آخر هفته کجا بریم؟ از روستای هرانده و غاربونیک تا ارفع ده و دشت آزو

آخر هفته فرصتی است برای دل به آرامش و افسون طبیعت سپردن و روح تازه گرفتن، سفری یک یا دو روزه کمک می‌کند تا خستگی تکرار مدام زندگی شهری از خاطرتان زدوده و لذت از زیبایی‌های زندگی در جان‌تان دمیده شود. در این سری از مقالات کجارو  سعی داریم، اطلاعات مفیدی از مقاصدی که در فاصله‌ای نه چندان دور انتظار چشم به راه دوست‌داران طبیعت نشسته‌اند را معرفی کنیم.

مقالات مرتبط:

• ضروری‌ترین لوازم سفرهای طبیعت‌گردی
• ٰجنگل ابر شاهرود؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت‌گردی ایران
• جنگل الیمستان؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران
• آلاشت؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران

سفر یک‌روزه برای آخر هفته

اگر ساکن تهران هستید، از فضای دود و دم و قیل و قال شهر خسته شده‌اید ولی فکر می‌کنید فرصتی برای سفر در اختیار ندارید، چند مقصد نزدیک و دیدنی را به شما پیشنهاد می‌کنیم، تا در فرصتی محدود نفسی تازه کنید و با سپری کردن روزی مملو از آرامش، خاطری آسوده کنید.

 روستای هرانده و غار بورنیک

روستای هرانده که در ۱۵ کیلومتری جنوب‌ غرب فیروزکوه جای گرفته، دهکده‌ای است سرسبز و بکر که در دره‌ای به همین نام واقع شده و رودخانه‌ی پرآب نمرود از آن می‌گذرد. این منطقه با نهرها و رودهای پرآب، با درختان بلند تبریزی و کوچه باغ‌های باصفا وچشم‌اندازهای دیدنی از دشت و کوه‌های اطرف، دارای جاذبه‌های طبیعت‌گردی و گردشگری بسیاری است و با توجه به فاصله‌یکمی که با تهران دارد یکی از بهترین و مناسب‌ترین گزینه‌ها برای گردشگران و طبیعت گردان به شمار می‌رود. درخت‌کاری در حاشیه رودخانه و کوچه‌های روستا، چشم‌انداز عمومی آن را بسیار سرسبز و جالب‌توجه کرده است. جریان رودخانه‌های قزقان چای و نمرود طراوت و زیبایی ویژه‌ای به سیمای عمومی روستا بخشیده است.  مردم روستای هرانده به زبان گیلکی صحبت می‌کنند. درآمد بیشتر مردم روستای هرانده از طریق فعالیت‌های زراعی، باغداری، دامداری و کارگری تامین می‌شود. گروهی نیز در امور خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند. مهم‌ترین محصول زراعی این روستا سیب‌زمینی است. پرورش انواع گل و پرورش ماهی قزل‌آلا در روستا رواج دارد. سیب، گلاب و زردآلو از محصولات باغی روستاست. انواع لبنیات مانند پنیر، کره و ماست در روستا تولید می‌شود. این روستا محل عبور و اتراق گاه ایل الیکایی و ایل اصانلو در فصل تابستان است.

