا هست لطافت را میخواهد و صنایع دستی این نیاز انسان را برآورده میکند.
مهمترین اهداف شورای جهانی صنايع دستی
- تشویق، کمک و راهنمایی صنعتگران دستی و همچنین بالا بردن سطح اطلاعات تخصصی و حرفهای آنها با توجه به زمینههای متفاوت فرهنگی موجود در هر یک از کشورهای عضو.
- حفظ و تقویت صنایع دستی و تجلی آن بهصورت رکن عمدهای از حیات فرهنگی ملتها.
- ایجاد همبستگی میان صنعتگران دستی سراسر جهان.
در همین روز:
۱. ويران شدن شهر قديمی «لار» در اثر زلزلهای شديد (۱۳۴۰ شمسی)
۲. سیل در آذربایجان و خراسان دهها خانه را ویران کرد. (۱۳۵۱ شمسی)
۳. آغاز تهاجم امپراتوری روم به دولت ايران و پايان صلح پنجاه ساله (۱۱۰ میلادی)
۴. كشف حلقهی دور سيارهی زحل توسط گاليله، منجم و ستارهشناس ايتاليایی (۱۶۱۰ میلادی)
۵. روز ملی «پرتغال»