غار بورنیک در ۱۳۵ کیلومتری شهر تهران، ۲۳ کیلومتری جنوب غربی شهر فیروزکوه، و ۶ کیلومتری روستای هرانده واقع شده است. دهانه غار به ابعاد ۱۰ در ۱۵ متر و بلندی ۶ متر در ارتفاع ۱۹۵۰ متری سطح دریا قرار دارد. غار از ۳ تالار عظیم تاقدیسی تشکیل شده که در سقف هرکدام، شکاف (گسل) اولیه غار به‌خوبی نمایان است. تالار نخست یا تالار بیرونی محوطه‌ی بزرگی و با سنگچین کردن کف شیب‌دار در گذشته، دو ایوان که با یکدیگر ۲ متر اختلاف ارتفاع دارند به وجود آمده است. این تالار سکونت‌گاه اصلی غار بوده و وجود آثاری مانند سفال‌های شکسته از دوره‌های تاریخی مختلف در آن، نشان‌دهنده‌ی آن است که از مراکز اصلی زیست انسان‌های غارنشین به بعد بوده است. در گوشه راست تالار دیوار دروازه دار سنگچین شده‌ای جلوی یک دهلیز ساخته شده و احتمالا محل نگهداری احشام بوده است. در گوشه چپ تالار ، دهانه‌ای به عرض ۸ متر و بلندی ۱۰ متر ورودی تالار دوم یا تالار اصلی غار است. برای رسیدن به هرانده با خودروی شخصی، باید بزرگراه شهید بابایی را به‌سمت شرق تا انتها رفته و وارد آزادراه جدید تهران-پردیس شوید. تقریبا در انتهای آزادراه، بعد از بومهن و قبل از رودهن وارد جاده فیروزکوه می‌شوید. ۱۲ کیلومتر مانده به فیروزکوه، در سمت راست جاده، به تابلو و فرعی روستای هرانده می‌رسید. از سر جاده تا روستا کمتر از ۱ کیلومتر راه در پیش دارید. با خودروی عمومی: به ترمینال شرق رفته و سوار مینی‌بوس‌های فیروزکوه شوید. قبل از فیروزکوه، ورودی روستای هرانده پیاده شده و بقیه راه تا روستا را پیاده طی کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله روستای هرانده و غار بورنیک؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران را مطالعه کنید.

تنگه لالون

آبشار و منطقه لالون یکی از دیدنی‌های طبیعت کم نظیر البرز جنوبی است که در دوازده کیلومتری شمال شرق فشم واقع شده است. روستای لالون طبیعتی كوهستانی دارد و پر از چشمه‌های زیبا است. كوچه باغ‌های باصفا، تنگه لالون و همچنین آبشار خلنو از دیگر جاذبه‌های طبیعی این روستا است. تنگه لالون هوای مطبوعی دارد و آبشارها، چشمه‌ها، برف‌چال‌ها و تونل‌های برفی روی بستر رودخانه که ناشی از بهمن‌های زمستان سال گذشته است، در طی مسیر چشم نوازی می‌کنند. از ویژگی‌های زیستی منطقه می‌توان از وجود گیاهان متعدد و متنوعی همچون گون، گلپر، لاله، شقایق، زرشک، سیرک، لوچک، گزنه، و... نام برد. پرندگانی همچون عقاب طلایی، هما، کبک، دری، چکاوک، هدهد، صعوه و حیواناتی مانند قوچ، میش، کل و بز، خرس قهوه‌ایی، گرگ و... در این منطقه یافت می‌شوند. برای رسیدن به لالون، از دوراهی لشكرک به‌سمت جاده فشم بروید؛ به دورهی فشم كه رسیدید، به‌سمت راست و به طرف زاگون و گرمابدر ادامه مسیر بدهید. در زاگون و سمت چپ جاده، راه باریكی وجود دارد كه به لالون می‌رسد. طی این مسیر حدود یک ساعت زمان می‌برد.

سفر دو روزه برای آخر هفته

دو روز فرصت کمی برای تازه شدن نیست، اگر مقصد سفرتان را به‌خوبی بشناسید و بدون تعلل دل به طبیعت اطرفتان بزنید. طبیعتی که شگفتی‌های آن شما را از فشار زندگی شهری رهایی می‌بخشد و جان تازه‌ای در روانتان می‌دمد. 

ارفع ده

ارفع ده یکی از روستاهای ییلاقی شمال کشور است که به خاطر شرایط خاص دسترسی نقطه‌ای بکر و دست نخورده باقی مانده است. در ارفعده به‌جز درخت و زیبایی چیز دیگری دیده نمی‌شود، منطقه‌ی بکری که هنوز دست تخریب‌کننده‌ی بشر به آن نرسیده است. هیچ زباله‌ای در راهریخته نشده، اما زخم کنده‌ شده‌ی یادگاری‌ها بر تنه‌ی درختان چهره‌ی بدی از مهمانان قبلی جنگلی باقی گذاشته است. وجود درخت‌ها و درختچه‌های منحصر‌به‌فردی مانند سف، تل، تلکا، زرشک، آلاش و لازه به‌همراه گیاهان ریشه‌دار وحشی مانند ازگل، ولیک، زال زالک، سولس و ته دونه بر جذابیت‌های جنگلی این منطقه افزوده است. جنگل‌های بکر در مناطقی که میان بومیان و اهالی پرتاس خوانده می‌شوند، مسیرهای دشوار دارد و به‌لحاظ قرار گرفتن در ارتفاعی خاص، همواره در پوششی از مه قرار دارد و مناظر بدیعی را پدید می‌آورند. در میان این نوع از جنگل‌ها نیز دره‌های زیبا، به‌همراه نهرها، آبشارها و چشمه‌های متعدد خودنمایی می‌کند. این منطقه دارای پوشش جنگلی و متنوع با درخت‌هایی نظیر راش، افرا، توسکا، ملچ و نوع کمیاب درخت سردار یا سرخدار است. همچنین پوشش گیاهی منطقه شامل گلابی وحشی (همرو)،‌ ازگیل وحشی، گوجه وحشی، خرمالوی وحشی، ولیک قرمز و سیاه، زرشک، توت فرنگی وحشی و تمشک است. سمان ارفع ده به رنگ آبی نقاشی‌های کودکان است، ابرها در بالای سر، شکلک درمی‌آوردند.

به چشمه‌ی پراو که برسید و  از سرچشمه‌ی آن به پایین که نگاه کنید، شاخه‌های زیادی از آب را می‌بینید که به زندگی جان می‌دهند و مسیر حیات را در پیشمی‌گیرند. اگر از این آب ننوشید، زحمت تمام راهی را که آمده‌اید به هدر می‌رود. دهانه‌ی غار اسپهبد خورشید، روستای کمرپشت و چند روستای دیگر در جلوی چشم در دامنه‌ی کوه، خودنمایی می‌کند. موقعیت این روستا در ۳۰ کیلومتری پل سفید و ۱۷۰ کیلومتری تهران در مسیر فرعی راه ارتباطی تهران به مازندران از طریق جادهفیروز کوه است. در جاده فیروزکوه پیش می‌روید، بعد از دو راهی خطیر کوه به رستورانی به نام چاپارخانه می‌رسید. رستوران در سمت چپ جاده قرار دارد و مقابل آن جاده‌ای به طول ۶ کیلومتر وجود دارد که نیمی از آن آسفالت و نیمی از آن خاکی است. به تعبیری دیگر بعد از عبور از فیروزکوه و روستای معروف ورسک به منطقه‌ای به نام چاپارخانه یا دم زنون (نام روستاهای منطقه) می‌رسیم. در سمت چپ جاده هلال احمر سرخ آباد پیدا است که کمی از کنار جاده عقب‌تر است. از هلال احمر ۲۰ متر بالاتر دو جاده خاکی وجود دارد که سمت راستی به طول ۷ کیلومتر که جاده خاکی مناسبی است و انواع سواری و مینی بوس می‌توانند در آن تردد کنند، ما را به روستای ارفع ده می‌رساند.

برای مطالعه خواندنی‌های بیشتر دراین‌باره‌، پیشنهاد می‌کنیم، مقاله ارفع ده ؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران را مطالعه کنید.

روستای نوا و دشت آزو

بر دامنه‌های رشته کوه البرز و در نزدیکی قله با شکوه دماوند، دهکده‌ای زیبا و پر از طراوت آرام گرفته است. نوا روستایی ست با آبو هوای سبک و پاک کوهستانی؛ پر است از چشمه سارهایی که از دل آن‌ها آبی زلال و خنک جاریست. تنفس هوا در آزو دره و روستای نوا و تماشای هیبت تمام قد دماوند، این اسطوره‌ی همیشه پابرجا، چنان فرح بخش است که گویی پا از زمین بیرون گذاشته و نسیم بهشتی را استشمام می‌کنید. خنک، با طراوت و بی بدیل، آزو با گل بته‌های زرد رنگ و لاله‌های کوهی‌اش، اوجهنرمایی نقاش طبیعت و منظره ایست که روح و تن را به وجد می‌آورد و دل را نشاطی نو می‌بخشد.روستای نوا که از توابع شهرستان لاریجان است،  در ۸۵ کیلومتری آمل قرار دارد و با تهران کم و بیش ۲ ساعت و نیم فاصله دارد. این روستا با زیبایی کم نظیر و مردم محجوب و دوست داشتنی‌اش یکی از برترین مقصدهای گردشگری روستایی در استان مازندران بوده و با آسمان صاف و لاجوردی‌اش، یکی از پنجاه رصدگاه برتر در ایران محسوب می‌شود و محل مناسبی برای برگزاری تورهای آسمان نگری یا آستروتوریسم است. اغلب اهالی این دهکده‌ی ییلاقی در آمل برای خود کسب و کاری دارند و فصل‌هایسرد سال را در آمل روزگار می‌گذرانند. با حدود ۴۵ دقیقه پیاده روی سبک از روستای نوا در حاشیه رودخانه، به دشت سرسبز و آرام آزو می‌رسید. آزو دشتی ست بر فراز ابرها با پوشش مرتعی؛ و پر است از عطر گل‌ها و گیاهان، که آدمی را مدهوش زیبایی بی پایان خود می‌کند و لذت قدم زدن در آن انتهایی ندارد. این دشت بی شک بهترین چشم انداز قله دماوند را پیش رویتان می‌گشاید. چشم اندازی نفس گیر که تماشای آن هر گردشگر و طبیعت گردی را مبهوت خویش می‌کند. در نزدیکی روستای نوا و دشت آزو، قله‌ای به نام پاشوره با ارتفاع حدوداً ۳۹۰۰ متر از سطح دریا وجود دارد که اگر اهل کوهنوردی باشید می‌توانید با صعود به این قله (با رعایت تمام نکات لازم) سفر خود به این منطقه زیبا را به کمال برسانید. علت نام‌گذاری قله پاشوره به‌دلیل نوع سنگ‌هایی است که روی منطقه قله، وجود دارد. یعنی همان سنگ پا که به‌وفور در ابعاد مختلف روی قله وجود دارد و بسیار سبک هستند و منشأ آتشفشانی دارند. پاشوره از مجموعه قلل البرز شرقی حد فاصل ده نوا در شمال و ده لاسم در جنوب است. شمال این خط الراس مشرف به بام ایران دماوند و تماماً پوشیده از دیواره و تیغه‌های وحشی است. در جنوب نیز ناظر بر خط الراس عظیم دوبرار بوده با شیب‌های ملایم‌تری به دشت لاسم می‌رسد. سر سبزی و طراوت دشت آزو در جنوب نوا و دردامنه‌های پاشوره خیره کننده و زبانزد همگان است.

برای دسترسی به  روستای نوا و دشت آزو از تهران به‌سمت رود هن حرکت کرده و جاده هراز را در پیش بگیرید. پس از امامزاده هاشم و پلور به آب اسک می‌رسید. در حدود۵ کیلومتر جلوتر تابلوی رینه را در سمت چپ خود می‌بینید. کمی بعد از این تابلو و جلوتر از رستوران سالاری یک خروجی در سمت راست شما قرار دارد که به‌سمت نوا می‌رود. در مسیر به چهار تا سه راهی بر می‌خورید. از سه راهی اول و دوم که به روستای کندلومی‌روند عبور کرده و مسیر روستای گیلاس را در پیش بگیرید. پس از روستای گیلاس یک سه راهی وجود دارد که باید در آن به‌سمت راست بپیچید. سه راهی بعدی را به‌سمت چپ بپیچید. با ادامه مسیر به روستای نوا می‌رسید که در امتداد آزو دره واقعشده است.